amparamànu , nm: ampiamanu,
amplamanu,
ampramanu,
ampremanu,
ampriamanu Definitzione
manu ampra, larga, líbbera, nau in su sensu de fàere comente paret e praghet, de tènnere podere prenu, o fintzes de si pigare tropu cunfidàntzia, tropu libbertade
Sinònimos e contràrios
impramanu
Frases
cussas s'iant pigau tropu s'amparamanu e dhas ia castigadas ◊ dae candho ses abbitandhe chin cussa zente l'imbenit chi ti cheres picare s'ampramanu de mi pònnere su tzitu! ◊ ci nd'ia tentu s'ampramanu nci dh'iu iscavulau!
Sambenados e Provèrbios
prb:
donai s'ampramanu est sempri dannosu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
liberté
Ingresu
liberty,
excessive trust
Ispagnolu
familiaridades,
confianza excesiva
Italianu
confidènza eccessiva,
àmpia,
tròppa libertà
Tedescu
übermäßige Vertraulichkeit,
zu große Freiheit.
cadharída, cadharíga , nf Definitzione
cosa chi si pesat in artu e coment'e a brínchidu (fogu, abba)
Sinònimos e contràrios
fiamarida,
fracarida,
pampada
Maneras de nàrrere
csn:
cadharidas de risu = risu a meda; pesàresi a cadharidas (nau de ccn.)= tzerriai cun arrennegu
Frases
su chi no distruent sos bentos lu distruent sas cadharigas de su fogu ◊ si bidiant sas cadharidas e medas no si sunt acurtziados timindhe de che abbarrare brujados
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
saut démesuré,
flot,
flambée
Ingresu
excessive jump
Ispagnolu
llamarada,
chorro
Italianu
salto sperticato,
flutto,
fiammata vorticósa
Tedescu
hochaufgeschossener Sprung,
Woge,
Stichflamme.
créita , nf: crétida Definitzione
su crèdere, su giare fide; su si crèdere a tropu, su si craculare prus de su chi unu est
Sinònimos e contràrios
credéntzia 1,
cretimenta,
imbufadura
/
creitura,
magnosidade,
presuméntzia
Frases
o sognos incantosos, crétida s'apo dadu, ma però solu un'umbra apo sighidu (P.Sulis)◊ no mi fido ne crétida ti dao
2.
cussa pitzoca no istat ritza dae sa créita ◊ fit ufratu che bússica dae sa créita
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
crédit,
confiance,
très grande estime de soi-même
Ingresu
credit,
trust,
excessive self evaluation
Ispagnolu
crédito,
confianza,
sobrestimarse
Italianu
crédito,
fidùcia,
autostima eccessiva
Tedescu
Ansehen.
demasiàdu , pps, agt Definitzione
de demasiare; chi est prus de su chi serbit, chi sobrat, tropu
Sinònimos e contràrios
soberante,
subélciu,
subraprusu,
tropu
| ctr.
mancante
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
excédant,
excessif,
surabondant
Ingresu
exceeding,
excessive,
overabundant
Ispagnolu
demasiado
Italianu
eccedènte,
eccessivo,
sovrabbondante
Tedescu
übertrieben,
übermäßig.
illacàdu , pps, agt Definitzione
de illacare; nau de ccn., chi no tenet delicadesa o régula in su fàere is cosas, chi esàgerat
Sinònimos e contràrios
malammodidu
Tradutziones
Frantzesu
exagéré,
indiscret
Ingresu
excessive,
meddlesome
Ispagnolu
exagerado
Italianu
esagerato,
indiscréto
Tedescu
übertrieben,
taktlos.
subélciu , agt, nm: subrecu,
subercu,
subésciu 1,
supercu Definitzione
chi est a tropu, prus de su chi dhue bollet, chi dhue ndh'at meda a cunforma de su tretu o de su tempus; su chi est in prus de su chi serbit po calecuna cosa / avb. a s., de s. = a tropu; fai ispesa suberca = ispèndhere a tropu
Sinònimos e contràrios
demasiadu
/
calcu
| ctr.
pacu,
lenu
Frases
su frius subercu fait mali
2.
su subélciu est dannosu in dogni edade
3.
bi ndh'at chi sunt obbricaos tropu a supercu a fàchere su dovere
Sambenados e Provèrbios
prb:
su subercu segat su cobercu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
excessif,
superfluité
Ingresu
excessive,
superfluity
Ispagnolu
excesivo,
superfluidad
Italianu
sovèrchio,
eccessivo,
superfluità
Tedescu
übertrieben,
Überfluss.