caldàna , nf: cardana Definitzione
basca forte in tempos de istade
Sinònimos e contràrios
ansa,
calmana,
fogara,
fogora,
pampana
| ctr.
frios
Frases
caldanas de inferru iscazant sa zente che catramu ◊ isse andhat donzi die a campu, a fritu e a caldanas ◊ mi so de abba frisca consoladu in dies sufocantes de caldana ◊ sas robbas sunt morzendhe de sidis a sa cardana de tríulas ◊ cun custas cardanas de sole, sa cosa prantada cheret abbada
Terminologia iscientìfica
tpm
Ètimu
itl.
caldana
Tradutziones
Frantzesu
chaleur accablante
Ingresu
stuffiness
Ispagnolu
caldo tórrido
Italianu
caldo eccessivo
Tedescu
Hitze.
demasiàdu , pps, agt Definitzione
de demasiare; chi est prus de su chi serbit, chi sobrat, tropu
Sinònimos e contràrios
soberante,
subélciu,
subraprusu,
tropu
| ctr.
mancante
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
excédant,
excessif,
surabondant
Ingresu
exceeding,
excessive,
overabundant
Ispagnolu
demasiado
Italianu
eccedènte,
eccessivo,
sovrabbondante
Tedescu
übertrieben,
übermäßig.
subélciu , agt, nm: subrecu,
subercu,
subésciu 1,
supercu Definitzione
chi est a tropu, prus de su chi dhue bollet, chi dhue ndh'at meda a cunforma de su tretu o de su tempus; su chi est in prus de su chi serbit po calecuna cosa / avb. a s., de s. = a tropu; fai ispesa suberca = ispèndhere a tropu
Sinònimos e contràrios
demasiadu
/
calcu
| ctr.
pacu,
lenu
Frases
su frius subercu fait mali
2.
su subélciu est dannosu in dogni edade
3.
bi ndh'at chi sunt obbricaos tropu a supercu a fàchere su dovere
Sambenados e Provèrbios
prb:
su subercu segat su cobercu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
excessif,
superfluité
Ingresu
excessive,
superfluity
Ispagnolu
excesivo,
superfluidad
Italianu
sovèrchio,
eccessivo,
superfluità
Tedescu
übertrieben,
Überfluss.
trópu , avb, agt, nm Definitzione
chi o cosa chi est prus de su chi serbit, de su chi si podet, de su chi andhat bene: coment'e avb. si narat fintzes po tantu, meda, a solu o cun sa prep. a e acumpàngiat no solu verbos, agetivos e àteros avérbios, ma fintzes númenes (o si narat de númene) coment'e agetivu chentza però cuncordare che a s'agetivu / tropixedhu = unu pagu tropu!
Sinònimos e contràrios
demasiadu
| ctr.
pacu
Frases
no curras tropu, no ruas! ◊ no fatzas che Masciocu: o nudha o tropu! ◊ sa màchina currindhe a tropu la fortzas meda ◊ no t'istraches a tropu!
2.
cussa cosa est tropu manna: non capit in logu! ◊ custu pipiu est tropu bellixedhu ◊ cussa fémina est tropu picioca po issu ◊ nosu seus tropu malatratadas de is pobidhus ◊ seu tropu cuntenta ◊ is istedhus funt tropu artus in su celu
3.
est tropu trigadiu ◊ nos ndhe semus pesados tropu chito ◊ sezis torrados tropu luego ◊ tropu coitendhe azis fatu!
4.
no mi niedas tropu cosas! ◊ tropu cosas dh'arregordat cussa domu! ◊ bi at tropu fritu, tropu néula, tropu calura ◊ custa cosa est tropu! ◊ eus tentu tropu pressi a segai is atrus testamentus! (A.Garau)◊ nc'est tropu genti morta de fàmini…◊ est tropu sa disocupatzioni ◊ ti leas tropu presse ◊ seu afastiau de sa tropu cosa chi apu papau ◊ in s'ierru at fatu tropu fridura ◊ nachi sos istudiados sunt tropu
5.
su tropu andhat semper male ◊ su tropu est tropu! ◊ si semus in tropu andhat male che a èssere in pagos etotu ◊ bi ndhe at medas, tropu, chene regréssia e a fatza de sola
Sambenados e Provèrbios
prb:
su tropu est cumpàngiu de su nudha ◊ su pagu no bastat, su tropu guastat
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
trop,
excessif
Ingresu
too (much),
extreme
Ispagnolu
demasiado
Italianu
tròppo,
eccessivo
Tedescu
zuviel,
zu groß.