aferràda , nf Definition su aferrare; fintzes afracada, atacu de briga Synonyms e antonyms cafadura, leada, picada 2 Sentences s'aferrada chi li at fatu, l'at imboladu a terra 2. t'apu fatu cuss'aferrada po filla mia: iscusamí, ma fui inchieta ca isciu chi dh'as tragallada! Etymon srd. Translations French prise English hold Spanish aferramiento Italian présa German Fassen.
aggàntzu , nm Definition cosa a ue agganciare, nau fintzes po iscusa, cosa chi si narat o chi si faet coment'e iscusa Synonyms e antonyms acantzadorju, achirru / arraghèscia, irbortu Etymon srd. Translations French point d'appui English hold Spanish agarradero, asidero Italian appìglio German Haltepunkt, Vorwand.
apompiài, apompiàre , vrb: pompiai Definition castiare, furriare is ogos a ccn. parte o cosa po dha bíere; tènnere sa capacidade de aguantare una dificurtade, de fàere un'isfortzu, mantènnere Synonyms e antonyms abbadiai, allutzare, annotare, cadebai, castiai, isperare 1, labai, mirai / abbabiai, agguantai, ammantènnere, apoderae, rèere Sentences apómpiadi in s'isprigu! ◊ su pitzinnu colaiat sas oras de iscola apompianne a foras 2. apómpia a forti chi no ti arruat, lah! ◊ apómpia s'iscala! ◊ candu unu est giòvunu apómpiat trabballu meda ◊ candu fait bentu forti, medas si apómpiant po no arrui Translations French regarder, tenir English to look, to hold Spanish mirar, aguantar Italian guardare, règgere German anschauen, halten.
poderàe, poderàere, poderài, poderàre , vrb: apoderai*, poterare Definition pigare, aferrare cun is manos una cosa, prus che àteru po dh'agguantare firma, ma si narat fintzes in su sensu de tènnere sa fortza o passiéntzia de portare unu pesu (nau fintzes de cosa, de unu materiale po sa fortilesa chi tenet) o un'istrobbu, de padire una dificurtade, in su sensu de badrare, amparare Synonyms e antonyms abbabiai, afoderare, afuncenare, agguantai, ammantènnere, apompiai, leare, rèzere / guardai / durai Idioms csn: poderaisí, poderàresi de fàghere una cosa = muntenneresindhe, lassare istare de la fàghere, agguantare o istaresindhe chentza la fàghere; poderai una promissa = muntènnere sa promissa, fàghere su chi si est impromissu Sentences podera frimma s'iscala! ◊ podera custus coranta sodhus e bai luegu a ci dhus portai! ◊ poderai is bratzus, agiudaimí a dhu bistí! ◊ cantu ca no mi donat fidàntzia, poderissí is sigarrus e adiosu! ◊ is féminas a gropas de cuadhu fiant poderadas a istrintu a su maridu 2. su chi contat est su gradinu aba si tenit is peis: cussu est su chi depit poderai! ◊ poderat fatiga veti una pariga de oras ◊ chini at a poderai finas a s'úrtimu, Deus dh'at a salvai 3. no mi l'apo pótidu poderare e bi l'apo nadu! ◊ si poderat, circat de no biri is cosas chi portat ananti de is ogus ◊ no fait a si poderai, su cristianu! ◊ dèu sa promissa dha poderu! ◊ po no fai bregúngia mi ndi seu poderau de nci dha fuliai cussa cosa, ma no est bona! 4. Santu Basile bellu, poderamidhu sanu custu pipiu! Translations French tenir English to hold Spanish sujetar, soportar Italian tenére German halten.
repítere , vrb: arrapiti, ripítere, repítiri Definition nàrrere o fàere torra sa cosa; mescamente istare a ora meda faendho una cosa, baliare un'isfortzu, una dificurtade; arrespòndhere a su chi narat s'àteru, mescamente a su chi narat su mannu Synonyms e antonyms agguantare, repetire / abbetiae 2. pesadu za so: tocat a bídere si bi repito, ca so débbile! ◊ a caminare meda deo no bi repito! ◊ e chie bi repitit a triballare gai a irfortzu a tota die?! ◊ e chie bi podet repítere in totu cussa calura: bi ndh'at de s'iscazare!…◊ azis fàmine ma repitide: su mànigu est bell'e cotu ◊ sos abbrítios mi at dadu de connòschere su bonu e su malu: pro cussu est chi repito (Limbudu)◊ tota die chentza manigare no si bi repitit Etymon itl. ripetere Translations French résister English to hold out Spanish resistir Italian resìstere, tener duro German standhalten.
tratèniri, tratènnere, tratènniri , vrb Definition istare, ibertare unu tanti de tempus; fàere abbarrare, fàere ibertare; fintzes ostènnere, transire o fàere a mancu de fàere una cosa / pps. tratesu, traténniu; tratenni su respiru = abbarrare unu pagu chentza torrare àlidu Synonyms e antonyms addurae, arreare, illesinare, istentae | ctr. andai Sentences si tratenit su tanti chi serbit po fai sa cosa ◊ no mi tratenzo ca tenzo presse ◊ in sa posta bi aiat zente e apo tratesu ◊ so andhendhe, no poto tratènnere ◊ apo tratesu a ti rispòndhere pro t'iscríere in poesia ◊ si est traténniu fintzas a tardu ma no bidiat s'ora de si ndi andai ◊ e meda che tratenes in bidha?◊ tratenedesi, fostè, tziu Antiogu! 2. mi ant tratesu in domo de Fulanu: pro cussu no so torradu luego ◊ toca, trateni is assuconis! 3. no isciu cumenti mi seu poderau de dh'ai aferrau… Mi seu traténniu ca fiaus in logu beneditu! Etymon srd. Translations French rester, entretenir English to hold, to keep oneself, to engage Spanish quedarse, retener Italian trattenérsi, trattenére, intrattenére German bleiben, aufhalten, unterhalten.
tratésu , pps, agt Definition de tratènnere; chi dh'ant fatu ibertare o no at fatu a si mòvere Synonyms e antonyms traténniu / bistentadu Sentences su Píscamu si est tratesu arrejonendhe cun sa zente ◊ intra, e iscusa si t'apo tratesu fora! ◊ mi so tratesu annotendhe cudha cosa ◊ ti prego tantu de m'iscusare si a tie cust'ora apo tratesu 2. fia tratesu legendhe Translations French resté, retenu, entretenu English kept, hold Spanish quedado, retenido Italian trattenuto German aufgehalten.