abbizàghe , agt Definition
chi istat abbillu, chi si acatat de totu
Synonyms e antonyms
abbizósicu,
abixanti
Sentences
fit un'ómine abbizaghe e inzeniosu chi podiat agghejare e disatinare ispantamundhos e carravàulas, bentureris e malintragnados (T.Pinna)
Etymon
srd.
Translations
French
qui s'aperçoit de toute chose
English
weary person ??
Spanish
perspicaz
Italian
che si accorge facilménte di tutto
German
umsichtig.
abbizósicu, abbizósu , agt Definition
chi est de abbizu, chi si acatat de totu, chi istat a s'avértida, a origas allutas, atentu po bíere o intèndhere totu
Synonyms e antonyms
abbizaghe,
avillante
/
abbistu,
billanti
Sentences
tenzo unu cane abbizósicu ◊ tue, fizu de su pópulu, ses semper abbizósicu ◊ su sindhacau bi fit, ma fit abbizósicu solu pro fàchere pacare sa tèssera! ◊ mancari abbizósicu in medas fainas, no ischio nemmancu cantu fachiat tres punzos de casu a mesupetza s'unu ◊ su cane miu prus abizosu si est dau a zannire coment'e pesàndheche a sirvone
Etymon
srd.
Translations
French
éveillé,
adroit,
diligent
English
awake,
weary person ready ??
Spanish
avisado
Italian
désto,
accòrto,
sollécito
German
aufgewegt,
umsichtig,
rasch.
acasazajólu , agt, nm: acasizajolu Definition
chi o chie giaet o costumat a fàere acasàgiu, chi arrecit o ingollet s'àteru cun praxere
Synonyms e antonyms
acasagiadore,
acatosu,
ospederi
Sentences
Zuannicu fit un'alligrone, semper de mútria bona, acasazajolu: a su contràriu, su tziu fit semprer ingrisau ◊ sa zente fit acasizajola e totu remoniant sos malevadados ◊ sa muzere fit acasazajola chin su maridu, pariant isposos nobos
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
hospitalier
English
hospitable person
Spanish
hospitalario,
acogedor
Italian
ospitale,
festóso
German
gastfreundlich.
aconcadòre, aconcadòri , agt, nm: aconcaroi Definition
chi o chie faet aconcadas
Synonyms e antonyms
aconcaditu,
aconcau,
aconchinadori,
arriscadu,
atreviu,
conchedha,
sconcau
/
cdh. acuncadori
Sentences
ses aconcadori e prenu de atrivimentus ◊ sempri aconcaroi cussu piciochedhu, passendi in pícius de cudha tauledha perigulosu de si segai!◊ cussu no est aconcaroi e innantis de fai comenti dh'apu cuntzillau nci at pentzau meda!
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
inconscient
English
rash person
Spanish
imprudente,
desaconsejado
Italian
sconsiderato,
temeràrio
German
unbesonnen,
Draufgänger.
afavàdu , agt: afavau Definition
de afavare; immalaidau de sa fae chi at papau; chi est chentza fortzas, arréndhiu coment'e malàidu de afavamentu, chi si est pérdiu de ànimu
Synonyms e antonyms
afaighedhau
/
cdh. afaatu
Etymon
srd.
Translations
French
malade,
atteint du favisme
English
a person which can easily contract the ilness of favism
Spanish
que padece favismo
Italian
fàbico
German
Bohnenvergiftung (Fabismus)
agiogatzàdu , pps, agt: azocatzau,
azochitzadu Definition
de agiogatzare; chi est giau a su giogu, chi istat sèmpere giogandho o in crica de giogare
Synonyms e antonyms
abbredhuladu,
agioguladu,
gioguanu,
ingiogansau
2.
su fizu fit pitzinnu minore e azocatzau, ma su babbu lu cheriat nessi pro cumpannia ◊ dassa in foras sos pitzinnedhos azochitzados!
Scientific Terminology
ntl
Translations
French
joueur
English
playful person
Spanish
juguetón
Italian
giocherellóne
German
Tändler.
alloràdu , pps, agt Definition
de allorare; chi dhi ant postu is loros, chi est acapiau
Translations
French
lié,
succube
English
person entirely dominated by (s.o.),
bound
Spanish
atado,
sometido
Italian
legato,
sùccube
German
gebunden,
höriger.
bestivòcos , agt, nm Definition
chi o chie est sèmpere in crica de brigas, costumat a fàere o pònnere a brigare
Synonyms e antonyms
aferradore,
circabretus,
insulladori,
mintevogu,
piliseri,
supuzeri,
trebuleri,
truvutzeri
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
querelleur,
chicaneur
English
quarrelsome person
Spanish
pendenciero,
buscapleitos
Italian
attaccabrighe
German
streitsüchtig,
Kampfhahn,
Streithammel.
bribbidhósigu , agt Definition
chi si dha leat tropu a irmasionu, addàsiu, chi faet o narat is cosas tropu a fine
Synonyms e antonyms
cagallente,
crastabibitziris,
letrangosu
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
tatillon,
vétilleux
English
fastidous person
Spanish
meticuloso
Italian
pignòlo
German
übergenau,
pedantisch.
cadhóciu , agt: cadhossu,
cadhotu,
cadhotzo,
cadhotzu,
chidhotzu Definition
chi istat sèmpere totu brutu, prenu de brutesa
Synonyms e antonyms
brudhuinu,
butzinosu,
cadhàniu,
cadrangiosu,
grotzarju,
imbrutajolu,
lurtinosu,
mughedhosu,
mugosu,
pingosu,
sodrigosu,
tetulàciu
/
brutu
| ctr.
límpiu,
netu
Sentences
cussa est una fémmina cadhòcia, sempri cun su fentallicu brutu, totu a màrcias biancas ◊ seu cadhotzu: no dha bis cantu brutesa dhoi portu in peis cun su pruini de sa bia? ◊ no fatzas sa santica, ca ses cadhotza e lègia!
Translations
French
souillé
English
dirty person
Spanish
sucio,
mugriento
Italian
abitualménte lórdo,
sùdicio
German
dreckig.
cadrangiósu , agt: cardagnosu,
cardangiosu Definition
chi portat cardíngiu, cadranza, muga, brutesa
Synonyms e antonyms
brudhuinu,
butzinosu,
cacantzinu,
cadhàniu,
cadhóciu,
catragnadu,
grotzarju,
lorinosu,
massautu,
mugosu,
sodrigosu,
tetulàciu
| ctr.
límpiu,
netu
Sentences
cadrangiosu trebutzeri, presumiu, bantaxeri, bellu acabbu iat a fai cussa fémina cun issu!…
Etymon
srd.
Translations
French
malpropre
English
filthy person
Spanish
sucio,
mugriento
Italian
sudicióne
German
schmutzig.
cadredhòne , agt Definition
chi dhu tenet a vítziu a cadredhare
Synonyms e antonyms
cadredhosu
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
impatient
English
craving person
Spanish
agitado,
inquieto
Italian
che ha il vìzio di smaniare
German
erregt.
campianàgliu , agt: campianarzu Definition
chi tenet una manera de fàere o de foedhare a prepoténtzia, credendhosi unu pagu tropu o pigandho a pagu cunsideru s'àteru
Synonyms e antonyms
aperradu,
barrosu,
coteu,
redortu,
rochellosu,
testarrudu
Sentences
candho arrèjonas de pulítiga ses campianarzu meda, tue!
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
arrogant
English
arrogant person
Spanish
arrogante
Italian
arrogante
German
arroganter Mensch.
camúrru , agt, nm: gamurru Definition
ignorante, unu chi tenet unu fàere chi dirgustat
Synonyms e antonyms
grosseri
Sentences
fit un'ómine camurru, ma atrividu
Scientific Terminology
ntl
Translations
French
fruste,
rude
English
rough and unpleasant person
Spanish
grosero
Italian
persóna rózza e antipàtica
German
ungehobelter und unsympathischer Mensch.
carraxéri , agt, nm Definition
chi o chie faet carraxu, o pesat avolotu, ponet tréulu a boghes o àteru, betat totugantu apare
Synonyms e antonyms
abburotosu,
baraundhosu,
baticollosu,
carraxosu
/
maciapaneri
| ctr.
séliu
Sentences
ma lah ca dhoi at genti carraxera, ingunis, lah: sempri a tzérrius funt! ◊ pipius carraxeris s'istrumpant in terra, si aciapant e arrinti cun gana
Etymon
srd.
Translations
French
qui chahute
English
person making a din
Spanish
alborotoso
Italian
chiassóso,
confusionàrio
German
laut,
unordentlich.
circabrètus , nm Definition
chi o chie istat sèmpere in crica de brigas, de pretu
Synonyms e antonyms
aferradore,
cumenceri,
imbrastieri,
insulladori,
mintevogu,
piliseri,
supuzeri,
trebuleri,
triuladore
Etymon
srd.
Translations
French
querelleur,
chicaneur
English
quarrelsome person
Spanish
pendenciero
Italian
attaccabrighe
German
Streithammel.
furriallèdha , nf Definition
móvida chi si faet coment'e a furriadura
Synonyms e antonyms
furriete,
giràndula,
rutíglia
Scientific Terminology
ggs
Etymon
srd.
Translations
French
moulin à vent
English
windmill,
weathercock,
fickle person
Spanish
pirueta
Italian
giràndola
German
Herumdrehen.
ischerfulíu , nm Definition
cosa o unu chi meritat de èssere istrecau
Translations
French
méprisable
English
despicable person
Spanish
despreciable
Italian
èssere spregévole
German
gemeiner Mensch.
istrisíntzu , nm: istrisinzu Definition
persona de nudha, de pagu contu; bisóngiu, miséria
Synonyms e antonyms
arrenulliosu,
burribburri
/
bisognu
2.
inumbe est povertate at istrisintzu
Etymon
srd.
Translations
French
personne insignifiante
English
insignificant person
Spanish
persona insignificante
Italian
persóna insignificante
German
unbedeutender Mensch.
lorinósu , agt Definition
chi est totu lórinu, brutu meda, mescamente in su sensu chi acostumat a istare brutu
Synonyms e antonyms
brudhuinu,
cacantzinu,
cadhóciu,
cadrangiosu,
lerisonu,
lorinatzu,
lurtinosu,
massautu,
mughedhosu,
pingosu,
sodrigosu,
tetulàciu
| ctr.
límpiu,
netu
Sentences
sunt lorinosas cant'eo no fentomo (G.A.Cossu)
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
salopard,
cochon
English
dirty person
Spanish
sucio,
mugriento
Italian
sudicióne
German
Schmutzfink.