atzotzàre , vrb Definition
guastare, nau de s'ou, agiummai comente a èssere frochiu
Etymon
srd.
Translations
French
devenir couvi
English
to go rotten
Spanish
podrirse el huevo
Italian
diventare barlàccio
German
faulig werden.
colpàdu , pps, agt, nm: corpadu,
corpau Definition
de colpare; guastu po calecuna maladia, nau mescamente de frutuàriu chi s'intostat e sicat in calecunu tretu de su pígiu de fora, a marcu, coment'e chi apat leau cropu; nau solu de ccn., chi no est tanti giustu de conca
Synonyms e antonyms
arropau,
scutu
/
feltu,
gastu 1
Idioms
csn:
corpadu a mortu = de ndhe mòrrere; corpadu dai sos mortos = tocadu, chi lu at curpidu carchi mortu, chi lu at tocadu zente morta; èssere corpadu a… (cragu, sèmene, machine, àteru) = chi bi ndhe ant postu tropu, tantu meda de nòghere
2.
custa pira, ocannu, est totu corpada ◊ sa néspula de s'ortu meu est totu corpada, no bi ndh'at una bella ◊ de cantu ses colpadu ses ridículu! (Piras)
3.
custu laore est corpadu a sèmene: tropu carcu e no bi faghet bonu! ◊ già che ndh'at colpados, legos e mandrones!
Translations
French
frappé,
tavelé
English
rotten
Spanish
golpeado,
podrido
Italian
colpito,
guasto,
ticchiolato
German
geschlagen,
verdorben,
fleckig.
fràzicu , agt, nm: fràzigu Definition
nau mescamente de cosas de papare, erbas o linnas, chi est guastu, pudrigau de no aguantare; foedhandho cun tzacu, fatu, chistione
Synonyms e antonyms
frazigadu,
marcitau,
pordiau
/
cdh. fràcicu
Idioms
csn:
casu fràzigu = casu martzu, fatu; ista fràzigu! = abarra firmu!; iscúdere che fràzicu = iscúdere a mal'istropiadura
Sentences
chi siat perfetu in sestu forsi no bi at cristianu: si un'aizu at de sanu, est fràzigu su restu ◊ s'aradu de ferru est totu fràzigu de ruinzu ◊ so che a su frutu fràzicu, chi tenet su colore bellu a fora ◊ muru chi sustenet trae no est fràzigu ne sortu ◊ bi at frommija chi faghet su nidu in sa linna fràziga
2.
ma a ti cheres fàghere sos fràzigos tuos?!…◊ lu depet àere iscutu male: su carrale iscudet che fràzicu!
Etymon
itl.
fràcico
Translations
French
pourri,
putrescent
English
rotten,
rotting
Spanish
podrido
Italian
putrefatto,
màrcio,
putrescènte
German
faul.
loguníu , agt: luguniu Definition
nau de s'ou, chi est frochiu o fintzes isciaculadori, guastu; nau de s'ogu, chi est annapau
Synonyms e antonyms
crochidu,
lanitu,
launiu,
tzotzidu
2.
custos versos lugunios si sorbent in s'aggorru de su coro chene peruna ispera, crochindhe solu zuntas de nàstala (F.Satta)
Translations
French
couvé,
fécondé,
couvi,
pourri
English
brooded,
fertilized,
rotten
Spanish
empollado,
fecundado,
huevo podrido
Italian
covato,
fecondato,
barlàccio
German
ausgebrütet,
faul.
neciàdu , pps, agt: nenciadu Definition
de neciare; nau de gente o de cosas prantadas e frutos, chi portat nècias, màncias, guastu, neghe; nau de sa manera de fàere, chi est guasta de sa disonestade / cari nenciada = (nau de fémina príngia) chi portat sa faci coment'e ammarciada, a màncias
Synonyms e antonyms
demadu,
fràzigu,
machinzadu,
manciau,
néciu,
nitziadu,
tacadu,
tunconidu
/
currúmpidu,
malu
| ctr.
líaru,
sanu
/
bonu
2.
su mese de martu si che leat sos neciados ◊ sa pira est neciada ◊ zuto una dente neciada
3.
de s'ànima cuamus sos ispijos chi rifletint su moribbundhu onore neciadu de vilesa e de rancore (A.Porcheddu)
Translations
French
blet,
carié,
corrompu
English
rotten
Spanish
pasado,
picado,
corrupto
Italian
mézzo,
cariato,
corrótto
German
verfault,
verdorben,
verworfen.
nesicàu , pps, agt: nesigadu Definition
de nesicare; chi portat nésigas, mància, calecunu male
Synonyms e antonyms
fermiu,
maguladu,
malàdiu,
mantzadu,
mermitu
| ctr.
líaru,
sanu
2.
no est mortu ma est abbarrau nesicau ◊ donzi frúture est nesigada ◊ su mundhu est nesigadu dae mentes umbrosas ◊ fit una cuba chi aia nesigada ◊ tenzo a muzere mia nesigada, sempre a ohis
Translations
French
abîmé,
taré
English
rotten,
faulty
Spanish
podrido,
picado
Italian
bacato,
guasto,
tarato
German
verdorben,
ungesund,
gebrechlich.
pordiàu , pps, agt: prodicau,
prudicau,
prudigadu Definition
de pordiai, purdiai; chi est guastu / abbarra prodicau! = abarra firmu!, ista síncheru!
Synonyms e antonyms
fràzicu,
frazigadu,
marcitau
2.
is reticulaus fuant fatus cun palus de linna mesu purdiaus ◊ zuchet sas dentes minujas belle e totu prudicadas
Translations
French
pourri
English
rotten
Spanish
podrido
Italian
marcito,
putrefatto
German
verwest,
verfault.
prúdicu , nm: púrdiu Definition
su pudrigare, sa cosa pudrigada, sa parte pudrigada
Synonyms e antonyms
brechinzu,
martzímine,
martzúmene,
prudigore
Sentences
carenas chi si abbarrant in prúdicu de passiales de rudiu che làcrimas assutas chi raju de amore mai ant partoriu (L.Loi)◊ cumpudàndhemi in intro mi afumàdico de prúdicu chi no tramudo
Etymon
srd.
Translations
French
pourri
English
rotten
Spanish
podrido
Italian
màrcio
German
Faule.
tzotzídu , pps, agt: tzutzidu Definition
de tzotzire; nau de s'ou, chi est frochiu o fintzes isciaculadori, guastu; nau de gente, chi est intzimiau, pigau de ccn. male
Synonyms e antonyms
crochidu
/
incimiau,
sentinau,
temadu,
tunconidu
Translations
French
couvé,
couvi,
maladif
English
brooded,
sickly,
rotten egg
Spanish
empollado,
enfermizo
Italian
covato,
barlàccio
German
ausgebrütet,
faules Ei,
faulig.