acabàdu , agt Definition
nau de unu, chi teneìet capia, abbistesa; chi est fatu cun cabu
Synonyms e antonyms
benatinau,
cabosu
| ctr.
irzudissiadu
Sentences
fàghedi bella, sàbia e acabada! ◊ sa vida tua est in manos tuas, si istas abbista e acabada
2.
proite sighint a andhare contras a un'órdine dediai bene acabadu e bonu?
Scientific Terminology
ntl
Etymon
srd.
Translations
French
sensé
English
sensible
Spanish
sensato
Italian
assennato
German
klug.
acuntzentàu, acuntzentuàu, acuntzetuàu , agt: cuntzetuadu Synonyms e antonyms
acabadu,
benatinau,
sàbiu
| ctr.
irzudissiadu
Sentences
fut un'ómini acuntzentuau ◊ fiat fémina portada a nòmini po massaja acuntzetuada ◊ est unu piciochedhu maleducau e pagu acuntzentuau
Translations
French
sensé,
sage
English
sensible
Spanish
sensato
Italian
assennato
German
vernünftig.
atinàdu , pps, agt: atinau Definition
de atinare; chi atinat, chi dhue pentzat bene a is cosas, innanti de dhas fàere, chi dhas faet cun cabu
Synonyms e antonyms
acabadu,
achistiadu,
acuntzentuau,
atoadu,
benatinau,
fundoriau,
giudisciosu
| ctr.
disatinau,
ilvariadu,
iscussideradu
Scientific Terminology
ntl
Translations
French
sensé
English
sensible
Spanish
atinado,
sensato
Italian
assennato
German
klug.
físchidu , agt: físchiru Definition
chi si ndhe sentit luego de una cosa, de un'ofesa, de una brulla, chi si dha pigat, chi si che artzat deretu, chi no padit perunu ifadu, arrespondhet cun tzacu po dónnia cosighedha
Synonyms e antonyms
cdh. futaritzu
/
aumbraditu
/
primmósigu
/
ttrs. ipuntósigu
| ctr.
pascenscile
Idioms
csn:
f. a is chirighitas = chi timet su chirighiri; èssiri f. in dogna cosa = malu a cuntentare; f. che damigiana iscannia = chi no faghet a li nàrrere nudha, chi no agguantat brulla peruna
Sentences
su cuadhu est físchidu a s'isproni ◊ est ómini físchidu, guai a dhi narri s'annomíngiu ca s'inchietat ◊ sa picioca fut aici físchida chi bastàt un'ogu de soli po dha fai intèndiri mali ◊ cussas duas funt tropu físchiras, faint tocaras e segaras!
2.
fit lassendhe su cuile in fogu e braja e bochindhe cun físchidu furore su serenu montarzu (S.Lay Deidda)◊ est in debbadas chi ponzemus canes físchidos a ispàrghere pauria ◊ movídebbos che físchidu uraganu!
Etymon
spn.
físico
Translations
French
sensible,
irascible,
furieux
English
sensible,
irascible,
furious
Spanish
sensible,
irascible
Italian
sensìbile,
irascìbile,
rabbióso
German
empfindlich,
reizbar,
zornig.
insabiài, insabiàre , vrb: issabiare Definition
callai a ciorbedhu, fàere o essire sàbios, lassare de fàere machines
Synonyms e antonyms
| ctr.
ammachiae,
dessessire
Sentences
una cosa aici de issu no mi dha iap’èssi mai aspetada: ma ci pentzu dèu a dhu fai insabiai! ◊ a bois cust'abba bos at issabiadu
Translations
French
devenir raisonnable
English
to become sensible
Spanish
hacerse sensato
Italian
métter giudìzio,
rinsavire
German
vernünftig werden.