acabàdu , agt Definizione
nau de unu, chi teneìet capia, abbistesa; chi est fatu cun cabu
Sinonimi e contrari
benatinau,
cabosu
| ctr.
irzudissiadu
Frasi
fàghedi bella, sàbia e acabada! ◊ sa vida tua est in manos tuas, si istas abbista e acabada
2.
proite sighint a andhare contras a un'órdine dediai bene acabadu e bonu?
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sensé
Inglese
sensible
Spagnolo
sensato
Italiano
assennato
Tedesco
klug.
acuntzentàu, acuntzentuàu, acuntzetuàu , agt: cuntzetuadu Sinonimi e contrari
acabadu,
benatinau,
sàbiu
| ctr.
irzudissiadu
Frasi
fut un'ómini acuntzentuau ◊ fiat fémina portada a nòmini po massaja acuntzetuada ◊ est unu piciochedhu maleducau e pagu acuntzentuau
Traduzioni
Francese
sensé,
sage
Inglese
sensible
Spagnolo
sensato
Italiano
assennato
Tedesco
vernünftig.
atinàdu , pps, agt: atinau Definizione
de atinare; chi atinat, chi dhue pentzat bene a is cosas, innanti de dhas fàere, chi dhas faet cun cabu
Sinonimi e contrari
acabadu,
achistiadu,
acuntzentuau,
atoadu,
benatinau,
fundoriau,
giudisciosu
| ctr.
disatinau,
ilvariadu,
iscussideradu
Terminologia scientifica
ntl
Traduzioni
Francese
sensé
Inglese
sensible
Spagnolo
atinado,
sensato
Italiano
assennato
Tedesco
klug.
físchidu , agt: físchiru Definizione
chi si ndhe sentit luego de una cosa, de un'ofesa, de una brulla, chi si dha pigat, chi si che artzat deretu, chi no padit perunu ifadu, arrespondhet cun tzacu po dónnia cosighedha
Sinonimi e contrari
cdh. futaritzu
/
aumbraditu
/
primmósigu
/
ttrs. ipuntósigu
| ctr.
pascenscile
Modi di dire
csn:
f. a is chirighitas = chi timet su chirighiri; èssiri f. in dogna cosa = malu a cuntentare; f. che damigiana iscannia = chi no faghet a li nàrrere nudha, chi no agguantat brulla peruna
Frasi
su cuadhu est físchidu a s'isproni ◊ est ómini físchidu, guai a dhi narri s'annomíngiu ca s'inchietat ◊ sa picioca fut aici físchida chi bastàt un'ogu de soli po dha fai intèndiri mali ◊ cussas duas funt tropu físchiras, faint tocaras e segaras!
2.
fit lassendhe su cuile in fogu e braja e bochindhe cun físchidu furore su serenu montarzu (S.Lay Deidda)◊ est in debbadas chi ponzemus canes físchidos a ispàrghere pauria ◊ movídebbos che físchidu uraganu!
Etimo
spn.
físico
Traduzioni
Francese
sensible,
irascible,
furieux
Inglese
sensible,
irascible,
furious
Spagnolo
sensible,
irascible
Italiano
sensìbile,
irascìbile,
rabbióso
Tedesco
empfindlich,
reizbar,
zornig.
insabiài, insabiàre , vrb: issabiare Definizione
callai a ciorbedhu, fàere o essire sàbios, lassare de fàere machines
Sinonimi e contrari
| ctr.
ammachiae,
dessessire
Frasi
una cosa aici de issu no mi dha iap’èssi mai aspetada: ma ci pentzu dèu a dhu fai insabiai! ◊ a bois cust'abba bos at issabiadu
Traduzioni
Francese
devenir raisonnable
Inglese
to become sensible
Spagnolo
hacerse sensato
Italiano
métter giudìzio,
rinsavire
Tedesco
vernünftig werden.