Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

antòras , avb Definition un'iscuta a como, pag'ora innanti Synonyms e antonyms comogomo, issara, tandhodandho Sentences gei no as a fai cumenti as fatu antoras cun s’ollu de rícinu?! Translations French juste avant, je viens de… English a short time ago Spanish hace poco Italian poco fà German eben.

arrugài , vrb Definition andhare a segadura, passare in mesu de unu logu a manera de incurtzare su camminu de fàere, passare fora de camminu, de una parte a s'àtera de unu logu Synonyms e antonyms aggrucare, atravigare, atreminare, atruessai, ruciare Etymon srd. Translations French prendre un raccourci English to take a short cut Spanish atajar Italian prèndere una scorciatóia German einen Abkürzungsweg einschlagen.

bàralu , agt Definition chi est bascitedhedhu, minore meda de carena Synonyms e antonyms bagatu, bàrrinu, curtzete | ctr. giganti, longarione Sentences a los vídere ambos duos fit che a pònnere unu gigante chin d-unu de cudhos ominedhos bàralos de sas domos de gianas Scientific Terminology zcrn Translations French petit English short Spanish bajo Italian basso di statura German klein.

bàsciu 1 , agt, nm: bassu Definition nau abbaidandho sa cosa in su sensu de s'artària, chi est pagu artu, curtzu, chi no est meda; nau de calecun'àtera cosa, chi est paga; nau de cosa po su valore, chi balet pagu; in is domos, logu in fundhu a chistire provistas, logu po istare o àteru a paris de s'orruga; in is sonetes a manu, tastu, e boghe grussa in is cuncordos cantandho / min. basciotu, bascitu, basciotedhu, bassedhu, bassitedhu, bassitedhedhu Synonyms e antonyms acocoadu, minoredhu / frundhagu | ctr. artu Idioms csn: faedhare a peràulas bàscias = a iscusi, de no si fai intèndiri; nàrrere una Missa bassa = chentza la cantare; genti bàscia = zentichedha, de pagu zudu, metzana; mellus a s'istorrai de is àcuas bàscias chi no de is àcuas altas = menzus a furriare dae s'oru chi no dae mesu (candho si cumprendhet de àere irballadu, menzus luego chi no tempus addainanti); bàsciu e contra = is duas boghes (o "mascu e fémina") e duos ómines chi faendho sa boghe acumpàngiant is poetas de parcu intreverandhosi apare in sa pausadedha chi faet chie est cantandho Sentences de carena est un'ómine bassu ◊ sos montes de sa Sardigna sunt bassos ◊ chie est bassu no lompet a in artu ◊ su prus artu fut Lipedha, su prus bàsciu Cracàngiu 2. cun custa lughe goi bassa no faghet a cosire ◊ su fogu cheret muntesu a frama bassa candho sa padedha at pesadu su bullu ◊ muntènela bassa, cussa televisione, ca bi at zente drommida! ◊ custa est cosa chi si bendit a prétziu bàsciu 3. teniat sa cosa in su bàsciu ◊ biviant in d-unu bàsciu ◊ teniaus unu bàsciu po mangasinu 4. su sonete giughet su sonu de baranta oto bàscios chi est totu a madreperlas fioridu Surnames and Proverbs smb: Basciu, Bassu / prb: artos e bàscios intrant a ballare! Etymon spn. Translations French petit English short Spanish bajo Italian basso German niedrig, klein.

cagazechínus , nm Definition si narat de ómine bàsciu e male fatu Scientific Terminology zcrn Translations French trapu English short and badly formed man Spanish achaparrado Italian caramógio German kleiner und schlecht gewachsener Mann.

cavanzòla, cavanzólu , nf, nm: cavatzola Definition ferramenta de ferru fata che una càvana, ma a màniga curtza Synonyms e antonyms arroncillu, cavanàciu, farchione, pudagiola Sentences binnennandhe po segare s'àghina leant sa frófighe de pudare o su cavanzolu Scientific Terminology ans Etymon srd. Translations French serpe à manche court English short handled billhook Spanish podadera Italian róncola a mànico córto German Hippe mit kurzem Griff.

crúciu , agt: cultu 1, cúrciu, cursu 1, crutzu, curtu 1, curtzu, cussu 1 Definition nau de sa longària de calecuna cosa, chi no est meda, o no est cantu serbit / min. curtzitu, curtzurinu Synonyms e antonyms | ctr. amplosu, lalgu, longu Idioms csn: avb. acurtzu = faedhendhe de tempus, a presse, faedhendhe de logu, chi no est atesu, de manera (de acapiai), chi no si potat istesiare; de curtzu = de acanta, de logu acanta; segai a curtzu, fàere a torra in curtzu = andhare a rugadura faghindhe caminu; truncare in cúrciu, segare in curtzu unu chistionu, un'arrejonu = essiresindhe cun pagas peràulas, chentza chircare donzi piessignu a puntinu Sentences sos pantalones a su pitzinnu, comente est créschidu, ocannu li sunt curtzos de cambutzu ◊ est un'acu cursa ◊ a nosu, is mamas nostas, si teniant amindadas e a funi cursa puru! ◊ custu cunzadu pro bama manna est logu curtzu ◊ oriji longu, vidale, oriji curtu, vida curta ◊ is bràcius mius funt crúcius 2. acapiadhu prus a crutzu, su cuadhu! 3. benit zente de zona de curtzu Surnames and Proverbs smb: Cursu, Curtu, Curzeddu, Curzu / prb: a cuadhu papadori funi curtza Etymon ltn. *curtius Translations French court English short Spanish corto Italian córto, angusto German kurz, eng.

curtzadróxu , nm Definition camminu chi si faet o logu inue si passat a segadura po incurtzare tempus e tretu po lòmpere a unu logu Synonyms e antonyms incultzatóriu, istrissiada, tressàrgia Etymon srd. Translations French raccourci English short cut Spanish atajo Italian scorciatóia German Abkürzung.

curtzarínu , agt: curtzurinu Definition min. de curtzu, chi est unu pagu curtzu Synonyms e antonyms cultighedhu, cultzitu, cursiciolu | ctr. longhitu Sentences s'at postu cartzones curtzarinos Etymon srd. Translations French un peu court English a little short Spanish cortito Italian un po' córto German etwas kurz.

incultzatóriu , nm, nf: incurciadórgiu, incurciatóriu, incurtzadorju, incurtzatóriu, incurtziadórgiu, incurtziadorju, incurtziadorza, incurtziadorzu, incurtziatórju, iscurtzatólgiu, iscurtzatóriu Definition camminu chi si faet o logu inue si passat a truncadura, po incurtzare tempus e tretu po lòmpere a unu logu / annare, passare a incurtzatóriu = a incurtzadura, a rugadura (e no in su camminu fatu apostadamente) Synonyms e antonyms curtzadroxu, istrissiada, orrugada, rucratorju, rugadolzu, tressàrgia Sentences antziabant e falabant in sos incurtziadorjos ca a colare in su caminu fit prus allargu ◊ est un'incurtziadorza, ma no andhat fora de caminu in totu ◊ cala in s'istrada ci ti apo ammostau, non passes in s'incultzatóriu ca ti peldes!◊ po nce calae a su nostru pigaaus un'iscurtzatóriu Etymon srd. Translations French raccourci English short cut Spanish atajo Italian scorciatóia German Abkürzungsweg.

irbaléndhidu , pps, agt Definition de irbalèndhere Synonyms e antonyms achénsidu, ammunzadu, fiacu, infrachiu, irbalesiadu, irmarridu, istasidu | ctr. briosu, folte, pasadu 2. semus totu irbaléndhidos de cantu semus istracos! Translations French épuisé English exausted, taken a short run Spanish agotado Italian defatigato, esàusto German müde, matt.

iscàssu , agt, nm: scassu Definition chi (o cosa chi) est prus pagu de su giustu, nau siat de pesos o mannàrias e siat de cumportamentos Synonyms e antonyms iscàltzigu, ischessu, mancante, manchile, menguante | ctr. giustu / bundhante Idioms csn: a ora iscassa = a disora, a distempus; iscassu de carenale = minoredhu de carena; èssere iscassu de apetitu = chi no tenit ganas, isganiu Sentences pesu malu mi at fatu, iscassu! ◊ custa cosa est unu chilu iscassu ◊ a boltas li pagat sa faina cun misuras iscassas de ginina (M.Murenu)◊ apo tentu duas muzeres bonas: sa de tres tiat èssere tzertu iscassa! ◊ mi nerint ca seu menti iscassa, ma aturu in su deretu miu! (A.Cocco) 2. Deus pesat s'iscassu e su zustu ◊ ahi chervedhu iscassu, chi ti disizas su male! ◊ a chie narat s'iscassu lu atendhes: pro su bonu ti afannas e ti ofendhes! ◊ su chi narat sa veridade est odiadu e ammiradu s’iscassu! (A.Puddu) Etymon spn., ctl. escás Translations French insuffisant English short, inadequate Spanish escaso Italian scarso, insufficiènte German spärlich, ungenügend.

mancaméntu , nm Definition su mancare, su bènnere mancu, su no dhu'èssere de una cosa; crica de bestiàmene furau, de cosa chi mancat Synonyms e antonyms perdimentu | ctr. iscroidura Idioms csn: èssere a mancamentos de coro = zúghere su coro chi istat male, benindhe mancu, coment'e arrimèndhesi; èssere in mancamentu = chirchendhe cosa chi at mancadu, prus che àteru pro fura Sentences isto guasi in mancamentu, sufritendhe s'irraighinadura patida dae candho andhei a iscola ◊ s'oghiada de issa dhi poniat unu sfinitzu prus mannu de su mancamentu chi dhi fiat pigau (I.Lecca)◊ amus afiladu fatu de sa trata, in mancamentu de sas bacas ◊ in montes bi at coladu zente in mancamentu Etymon srd. Translations French manque English cash short Spanish falta, mancamiento Italian ammanco German Manko.

ràgas , nf pl: arragas Definition (fintzes sing., sa raga) cartzone de pugiones, bestimentu de ómine, in su costúmene, a bisura de gunnedha curtza curtza totu a gajas (s'andívia) chi si ponet in chintzu apitzu de is cartzones Synonyms e antonyms arrodedhu, bracas*, cardagula, fraca 1 Idioms csn: ragas de linu = mudandhas; bogare ragas de una cosa = arrennèsciri a fai una cosa; tzacare in ragas = papai a satzadura Sentences in ragas de porcarzu e de pastore mancu isse su trabàgliu at inventadu ◊ sa raga fut su petzu prus istrambecu de su costumu, fatu de orbàciu de lana de erbè téssia a telàrgiu e totu a pinnighedhas piticas 2. bae e azúalu tue, chi sinono cussu no ndhe bogat ragas! ◊ totu cussa cosa si che l'at tzacada in ragas isse a sa sola Scientific Terminology bst Translations French jupon English short skirt Spanish falda de hombre Italian gonnellino German Männerrock.

tressàrgia , nf Definition camminu chi si faet o logu ue si passat a incurtzadura, po arrisparmiare tempus e tretu andhandho a unu logu Synonyms e antonyms curtzadroxu, incultzatóriu, istrissiada, rugadolzu Translations French raccourci English short cut Spanish atajo Italian scorciatóia German Abkürzungsweg.