achétu , nm Definition
cuadhu piticu de tempus, giòvono
Synonyms e antonyms
cabadhu,
cuadhedhu
/
achetone
Sentences
su pariglianti est prontu a brincai acanta a un'achetu ◊ una die l'aferrei a montes, a bídere su coile, a gropera de s'achetu ◊ est istripizendhe che un'achetu muscadu
Scientific Terminology
anall
Translations
French
petit cheval
English
small horse
Spanish
potro
Italian
cavallùccio,
pulédro
German
Fohlen,
Pferdchen.
aferritài , vrb Definition
segare orrobba o paperi a ferros; in cobertantza, nàrrere male de s'àteru
Synonyms e antonyms
afolfigare,
aforticare 1,
slinguai
Etymon
srd.
Translations
French
coupailler,
médire
English
to cut into small pieces,
to speak badly
Spanish
tijeretear,
cortar,
hablar mal,
criticar
Italian
sforbiciare,
tagliuzzare,
sparlare
German
zerschneiden,
schlecht reden.
alchítu , nm Definition
min. de alcu, arcu piticu
Translations
French
petit arc
English
small arch
Spanish
arco pequeño
Italian
archétto
German
kleiner Bogen.
altarítu , nm: artaritu Definition
min. de altare, artare minore, su chi faent inue si firmat sa crufessone, passandho passandho in is orrugas; logu adatu po arrimare cosa (es. is màrigas)
2.
unu cassadori po s'ibasai iat postu in pissu de un'artaritu su sirboni mortu chi portàt a pala
Translations
French
petit autel
English
small altar
Spanish
altar menor
Italian
altarino
German
kleiner Altar.
ampudhíta, ampudhítu , nf, nm: ampullita Definition
min. de ampudha, ampulla minoredha, chi leat pagu (a pònnere profumos, campiones de licores, o àteru)/ min. ampudhitedhu
Synonyms e antonyms
ambuledha,
ambulita,
ampulledha,
butigliedhu,
flacone
Sentences
ci no arreiant abba in buca no arrenesciant a prènnere s’ampudhitu
Translations
French
petite bouteille
English
small bottle
Spanish
ampolla
Italian
bottigliètta
German
Fläschchen.
anedhúciu, anedhútzu , nm Definition
min. de anedhu, anedhu piticu
Synonyms e antonyms
anedhixedhu
Translations
French
petite bague
English
small ring
Spanish
anillo pequeño
Italian
anellino
German
Ringlein.
angúdha , nf Definition
crobedha, cugutu o raga de su landhe, ue portat su nasedhu (ue su landhe est atacau a su cambu)
Synonyms e antonyms
càliga,
cocotu,
croghedha,
curcuvedha
Scientific Terminology
rbr
Translations
French
cupule du gland
English
small dome
Spanish
cúpula,
cascabillo
Italian
cupolino della ghianda
German
Eichelkopf.
archète , nm: architu Definition
arcu minore o cosa fata a bisura de arcu; aina po piscare coradhu / èssere de archete (nau de ccn.)= àere àlchida, àrchidos, fortza
Synonyms e antonyms
archizone
2.
apo sos annos mios ma so de archete!
Surnames and Proverbs
smb:
Archittu, Architto
Scientific Terminology
dmo, ans
Etymon
ctl.
arquet
Translations
French
petit arc
English
small arch
Spanish
arco pequeño
Italian
archétto
German
kleiner Bogen.
arretzixèdha , nf Definition
min. de arretza, arretza pitica
Translations
French
petit filet
English
small net
Spanish
redecilla
Italian
reticèlla
German
Netzchen.
assabédhu , nm Definition
gancitu po cannacas, cadenas, asas, fintzes po limbatzu de is sonàgias
Synonyms e antonyms
gantzitu
Etymon
srd.
Translations
French
petite agrafe
English
small hook
Spanish
ganchete,
corchete
Italian
gancétto
German
kleiner Haken.
assaédhu , nm: assedhu Definition
tacita o turnu, genia de ferru (o àteru) tundhu e curtzu chi permitit a duas cosas intradas apare de girare, de fàere giogu (ma si ndhe ponet fintzes in su giuale po arrèschere is loros)
Synonyms e antonyms
asciedha,
ispículu
/
ossiedhu
Etymon
srd.
Translations
French
petit pivot,
petit tourillon
English
small pivot
Spanish
pernio
Italian
perniétto
German
kleiner Zapfen.
barchighèdha , nf: barchixedha Definition
min. de barca, barca pitica
Synonyms e antonyms
barchita
Translations
French
petit bateau,
batelet
English
small boat
Spanish
barca,
bote
Italian
barchétta
German
kleines Boot.
bartzíta , nf Definition
min. de bartza, bàrcia pitica
Synonyms e antonyms
bratzichedha
Translations
French
petit bassin,
bassinet
English
small basin,
tub
Spanish
pila
Italian
vaschétta
German
kleine Wanne.
basighédhu , nm Definition
min. de basu, prus che àteru nau deasi a sa bona
Surnames and Proverbs
smb:
Basigheddu
Translations
French
bise
English
small kiss
Spanish
besito
Italian
bacétto
German
Küsschen,
Küßchen.
bendhijólu , nm: bendhiolu,
bendiou,
benniolu,
vendhijolu Definition
chie bendhet cosa, prus che àteru cosas de pagu contu; a logos est ue bendhent a bufare
Synonyms e antonyms
bendhidore,
bendhiolante,
bendhuleri
/
botighinu,
cilleri
| ctr.
comporadore
Sentences
e si ghetat sa grida: chini bollit comporai patata e pisu, andai a pratza ca dhui est su bendiou! ◊ su benniolu est banninne frófighes, pètenes, aguzeris e agos de banita
2.
si che sunt aggrodhados in calchi bendhijolu e si sunt fatos a unu trummentu
Etymon
srd.
Translations
French
vendeur ambulant
English
small retailer
Spanish
quinquillero
Italian
rivendùgliolo
German
Krämer.
beradítos , nm pl: biraditos,
viraditzu Definition
s'istentina fine / biraditos altarados = itl. ileite
Synonyms e antonyms
beladitos,
busellos,
garaitzos*,
iltentina,
mannaditzus,
stintinigu
Scientific Terminology
crn
Translations
French
intestin grêle
English
small intestine
Spanish
intestino
Italian
intestino tènue
German
Dünndarm.
bollònca , nf: buglianca,
bullanca,
bullonca,
bulluca Definition
busciuca o bubburuca de abbruxadura, de sabone, de abba, de salia; fintzes fruschedha, gurone
Synonyms e antonyms
bobbollonca,
bubbulica,
bubburuca,
buciuca,
bodhonca,
fiodha,
ilfiodha,
impudha
/
babballuca
Sentences
in manu zuchiat una bollonca chi si at fatu fachendhe unu zirante ◊ est cun sas ancas prenas de bolloncas ca nch'est colau in mesu de s'urtiga ◊ rimédios e ispannos sanant dogni bullanca ◊ is bullucas s'isciopant
2.
sas leadas in giru chi mi as fatu sunt bullancas de sabone! ◊ su pisci est annadendi fadendi bullucas in sa bratzita ◊ sighit cun is ogus su fui fui de bulluchedhas de saboni
Etymon
srd.
Translations
French
cloque,
bulle,
ampoule,
vésicule
English
small blister
Spanish
burbuja,
ampolla
Italian
bólla,
vescichétta
German
Blase.
botichédhu , nm Definition
min. de bote
Synonyms e antonyms
botaredhu,
botuledhu,
lamedhutza
Translations
French
petite boîte
English
small tin
Spanish
botito
Italian
barattolino
German
kleine Dose.
botíta, botítu , nf, nm Definition
min. de bota 2
Sentences
bi at unu paju de botitas rujas subra de unu muntone de botitas de pisedhos ◊ comporeit botitos a tacones altos
Translations
French
petit soulier
English
small shoe
Spanish
zapato pequeño
Italian
scarpétta
German
Schühchen.
brandhichèdha , nf Definition
min. de brandha
Translations
French
petit lit de sangle
English
small camp bed
Spanish
catre pequeño
Italian
brandina
German
kleines Feldbett.