abbéntu , nm Definition su fragu, s'arrastu chi si pigat in s'ària, pruschetotu pudésciu / timire a unu a s'a. = tímiri fintzas s'arrastu de unu Synonyms e antonyms abbentada, arrancu, fracu, pudescioi, meleda Sentences su sirvone at leadu abbentu e prima de suprire a sa posta at iscostazadu 2. cussu tantu abbramidu malandrinu tzertosunos lu timent a s'abbentu Etymon srd. Translations French puanteur English bad smell, reek Spanish peste, hedor Italian puzza German Gestank.
acarigàe, acarigài, acarigàri , vrb Definition pigare is fragos, s’arrancu cun is càrigas, cun su nasu, fintzes istare a su crica crica e bòllere ischire totu / cani acarigau = cane chi pigat bene meda is fragos, s'arrancu Synonyms e antonyms annajare, annàsere, arrancai 1, arrastai, fiagare, frusai, nuscai Sentences boghidenci cussa piciocona, no depit abarrai incui acarigandu! ◊ est acarighendi su bentu chi fragat de mari ◊ cussu s'est infaciau in genna po acarigai! Etymon srd. Translations French flairer English to smell Spanish oler Italian annusare German riechen.
annajàre , vrb: annasare, annaxare Definition pigare fragu Synonyms e antonyms acarigai, annàsere, arrancai 1, arrastai, fiagare, nuscai Sentences si nche afungat una podhicata in su tabbacu e annasat ◊ sos canes a murru paradu sunt annaxendhe ◊ su cane est annasandho si bi at àtera zente Etymon itl. Translations French flairer English to smell Spanish olfatear Italian annasare German riechen.
annàsere , vrb Definition pigare su fragu Synonyms e antonyms acarigai, annajare, arrancai 1, arrastai, fiagare, nuscai Etymon srd. Translations French flairer English to smell Spanish oler Italian annusare German riechen an.
annàsu , nm Definition sa capacidade de pigare is fragos, su pigare is fragos, s’arrancu / andhare annasu annasu = andai fraga fraga (e fintzas iscrucullendi su chi faint is àterus) Etymon srd. Translations French flair English smell (sense of) Spanish olfato Italian annuso, fiuto German Beschuppern, Schnüffel.
arrancài 1 , vrb Definition pigare s'arrancu, su fragu Synonyms e antonyms acarigai, annajare, annàsere, fiagare, franigai, nuscai Sentences sentza de mancu biri nudha connoscit tot'is fragus: cussu arrancat bèni, lah! ◊ cussu no bit e no arrancat ◊ mancai arranchis, de custu tui no ndi papas! ◊ is topis fiant cun su bruncu frungi frungi, arranchendi in logu de casu ◊ cussa si satzat sa pecedha e nosu arrancaus su fragu! Etymon srd. Translations French flairer, sentir English to smell Spanish oler Italian odorare German riechen.
fiàcu 1, fiàgu , nm: flacu 1, fracu 1, fragu Definition abbentada chi si leat cun su o chi si sentit in su nasu Synonyms e antonyms abbentada, abbentu, antori, arrancu, arrasta, frusa, nuscu / cdh. fiacu Idioms csn: essire, andhare, pònnere fragu a sa cosa, leare, iscapai f. (custu bollit nàrriri fintzas "bogai fragu"); zenias de fragu: bellu, pudésciu, béchinu (de craba), bíschidu (= agru), putzinosu, púdidu (= de pudesciori), brusiadu (= de cosa abbruxada); avb. a fragu = fraghendi, cun fatzilidade meda; andai fragus malus a ccn. = bogare fama mala Sentences at istérridu sa bestimenta pro che li bogare su fiagu de s'inserru ◊ intrat su fiagu areste de su pruleu ◊ so lendhe fragu brusiadu: ite at a èssere? ◊ portu cussu fragu in is càrigas ◊ cuss'erba mi at lassadu su fragu in manos ◊ sas cosas postas paris leant s'una su fragu de s'àtera ◊ isterre custa cosa in fora a che li essire su fragu malu ◊ soe a fiacu de casu e de verveche ca faco su pastore 2. comente l'as àpida custa cosa, a fragu? ◊ custus froris, chi dhus prantas, pigant a fragu ca immoi est tempus ◊ daghi nos cogiamos, a fostè mancu fiagu a nares bondhe acudit! Etymon srd. Translations French odeur English smell Spanish olor Italian odóre German Geruch.
fiagàre , vrb: fracare, fragai, fragare Definition pigare fragu, is fragos, arrancu; in cobertantza, cricare ccn. cosa; bogare o lassare andhare fragu Synonyms e antonyms acarigai, annajare, annàsere, arrancai 1, arrastai, fraghigiai, nuscai Idioms csn: andai fraga fraga = furitendu, arrotza arrotza, chirchendhe a s'airada, che cane in catza (ma nau de is piciocos chi currint aundi dhui at piciocas); cosa chi fragat = una chistione pro un'àtera, zenia de iscusa, de iscóbiu; fragai che pubusa = èssere púdidu a tzutzu Sentences su cane giraiat fiaghendhe su rastu e s'aera ◊ fiat fraghendi in dogna logu a càrigas obertas che cani de cassa ◊ mi ant dadu unu fiore pro mi lu fiagare 2. sannoris a crobbata e a cicia arrólliant de contonada in contonada, cichendu, fraghendu… 3. mi praxint custas arrosas ca frangant ◊ custa cosa fragat de casu ◊ est aici brutu chi fragat de aillargu 4. custa est cosa chi fragat, gopai: no est po sa saludi ma po fai càncua farrassa manna chi funt circhendu! Etymon ltn. fragrare Translations French flairer English to smell, to exhale Spanish oler, olfatear, oler Italian fiutare, odorare, emanare odóre German riechen.
frusài, frusàre , vrb: afrusae Definition pigare sa frusa, su fragu, s'arrancu; andhare aifatu de s'arrastu Synonyms e antonyms acarigai, annajare, annàsere, arrancai 1, arrastai, fiagare, isimare, nuscai Etymon srd. Translations French flairer English to smell Spanish olfatear Italian fiutare, annusare German riechen.
olfàtu , nm Definition sa capacidade de pigare is fragos, de fragare, cosa chi si faet cun su nasu Synonyms e antonyms nuscu Translations French odorat English smell Spanish olfato Italian odorato German Geruchssinn.
pudidína , nf: putitina Definition su pudidore, fragu chi faet a gana lègia, e fintzes brutesa de iscurrentziadura; preugu pudhinu / p. de intro ’e mama = genia de ladamíngiu grogo chi su pipiu de naschidórgiu ndhe faet is primas dies; èssere una p. = nau de ccn., chi est malu, botosu Synonyms e antonyms pudescioi, pudina Sentences sa créita fit s'única cosa chi, impare chin sa putitina de sa bassa de sos cusinos, lu manteniat in mesu de su segnoriu 2. a zòvanu cussu fuit una pudidina! Etymon srd. Translations French puanteur English bad smell Spanish peste, hedor Italian puzza German Gestank.