Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

allacanàdu , agt, pps: allacanau Definition de allacanare; chi est chentza fortzas, coment’e cédiu, lecu Synonyms e antonyms ilgherradu, illacainzau, isbagazadu, smardoscinau / abbrebesciau, acalamau, allechiau, allizadu, ammalmiadu, ammortiginau, ammustiau, pribissiu | ctr. feurràciu, friscu 2. s'úrtimu tempus, candu s'est arrimau, fiat totu allacanau ◊ ses totu allacanau, sempri bufendi ◊ lah chi dèu no seu ni allacanau e ni mortu! ◊ fut sicu e allacanau che unu losíngiu de candela ◊ biendi sa pipia totu allacanara su babbu s’est acicau Translations French flétri, épuisé, abattu English flabby, exausted, withered Spanish ajado, mustio Italian appassito, spossato, móscio German entkräftet, schwächlich.

allizàdu , pps, agt: allizatu, allizau Definition de allizare; chi at pérdiu abba, si ch’est passandho, nau de birdura segada, o fintzes prantada chi tenet bisóngiu de abba Synonyms e antonyms afrunzidu, aggrogomau, allacanau, allechiau, allevigiau, allissiadu, ammustiau, mústiu 1, pribissiu | ctr. friscu 2. unu fiore friscu, un'allizadu si bident in su matessi naiscolu Translations French fané, flétri English withered Spanish ajado Italian appassito German verwelkt.

ammalmiàdu , pps, agt Definition de ammalmiare; chi est sufrendho po farta de abba (nau de erbas e matas) Synonyms e antonyms acaramau, allacanadu, allaunitu, allizadu | ctr. friscu 2. dia cherrer fàghere su corigori a sos coros ammalmiados dae sa tristura ◊ giughia sa carena ammalmiada dae bíndhighi annos de sufrimentu Translations French flétri English withered Spanish marchito Italian avvizzito German verwelkt.

assichillonàu , pps, agt: assichizonau Definition de assichillonai Synonyms e antonyms acaramau, allaunitu, allizadu, assichizonidu, insicuridu, pitzau Translations French flétri English withered Spanish marchito Italian avvizzito German verwelkt.

cagadía , nf: cogodia Definition fodhe, frutu aortitzu de sa pruna, chi no ammadurat s'ossu e chi no dhu sèberat de sa prupa: abbarrat coment'e teghighedha, buida in mesu, ladita, modhe, in colore tra birde e biancu, bona a papare, de sabore marigosu, e apustis si sicat deunudotu Synonyms e antonyms tacatia 2. s'amistade issoro ch'est finida in cogodia e no si sunt mancu piús faedhados! Scientific Terminology rbr Etymon srd. Translations French fruit rabougri de la ronce English withered fruit of the plum tree Spanish fruto apestado del endrino Italian frutto imbozzacchito del pruno German eingeschrumpfter Frucht des Pflaumenbaums.

calabíu , nm Definition figu bícia, acalabiada, aortitza, chi no lompet ca ndhe orruet innanti sicandhosi Synonyms e antonyms cadh. calàciu Scientific Terminology rbr Etymon srd. Translations French figue molle ou blette English withered fig Spanish higo lacio, marchito Italian fico méncio o vizzo German welke Feige.

carigàdu , pps, agt: carigau Definition de carigare; fatu a càriga: si narat fintzes coment'e istrupiadura de caru; nau de is cambas a fortza de dhas aparare a su fogu, chi est totu a marcos (cambas a sartitzu) Synonyms e antonyms ammelighinadu, carixedhau, pabassadu Sentences sa figu cota lassada in s'àrbure si ch'est totu carigada 2. seu che a sa figu carigada: si sicat su tanaxi e totu si frunzit e s'acugurrat ◊ bella prendha chi ses, coromeu carigadu!… 3. cussu pisedhu zughet sas cambas carigadas, semper acurtzu a fogu! Translations French fané, flétri English withered Spanish marchito Italian appassito German verwelkt.

corpadúra , nf Definition su acropare, mescamente nau de sa manera de fàere una cosa; difetu de su frutuàriu (es. pira, mela, néspula) candho a tretighedhos si dhis sicat su corgiolu po maladia o fintzes po cropighedhu de calecuna cosa (es. gràndhile); genia de cropu o tocada chi iat a fàere unu mortu a is bios chi po cussu nanca ndhe iant a orrúere malàidos o fintzes mòrrere Etymon srd. Translations French frappement, tavelure English withered fruit Spanish fruta con la piel arrugada Italian ticchiolatura German Braunfleckigkeit.

insicurídu , agt Definition coment'e sicau, làngiu Synonyms e antonyms addrommigadu, assichillonau, sicu / insichinidu, marriu, scalarxiu Translations French sec English withered Spanish seco, acartonado Italian risecchito, incatorzolito German trocken, eingeschrumpft.

pabassàdu , pps, agt Definition de pabassare; chi at pérdiu s'abba che pabassa Synonyms e antonyms ammelighinadu, carigadu Translations French flétri English withered Spanish marchito Italian appassito German trocken, verwelkt, verblüht.