Abbreviations Legenda | Symbols Legend

alliàre , vrb Definition abbarrare o istare aifatu de unu po ndhe dhi pigare sa cosa, o fintzes po fàere male, istrobbare / a. unu dolore = sucai unu mali, torrare a mòvere e sentire unu dolore abbrandhau Synonyms e antonyms alligare, infestare Idioms csn: si li sunt alliados sos canes, sos puzones, s'espe, sa zustíssia, sos furones, su sonnu, su fàmine, sa mandronia Sentences mi fato interrogare e su professore si mi alliat che pudhu padovanu! ◊ boghendhe mele mi est alliada s'abe e mi at puntu ◊ mi est alliada sa zente comente at bidu chi zughia cosa bona ◊ cudhu si m'est alliadu e postu mi at cantone ◊ sa cosa frita mi alliat su dolore de dentes ◊ mi est alliadu su refriu ◊ sa zente si li alliat abboghinèndheli s'impróveru Etymon srd. Translations French assaillir, attaquer English to assail Spanish acosar, molestar Italian assalire, molestare German überfallen, belästigen.

assacheàre , vrb: assachiare Definition lòmpere o betare sa manu a calecuna cosa, furandho, o a ccn. po dhi leare a furadura su chi portat o tenet Synonyms e antonyms assachitzare, sdorrobbai Sentences ammustrat nuraghes derrutos e tumbas assacheadas ◊ ant assachiadu su barracoco e no bi ndhe ant lassadu unu! ◊ l'ant assachiadu e furadu su bestiàmine ◊ sa sorte mi at assachiadu e lassadu a isténiu ◊ e nachi ti ant assachiadu sa domo?! Etymon spn. saquear Translations French assaillir English to assail Spanish asaltar Italian assalire German überfallen.

atracàe, atracài , vrb Definition sodigare, giare a pitzu, betare manos a unu a trampa candho no si dh’ibertat Synonyms e antonyms atacai, atrapare 1 Sentences a cussa fémina dh'enta atracada in tali logu e furau ndi dh'enta s'oraria ◊ peronòspera e pesta niedha funt atracandu sa sarmenta, e àteras pestas prus malas funt atracandu sa limba nostra! (G.C.Mameli) Translations French attaquer, surprendre qqn. par la ruse English to catch by fraud Spanish atracar Italian assalire, sorprèndere con inganno German überfallen, erwischen.

carrabbugliài, carrabbulliài , vrb: acarrabbullai Definition lòmpere de mala manera a unu, a una cosa, cracare, iscúdere, gherrare Synonyms e antonyms barriare, carrabbusai, crazugai Sentences candu su noti abarramu a s'orbetu mi carrabbugliàt su sintzu ◊ gei ses afrodhocu: ita ti ant, carrabbulliau is gatus? ◊ un'ómini at carrabbulliau una picioca, aprofitendisindi Translations French attaquer English to assail Spanish asaltar Italian assalire German angreifen.

còmprere , vrb: ciòmpere*, cròmpere, lòmpere Definition nau de cosas chi si movent (e fintzes de tempus), arribbare a ue tocat, a su logu chi si depet andhare; nau de cosas chi creschent, agabbare s’isvilupu, arribbare a puntu de èssere bonas a papare, a còere, de pòdere serbire; giare a pitzu a unu o a calecuna cosa a iscúdere, a furare, a papare e àteru Synonyms e antonyms assuprire / abbasolare, abberare, achiare, ammadurae, crompire, ingranire / acometare, assacheare, assachitzare, atacai Sentences apustis de tantas dies crompet a Castedhu ◊ su mere crompiat a s’ispessada a compudare su messonzu ◊ so andhadu a l'abbisitare, ma paris chi so crómpidu a inie apo agatau sas portas serradas 3. est ca ses tue, ma si mi lu aiat nau un'anzenu li fia crómpiu a lu bocare fora! ◊ lestros e prestos li suprint e li crompent a corfos de ramu! ◊ no lis crompas a pitzu e no lis punciurres gherra! Translations French arriver, mûrir, attaquer English to arrive, to ripe, to assail Spanish llegar, madurar, asaltar Italian arrivare, maturare, assalire German ankommen, reifen, angreifen.

giòmpere , vrb: ciòmpere*, lòmpere, zòmpere Definition arribbare a unu certu puntu, a su puntu giustu, nau siat po tretu e siat po frutos, po tempus; betare farrancas a unu po dhu iscúdere, o a una cosa po ndhe dha pigare, po si dha papare Synonyms e antonyms abberare, arribbai, assuprire, còchere Idioms csn: giòmpere sos annos = fai is annus; giòmpere a s'intentu = lòmpiri a s'iscopu, averai unu disígiu Sentences si no giompo a sos primos onores no mi ndhe pigo annuzu! ◊ bidet su frutu ma no giompet mai a lu coglire ◊ pustis de tantu caminu giompeint a sa tanca ◊ su "Chi nono" de sa fémina li fit giómpidu che un'istuturrada ◊ gasi giompant a cras e chi si fichent! 2. agguanta fàmine finas a giòmpere sa figu! ◊ li mancat bator meses a giòmpere sos norant'annos ◊ giompeit sos istúdios e si fateit avocadu 3. miràdelu in sa rughe istrutu e feu, paret li siant giómpidas sas aes e no l'apant lassadu melmu intreu! (P.Casu)◊ mai li giompat bistrale a cuss'ílighe! ◊ muzere mia che ispiridada a tale vista s'est giómpida a pilos! Translations French arriver, mûrir, attaquer English to arrive, to ripen, to assail Spanish llegar, madurar, asaltar Italian arrivare, maturare, assalire German erreichen, ankommen, reifen, angreifen.

imbestíre 1, imbestíri , vrb: imbistiri Definition andhare e acropare a pitzu de un’àteru o de calecuna cosa cun fortza (fintzes apostadamente); fàere fortza a cara a denanti, andhare coment’e ispinghendho; cricare acotzos po otènnere praxeres; ammesturare; rfl., su si fichire in chistiones angenas, in cosas chi no interessant Synonyms e antonyms assaltizare, carrabbusai, incarrazare, ruciare / ispígnere, punnare / sfustigonai / ammasturai Sentences su cadhu rude ponet in apretu e imbestit cun foga de leone (S.Casu)◊ isalenat, imbestit, andhat, iscudritzat, frenédigat, incorrat ◊ una màchina dh'at imbistia e iscavuada a terra 2. imbestendhe caminu caminu, allos a fronte de unu rizolu esciadu: imbucant e si che los pijat su riu! 3. su frammentu s'iscàgliat in s'abba, s'imbestit a sa símbula e si lassat agedai ◊ tue no t'imbestas in custas cosas! Etymon ctl., spn. envestir, embestir Translations French heurter, assaillir English to assail Spanish atropellar, atacar Italian investire, assalire German überschütten.

«« Search again