agenàre , vrb: genai Definition
giare ifadu, fàere àscamu, ischifu
Synonyms e antonyms
annischissai,
ifadare,
ifastizire,
innaentare,
pibincai
Translations
French
embêter,
agacer,
énerver
English
to vex
Spanish
molestar
Italian
infastidire
German
belästigen.
agiorridàre , vrb Definition
istare a su pedi pedi, giare ifadu o istrobbu pedindho, pedindho dépidu
Synonyms e antonyms
agiorrare,
impeltinare,
infestare,
malifestai
Etymon
srd.
Translations
French
importuner,
déranger les créancier et les débiteurs
English
to bother creditors and debtors
Spanish
importunar
Italian
importunare,
infastidire creditóri e debitóri
German
belästigen.
agiostràre , vrb: azostrare Definition
giare ifadu, matana, múngia; nàrrere cosa coment'e a briga
Synonyms e antonyms
abburruntare,
afrontai,
atzuridare,
cadojare,
iscamurriare,
rumbicare
Sentences
solu as a èssere finas chi durat su sonnu e si azostrat sa vida ◊ mi at azostradu donzi bolu, betendhemiche amargadu in bratzu a donzi turmentu
Etymon
itl.
aggiostrare
Translations
French
agacer,
énerver,
tourmenter,
reprocher
English
to torment,
to fling in s. o.'s face to annoy
Spanish
molestar
Italian
infastidire,
tormentare
German
belästigen.
alliàre , vrb Definition
abbarrare o istare aifatu de unu po ndhe dhi pigare sa cosa, o fintzes po fàere male, istrobbare / a. unu dolore = sucai unu mali, torrare a mòvere e sentire unu dolore abbrandhau
Synonyms e antonyms
alligare,
infestare
Idioms
csn:
si li sunt alliados sos canes, sos puzones, s'espe, sa zustíssia, sos furones, su sonnu, su fàmine, sa mandronia
Sentences
mi fato interrogare e su professore si mi alliat che pudhu padovanu! ◊ boghendhe mele mi est alliada s'abe e mi at puntu ◊ mi est alliada sa zente comente at bidu chi zughia cosa bona ◊ cudhu si m'est alliadu e postu mi at cantone ◊ sa cosa frita mi alliat su dolore de dentes ◊ mi est alliadu su refriu ◊ sa zente si li alliat abboghinèndheli s'impróveru
Etymon
srd.
Translations
French
assaillir,
attaquer
English
to assail
Spanish
acosar,
molestar
Italian
assalire,
molestare
German
überfallen,
belästigen.
ammoinài , vrb: ammoniare,
ammuinae,
ammuinai,
ammuinare 1,
amuinai Definition
fàere muina, genia de sonu, de moida coment'e de abes o fintzes de gente foedhandho a boghighedha bàscia, giare ifadu, fàere sa conca che casidhu a unu in crica de dhu cumbínchere a calecuna cosa / ammuinare sos calbedhos = cufúndhere sas ideas
Synonyms e antonyms
afastidiai,
annischissai,
ifadare,
pibincai
/
imbirdiolare,
imbuvonare,
improsae,
incapiare
Sentences
ammuinada dae su caldu e múmulas de chígula ti drommias
Etymon
spn.
amohinar
Translations
French
ennuyer,
embobiner
English
to annoy,
to cheat
Spanish
molestar,
embaucar
Italian
annoiare,
infastidire,
abbindolare
German
langweilen,
belästigen,
betrügen.
anneàre , vrb: anniai 2 Definition
giare anneu, istrobbu, dispraxere / anniai su coru = fàghere a gana mala
Synonyms e antonyms
annaentare,
innaentare
Sentences
sos linnajolos fint anneados ca aiant bidu unu lupu mannu mannu bardanendhe ◊ si anneant si istentat a bènnere ◊ ti anneas che mama premurosa si no mi daent su bantu chi mi mérito
2.
tanti est durci chi anniat su coru
Etymon
srd.
Translations
French
embêter,
énerver,
déranger
English
to irritate
Spanish
fastidiar
Italian
infastidire
German
belästigen.
aporràre , vrb: aporreare,
apurreare Definition
fastidiare e fintzes surrare, iscúdere
Synonyms e antonyms
apurrire,
ifadare
/
matzocare
Sentences
custu pilochedhu bullizat sa classe e aporreat sas cumpanzedhas, no lu podent prus bazulare! (M.Sedda)
Etymon
spn.
aporrar
Translations
French
agacer,
énerver
English
to vex
Spanish
molestar
Italian
infastidire
German
belästigen.
chiriolàre , vrb Definition
cricare una cosa, o a unu, movendhodha, tocandhodha, portandhodha a su move move chentza delicadesa
Synonyms e antonyms
genai,
pilisae
Sentences
làssami sa conca, no mi chirioles, como! ◊ si la chiriolas gai, cussa cosa, díliga comente est la guastas totu
Etymon
srd.
Translations
French
agacer,
importuner
English
to molest
Spanish
molestar
Italian
molestare,
strapazzare
German
belästigen.
genài , vrb: agenare*,
genare Definition
giare ifadu, fàere istrobbu
Synonyms e antonyms
annischissai,
ifadare,
ifastizire,
infestare,
innaentare,
pibincai,
strobbai
Sentences
andhant a passu lestru: no dhus genant is botinus, tanti funt iscrutzus!
Translations
French
agacer
English
to molest
Spanish
molestar
Italian
molestare
German
belästigen.
giòssa, giòsso, giòssu , avb, nm: zosso Definition
su logu in bàsciu / biajosso, avb. = in bàsciu, in zosso
Synonyms e antonyms
agiossu,
bàsciu,
imbàsciu,
ingiosso
2.
a s'intrada de sa domo issoro bi fit su giosso
Surnames and Proverbs
smb:
(De)iosso, (De)iossos, (De)josso
Etymon
ltn.
deorsum
Translations
French
bas,
en bas
English
down
Spanish
abajo
Italian
giù
German
belästigen,
unten (stato),
herunter (avvicinamento),
hinunter (allontanamento).
ifadàre , vrb: infadai,
infadare,
irfadare,
isfadare Definition
giare istrobbu, ifadu; prnl., pèrdere sa passiéntzia o orròschere po istrobbu forte o a sa sighia
Synonyms e antonyms
abbatazare,
abbeciare,
agenare,
annischissai,
aporrare,
apurrire,
ifastizire,
impeltinare,
imperperiae,
innaentare,
irfadèschere,
ivilire,
malifestai,
pibincai,
pertojare,
suberiare
Sentences
benzo a t'infadare si mi podes agatare unu catedhu
2.
ndhe so isfadada de fàghere sa teraca! ◊ sos pitzinnos lillos passizat, los zocat, e candho si ndhe irfadat los zuchet a sa tzia ◊ s'infadeit de sos imbóligos de sos avocados ◊ su mese at comintzadu faghindhe dies bellas, ma a sa fine si est isfadadu
Etymon
spn.
enfadar
Translations
French
agacer,
déranger
English
to annoy
Spanish
fastidiar,
molestar
Italian
infastidire,
importunare,
tediare
German
belästigen,
stören.
ilvilíre , vrb: irvilire,
isvilire,
ivilire Definition
fàere a gana lègia, orròschere, fàere naschire arrefudu
Synonyms e antonyms
abbolotai,
aconare,
afastiai,
agrungiai,
ascamare,
colloviare,
dirgustare,
isbolotiare,
iserare,
istomacare,
spreai,
tolocare
/
ifadare,
istufare
Sentences
daghi si est atatu e isvilidu ti at bogadu sa fune a t'isbrocare (A.D.Migheli)◊ candho m'irvilo de istare fora mi recuo ◊ istat intro intanadu che colora e no s'irvilit de su tantu sere ◊ nara impresse, chi cun sa ciarra tua ti apo irvilidu!
2.
ch'est intro de s'ostera bufendhe dai oltaedie, solu, nemos lu càlculat e finas sa butighinaja ndh'est isvilida de li nàrrere a si moderare ◊ nde so isvilidu de fàghere semper su púpulu
3.
custa fit una purga solu a l'intèndhere, ca ilviliat a chie sisiat!
Surnames and Proverbs
prb:
màndhigu continu, màndhigu isvilidu
Etymon
itl.
svilire
Translations
French
dégoûter,
fatiguer,
se lasser
English
to make sick,
to bore,
to be bored
Spanish
repugnar,
aburrirse
Italian
nauseare,
stuccare,
annoiarsi
German
anekeln,
sich langweilen,
belästigen.
infestàre , vrb Definition
giare infestu, fàere istrobbu
Synonyms e antonyms
agiorridare,
ammaciocai,
annischissai,
ifadare,
ifastizire,
malifestai,
strobbai,
suberiare
Sentences
baediche dae cue, chi mi ses infestendhe!
Etymon
ltn.
infestare
Translations
French
déranger
English
to bother
Spanish
importunar
Italian
importunare
German
belästigen.
pibincài, pibincàre , vrb Definition
nàrrere sèmpere calecuna cosighedha coment'e a briga, a lamentu, a refatzu, a pedidura ifadosa e fintzes po precisare prus a fine su chi si narat, giare ifadu foedhandho, istare a su pedi pedi
Synonyms e antonyms
achigulare,
agenare,
annischissai,
apibiare,
apurrire,
arrosci,
cascaviare,
innaentare,
memulare
Sentences
maridu miu mi naràt ca dèu fui imbecendi ca dhu pibincamu tropu ◊ cussu est sempri pibinchendi sentza de tènniri bisóngiu! ◊ no mi praxit a pibincai nudha a nemus: bollu su chi mi tocat!
Etymon
srd.
Translations
French
ennuyer,
déranger
English
to annoy
Spanish
aburrir,
fastidiar
Italian
annoiare,
seccare,
importunare
German
lästig sein,
belästigen,
stören.
stronài 1 , vrb: istronae* Definition
fàere sa conca a casidhu, coment’e a moida a fortza de intèndhere, cunfúndhere de no atuare bene
Synonyms e antonyms
alloriai,
atordire,
atronai,
scilibriri
Sentences
issa tenit abbisóngiu de arriposai e nosu seus stronandudedha cun is ciaciarras nostras
2.
prus de unu est abarrau stronau de cudha cultura italiana chi no bolit lassai funi longa a sa cultura sarda (A.Satta)
Translations
French
étourdir
English
to confuse
Spanish
aturdir
Italian
frastornare
German
belästigen.
tambedhàre , vrb Definition
fàere moida, istare foedhandho, giare ifadu / tambedhadu = infadadu
Synonyms e antonyms
ifadare,
ifastizire,
impeltinare,
intrigliare
Sentences
si fis pro marasu a ossos pistos e tambedhadu in mesu a su trambustu semper su cantu ti det dare gustu ◊ istant tota sa die tambedhendhe
Etymon
srd.
Translations
French
chahuter,
agacer
English
to make a noise
Spanish
hacer ruido,
molestar
Italian
rumoreggiare,
molestare
German
lärmen,
belästigen.
trumentài, trumentàre , vrb: atormentai,
trumentare,
trummentai,
trummentare Definition
istare faendho a pelea; lòmpere, arribbare a s'ingrundha e cun fortza a calecuna cosa, pònnere in tribbulia a ccn., fàere sufrire
Synonyms e antonyms
atrepillai,
marigonare,
matanare,
peleai,
pertojare
/
lòmpere,
trubare
Sentences
a bellu puntu seus: tota vida trumentaus po su dinai! ◊ est trumentendi sempri po àtera genti ◊ ca no dh'eus trumentau, custu fillu!…◊ a cust'edadi chi mi depa ponni a trumentai cun pipius!…◊ is terrenus de custus montis funt pedriaxus, epuru beniant seminaus e si trumentada po pagu resa
2.
deretu at trumentau a pròghere cada gútiu cantu un'obu! ◊ su bentu fit passau, ma apustis de cudha pache si trumentat s'iferru ◊ si l'est trummentadu su trau ◊ si si trummentant cussos canes arguai!
3.
candu mi seu infiudada no apu trummentau a nisciunus, dèu! ◊ fillu miu, no mi portis a su spidali a mi trumentai: lassamí morri in domu!
Etymon
itl.
Translations
French
rudoyer,
harceler,
torturer
English
to mistreat,
to harass,
to torment
Spanish
acosar,
agobiar,
atormentar
Italian
strapazzare,
assillare,
tormentare,
torturare
German
belästigen,
quälen.