afaúndia, afaúndiu , nf, nm Synonyms e antonyms
assolocada,
matana
Translations
French
agitation,
fatigue
English
chill
Spanish
cansancio
Italian
scalmana
German
schwere Anstrengung.
bataría , nf Definition
pelea, múngia chi si pigat o chi si faet pigare faendho calecuna cosa trebballosa o difícile
Synonyms e antonyms
cadha,
cària,
inzotu,
pelea
/
batúliu,
carralzu,
tréulu
Sentences
mi at dadu bataria a tizirire su mànigu ◊ est dogni annu cun custa bataria: li deghet una làpide pro s'apostoladu ◊ si l'at leada issa sa bataria de balminare sa lana ◊ za mi ndhe at dadu de bataria, s'ebba!…◊ custa est zente chi daet bataria, mala a dominiare
Translations
French
fatigue
English
intense strain
Spanish
fatiga
Italian
strapazzo
German
Anstrengung,
Strapaze.
irfórtzu , nm: isforsu,
isfortzu,
issórciu,
issortzu,
sforsu Definition
impreu de fortza, prus fortza; trebballu o cosa prus manna de su chi si podet fàere cunforma a is fortzas / min. irfortzighedhu, isfortzaredhu; fàghere donzi i. = fai totu su possíbbili
Synonyms e antonyms
sfortzamentu
Sentences
s'àinu, gàrrigu meda, faghiat un'isfortzu mannu pro avassare in cudh'abba alta de su riu ◊ fato un'isfortzu pro mi sabèschere! ◊ bi cheriat irfortzu mannu pro no si lassare falare carchi làgrima candho tucaiat un'emigradu ◊ dae s'àrvore che so achirrau chena issórciu
2.
faghindhe isfortzu apo segadu sa màniga de su picu
Translations
French
effort
English
strain
Spanish
esfuerzo
Italian
sfòrzo
German
Anstrengung.
ispabógliu , nm: ispabolzu,
ispaborzu,
ispaporju,
ispaporzu,
ispavolzu,
ispobolzu,
ispravorzu Definition
foedhu chi narant sèmpere in su sensu de cosa peleosa, difícile, chi faet sufrire, istare male, ma chi iat a èssere nau in cobertantza, ca iat a bòllere nàrrere gosu, comodidade, pàusu, asséliu, ispàssiu
Synonyms e antonyms
ispregolzu
Idioms
csn:
fàghere una cosa a malu i. = a pelea, a inzotu; manigare a s'i. = a meda, fintzas a no bi ndhe istare prus; a i. = cun paga lughe
Sentences
già l'apo s'ispaborzu cun tegus!…◊ già mi ndh'at dadu de ispaborzu, cussa criadura! Assiat! (G.Ruju)◊ ite ispaborzu sa betzesa!…◊ incomintzat luego s'ispaborzu de sos profumos sos piús rafinados…: sulos púdidos, rutos isfogados che candho manigadu ant in mortorzu (Grolle)◊ in cussa domo da bi l'ant s’ispabógliu, ant postu sos ferros a su fizu!
2.
no apo ispabolzu in logu (P.Casu)◊ si aia àpiu una dàlia po s'abbutonadorzu fipo istau s'ispaporzu de sos pitzinnos! (A.Cucca)◊ suta a cumandhu anzenu no mi drommio a bonu ispravorzu
3.
semper mi ne so pesadu, mancaris a malu ispobolzu (M.Monterra)◊ at fatu totu a malu ispaborzu, gherrendhe chin prunetza e ruedhu ◊ siscura, est a malu ispravorzu, morindhe e chentza mòrrere! ◊ istant tota die tibbitabba sas feminedhas cun totu ispabolzu, samunendhe ◊ za apo dormiu ma a malu ispaporju
Etymon
ltn.
ex + pauper
Translations
French
sacré travail
English
hard work
Spanish
tute,
zurra (f)
Italian
faticàccia
German
schwere Anstrengung.
istrípa 1 , nf Definition
pelea manna / picare un'i.
Synonyms e antonyms
antua,
cadha,
cària,
cumbata,
impodha,
inzotu,
istimpida,
matana,
mugna,
pista,
pistapone,
podha
Sentences
cuss'afuta e s'istripa chi nos amus picau nos at catzau su sonnu
Etymon
srd.
Translations
French
sacré travail
English
bad strain
Spanish
tute
Italian
faticàccia
German
schwere Anstrengung.
múgna , nf: múngia,
munza Definition
pelea manna, arrebbentu; totu is fainas de domo, su trebballu, su frutu chi giaet su bestiàmene
Synonyms e antonyms
cadha,
cària,
dimazu,
fadiori,
frica,
impodha,
matana,
pista,
rebbatu
/
trabballu
Idioms
csn:
m. de suore, de prantu, de tzacu; àcua de m. = abba pro samunare; giare una mugna a ccn. = donai una surra, una carda
Sentences
s'assessore faedhanne s'afutat e achicat po sa munza (A.Cossu)◊ solu tue mi ses de cunfortu e m'illébias sa munza ◊ die e note peleo pro sas munzas chi mi leo ◊ betat s'arzola cun tribàgliu e munza ◊ l'apo leada crispa, sa munza, chirchendhe unu fiadu!
2.
me is bidhas genti meda bivit de sa múngia de masoni ◊ s'àcua serbit meda po is múngias de domu ◊ su de cumpònnere s'orrostu est múngia de is ómines
Etymon
ltn.
munia
Translations
French
fatigue,
grande fatigue,
surmenage
English
weariness,
strain
Spanish
reventón,
paliza
Italian
affaticaménto,
strapazzo
German
Strapaze,
Anstrengung.
munziàda , nf Definition
su munziare; pelea manna, múngia
Synonyms e antonyms
arrebbentu,
cadha,
frica,
istrachidúdine,
strachímini
Etymon
srd.
Translations
French
réprimande,
semonce,
savon (fam.)
English
scolding
Spanish
reventón,
paliza
Italian
strapazzata
German
Überanstrengen,
Strapaze,
Anstrengung.