cagadía , nf: cogodia Definition
fodhe, frutu aortitzu de sa pruna, chi no ammadurat s'ossu e chi no dhu sèberat de sa prupa: abbarrat coment'e teghighedha, buida in mesu, ladita, modhe, in colore tra birde e biancu, bona a papare, de sabore marigosu, e apustis si sicat deunudotu
Synonyms e antonyms
tacatia
2.
s'amistade issoro ch'est finida in cogodia e no si sunt mancu piús faedhados!
Scientific Terminology
rbr
Etymon
srd.
Translations
French
fruit rabougri de la ronce
English
withered fruit of the plum tree
Spanish
fruto apestado del endrino
Italian
frutto imbozzacchito del pruno
German
eingeschrumpfter Frucht des Pflaumenbaums.
coinàrgia , nf: coinaxa Definition
s'úrtimu frutuàriu o cosa chi si ndhe pinnigat de campu, de s'ortu: su frutu de agoa
Synonyms e antonyms
coàina
Etymon
srd.
Translations
French
fruit tardif,
dernier
English
last fruit
Spanish
tardano
Italian
último frutto
German
letzte Frucht.
frútu , nm Definition
su chi is matas sèberant de su frore e cumprint ammadurandhodhu, fintzes su fedu nou de una carena animale; s’arresurtau, su chi si ndhe tenet de unu trebballu / min. frutixedhu
Synonyms e antonyms
frútora
Idioms
csn:
frutu mortu = in cuntratos de pastoriu, totu su chi si podet cussiderare frutu foras su bestiàmine biu (peta, lana, late, e gai); a frutu parte = parte de su frutu, de sos balanzos: zenia de cuntratu de pastoriu, de massajia; frutos de mare: cóciula, arritzonis, buconis, indàtili, cotzas; su frutu est intrendhe in fàghere = est lompindhe; cojaisí a f. pendenti = a isposa príngia, a pipiu incarrerau
Sentences
de su frutu si connoscit sa mata ◊ sos ventos ant secatu e frazicatu frutos e ramos ◊ beneditu est su frutu de is intrànnias tuas, Gesu ◊ seus comet’e una mata e sa língua chi fuedhaus est su frutu chi portaus apicau sèmpiri ◊ biveus de us frutus de sa terra
2.
triballu meda, ma frutu pagu! ◊ sos frutos de sa terra e de sas bamas, totu at fatu pro zente istraniera!
3.
si at picau unu cariasarju a frutu parte ◊ li aiant dau una gama manna de berbeches a frutu parte e sos pàsculos a mesapare
Surnames and Proverbs
smb:
Fruttu
Etymon
ltn.
fructus
Translations
French
fruit
English
fruit
Spanish
fruto
Italian
frutto
German
Frucht,
Ergebnis,
Frucht.
ghilidòne , nm: ghilisone,
ghilisoni Definition
sa melighedha chi faet su lidone
Synonyms e antonyms
alidone,
meladidone,
memeledhu,
mendhilicotu,
pègora 1
Sentences
medas pillochedhus si faint aciapai in su lobu bichendu ghilisonis o bremis o seminedhus (G.Moi)◊ dónnia dí portàt is crabas a pàsciri acantu podiant papai ghilisone
Etymon
srdn.
Translations
French
arbouse
English
arbutus berry
Spanish
madroño
Italian
corbézzola
German
Frucht des Erdbeerbaumes.
meladidòne , nf, nm: melalidone,
melalione,
melaulidone,
meluchidone,
meludidone,
melulidone,
meraridoni,
merarioni,
merulidone,
meurioni Definition
sa mela, melighedha, de su lidone, e fintzes sa mata etotu / inchesu che su meladidone (nau de ccn)= cun sa cara orrúbia che fogu
Synonyms e antonyms
alidone,
baca 1,
billella 2,
bilisone,
chelleisone,
ghilidone,
lasarione,
lisone,
memeledhu,
mendhilicotu
Sentences
portat is trempas arrúbias che unu merarioni ◊ sa pitzinna est chin sa cara ruja che meladidone
2.
fit inamoradu de s'ària de su monte, de sos buscos de meluchidone e de iscoba
Etymon
srd.
Translations
French
arbouse
English
arbutus berry
Spanish
madroño
Italian
àlbatra,
corbézzola
German
Frucht des Erdbeerbaumes.