Abbreviations Legenda | Symbols Legend

abbiduduídu, abbiduídu , avb Definition cun s'intentzione própriu de fàere una cosa, coment’e biendho o ischindho bene a ue portat su chi si faet Synonyms e antonyms abbididamente Sentences su male isse lu faghet abbiduduidu, no po ismarru! (G.Ruju)◊ l'at fatu rúere abbiduidu Etymon srd. Translations French consciemment, intentionnellement English consciously Spanish intencionadamente Italian consapevolménte, intenzionalménte German bewußt, absichtlich.

arregòrfere , vrb: regòrfere Definition atuare a su chi unu est iss'etotu o est faendho Synonyms e antonyms atoare Etymon ltn. revolvere Translations French être conscient English to become conscious Spanish concienciar Italian farsi cosciènte German bewußt werden.

atoàre , vrb: atuai 1, atuare Definition fàere atentzione e fàere capia de una cosa, pentzare o fintzes fàere pentzare a una cosa o chistione; cunsiderare, carculare, fàere contu de is cosas e chistiones Synonyms e antonyms afetuare, assagumare, atinai, atuire, cunsentire, penciai, supentire / ammentare | ctr. irbariare Idioms csn: atuare a una cosa = pentzai a una cosa; atuare una cosa a unu = arregordai o nàrriri una cosa a unu a manera de si ndi acatai; atua! = dona atentzioni!, dae tentu! Sentences una cosa ebbia fit atoandhe bene como: issa cheriat leada in bonas pro l'azuare ◊ si no bi atoas tue chi ses una fémina, a cosas goi, deo prus pagu puru! (M.Danese)◊ bidet sas cosas, ma no bi atuat: in cussu est pessendhe!…◊ sos pisedhos sunt pessendhe a zogare, si no bi lis atuant sos mannos su dovere ◊ atuendhe fis a su chi at nadu su notaju? ◊ ohi, mancu atuendhe bi fia: setzide a bos combidare! ◊ atuabbilu, cussu cumandhu, a babbu tou, no si ndhe irméntighet! ◊ si unu lezet chentza bi atuare no cumprendhet nudha 2. bastat de pensare a sa mannària de custos terrinos e si podet atuare cantu podent rèndhere Etymon itl. attuare Translations French comprendre par intuition, réfléchir English to sense, to be conscious, to reflect Spanish intuir, ser consciente, reflexionar Italian intuire, èssere cosciènte, riflèttere German intuitiv erkennen, bewußt sein, überlegen.

cabósu , agt Definition nau de unu, chi tenet cabu, capia, faendho is cosas, chi giaet atentzione, chi dhas faet bene, cun incuru, chi ischit su chi faet, ite est faendho: si narat fintzes in su sensu de mannu Synonyms e antonyms abbistu, acabadu, contipizosu, fundoriau, giudisciosu | ctr. iscabadu, iscabiladu Sentences a su cumandhu mandha a su pitzinnu, za est cabosu! ◊ ite cabosa chi est custa pisedha!… 2. proite no benis tue a m’iscúdere, chi ses prus cabosu, cantu chi mandhas cussa criadura?!… Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French diligent English diligent Spanish diligente Italian diligènte, consapévole, maturo German fleißig, bewußt.

sapèschere , vrb rfl: assabèschere* Definition su si acatare de is cosas Synonyms e antonyms abbigiare, assaborire, saerare, sapire Sentences semus cumbintos, chene nos sapèschere, chi semus su chi manicamus e bivimus ◊ chene si ndhe sapèschere ripitint cosas chi fachiant sos mannos ◊ prima de apèrrere ojos, innossente, de vida e morte no ti ses sapéschiu (G.Zichi) Translations French percevoir, apercevoir English to be conscious Spanish concienciar Italian èssere consapévole German bewußt sein.

sapíre, sapíri , vrb Definition su si acatare de is cosas, su avèrtere, aferrare o ischire is cosas cun is sentidos (e fintzes solu su ischire, su cumprèndhere): s'impreat cun s'aus. èssere e àere candho est transitivu cun cmpl. ogetu (ma pigat sèmpere su pron. personale de su sugetu, est sempre vrb. prnl.)/ piciocu chi no si sapit = chi no cumprendhet, no arrexonat ca est tropu criadura Synonyms e antonyms abbigiare, acapassai, saerare, sagamare, sapiare Sentences bivis in su fogu sentz'e ti sapiri! ◊ est tzegu e no si sapit de nudha ◊ su crabaxu no si ndi est sapiu de tènniri in su tallu unu pegus allenu ◊ surdu che picu, e ite s'at a sapire?! ◊ candho si est sapidu solu, su pisedhu at comintzadu a timire ◊ no si podet isplicare su chi in coro mi sapia ◊ chi mi ndi fuia sapiu iap'a èssiri essiu! ◊ daghi si sapiat segura de no la bídere niunu, l'isganzaiat su risu, a su piciocu ◊ si fit sapia chi su maridu giuchiat sa luna a tónchinu ◊ no nd'apu biu, no mi ndi seu sapiu ◊ no ti sapis chi ses irballendhe?! ◊ comente mi at sapidu assuprindhe est bénnidu a mi abbojare ◊ fostei si sapit de dogna cosa! ◊ candho si aiat sapiu sos duos ómines non los aiat connotos (G.Piga) Surnames and Proverbs prb: su dannu peus est a no si sapire Etymon itl. sapere Translations French percevoir, être conscient, constater, se rendre compte English to perceive, to be conscious, to ascertain Spanish percibir, ser consciente, percatarse Italian percepire, èssere cosciènte, avvedérsi, constatare German wahrnehmen, bewußt sein, bemerken, feststellen.

sciènti 1 , agt Definition chi iscít, chi ischit de ischire / s. de… Synonyms e antonyms cabosu Translations French conscient English conscious Spanish consciente Italian consapévole, cònscio German bewußt.

«« Search again