addojadítu , agt Definition nau de su cuadhu, chi si assicat po nudha, chi est assicósigu Synonyms e antonyms addrojadu, addrojanu, apupaditu, assumbraditu, assumbrósigu, aumbraditu, subidhosu Sentences sunt cadhos solàsticos, addojaditos e iscunfiantzosos Etymon srd. Translations French ombrageux English touchy Spanish asustadizo Italian ombróso, fàcile a spaventarsi German scheu, schreckhaft.
bergúgna , nf: bergúngia, berigúngia, bilgonza, birgontza, birgonza, birigonza, bregugna, bregúngia, bregunza, brigòngia, brigonza, brigúngia, brigunza, frigonza, irigonza, vilgonza Definition genia de sentidu chi si provat mescamente ananti de àtere candho si faet (o si timet de fàere) figura lègia o fintzes solu ca si dhue tenet pagu cunfidàntzia o ca no si tenet atza: est una genia de duritu; css. cosa de ndhe dèpere àere bregúngia; su ndhe pàrrere male de una cosa, de unu fàere, cunsiderau segundhu una cusciéntzia límpia e dilicada; figura lègia chi si faet o chi si faet fàere a un'àteru Synonyms e antonyms befa, belea, rigonza / abbàtida, abbómbinu | ctr. àcia Idioms csn: àere, tènnere, sentire birgonza b., rúere, bènniri in b.; fàgheresi a birgonza = imbrutaisí meda, istrupiaisí; torrai bregúngia a unu = tènnere birgonza de unu; fai bregúngias a unu = fàgherelu a birgonza, fàgherelu essire in birgonza (es. iscandhulizindhe, brighendhe in dainanti de zente e gai); fàgheresi birgonza de ccn. = rieresindhe a birgonza, a befe; pònniri a ccn. in sa perda de sa bregúngia = bogare in birgonza, fàghereli birgonzas Sentences si est abberu chi times sa birgonza no essis mancu dae domo tua! (Còntene)◊ cussu no sentit birgonza peruna! ◊ birgonza est distrúere sa bellesa de sa Terra ◊ tènendhe birgonza a nàrrere machines gai! ◊ solu a lu nàrrere, cussu, est bregunza! ◊ sa bregúngia si depet tènnere po cosas male fatas o fatas po su male! 2. a cussu bogaminci, lah, filla mia, ca ti fatzu bregúngias! ◊ maca, no ti ndhe faghes mancu sa birgonza de faedhare gai?! ◊ lebit ca mi fait essí in bregúngia! ◊ cussu imbriagoni de maridu miu mi at postu in sa perda de sa bregúngia! 3. chie ti at a bídere bestidu gai za si ndhe at a fàghere de birgonza!… Surnames and Proverbs prb: mélgius dolu in coru chi no bregúngia in cara Etymon itl. virgogna Translations French honte, gêne English shame, decency, shyness Spanish vergüenza Italian vergógna, pudóre, timidézza German Scham, Scheu.
bergungiósu , agt: berigungiosu, bilgonzosu, birgonzosu, birgunzosu, birigonzosu, bregugnosu, bregungiosu, brigonzosu, brigungiosu, ergunzosu, irigonzosu, rigonzosu, virgonzosu Definition chi o chie tenet bregúngia; chi faet o est a bregúngia o de ndhe dèpere àere bregúngia Synonyms e antonyms atapaditu, bregungianti, chixinedhu, cocode, dobbidosu, frigonzosu, gosilànimu, timiditu / amagaditu, cobardu | ctr. assudu, discaradu, ifaciu Sentences birgonzosu, s'istranzu mi at tochedhau sa zanna ◊ est bregungiosu che una pirigúngia ◊ no iscít narri duus fuedhus paris de cantu est brigungiosa! ◊ custu fit unu pitzinnu birigonzosu ma bravu ◊ fut bergungiosa e si faiat orrúbia in faci candu is bagadius dha pompiànt 2. custa est cosa bilgonzosa Etymon itl. vergognoso Translations French timide English shy Spanish tímido Italian tìmido, oscèno German scheu schamlos, obszön.
duténtzia , nf Synonyms e antonyms duritu, dutantza Sentences bis ca tenit duténtzia, sciadau! Etymon itl. dottanza Translations French timidité, honte English subjection, shame Spanish subjeción, vergüenza Italian soggezióne, vergógna German Scheu, Schüchternheit.
lunàtzu , agt Definition nau de unu, chi no si ponet in ammostu, chi est unu pagu coment'e bregungiosu Synonyms e antonyms duritadu, duritosu | ctr. carietadu, ibbregungiau Sentences iscommitis - narat unu passirillanti - a unu lunatzu fundu de sermentu - chini est prus atentu? Translations French qui se dérobe, discret, modeste English shy Spanish esquivo, huraño Italian schivo German spröd, scheu.