Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

botíu , nm, nf: butia, butiu, bútiu, gutia* Definition unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru iscagiada: abba, ógiu, mele, binu e àteru deasi (si narat fintzes po pagu pagu) Synonyms e antonyms guta 1, istidha, istídhigu, làmbria, lutia, paspia / paghitzedhedhu Idioms csn: butiu mortu, butiu intro de muru = male cuadu, male chi no si bidet ma chi faghet dannu meda própiu pro cussu, mancari parzat cosa paga; butiu mortu = pudha crionzana, su chi si ndhe tenet de unu bene chi ant lassadu sos mannos, arrenduda; meighina a butios = de pigai a istídhius contaus; betare a butiu a butiu = a pagu a pagu; bogàreche sos butios = acontzare su tretu de una cabertura ue bi butiat abba projana a intro; su mastru de sos butios = mastru chi mendhat sas caberturas pro che bogare sos butios Sentences s'abba est falendhe a butiu in s'isseta ◊ at betadu pagos butios de binu a s'abba ◊ at annuadu meda ma at fatu duos bútios ebbia ◊ tocat de che bogare sos butios de cabertura, sinono nos proet intro de domo 2. ancu no si potat comporare unu butiu de abba! ◊ de cussa cosa tue no ndhe depes bufare mancu butiu, ca ti faghet male! ◊ pònemi duos butios de gafè a mi che leare custu sabore malu de buca! 3. si assemizant che duos butios de abba 4. dépidos no ndhe ponzo mai, ca sunt che gutiu in intro de muru! 5. fit sa matessi bellesa: li mancabat petzi su gutiu Surnames and Proverbs prb: butiu mortu intro de muru che betat sa domo Translations French goutte English drop Spanish gota Italian góccia, góccio German Tropfen, Schluck.

butiadúra , nf Definition su butiare Synonyms e antonyms butiamentu, gutiadorzu, stidhiadura Etymon srd. Translations French dégouttement English dripping Spanish goteo Italian gocciolaménto German Tropfen.

gutía, gútia , nf, nm: botiu, gutiu, gútiu Definition unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru lícuida / gútia intro de muru = male de domo (meda peus de unu male chi benit de fora), mescamente parente etotu chi faghet cosa a traitoria Synonyms e antonyms guta 1, istidha, istídhigu, làmbria, lutia, paspia Sentences isperas de luche e gútias de lentore ◊ deretu at trumentau a pròghere cada gútiu cantu un'obu 2. frade e sorre fint che duas gútias de abba: uguales de cara, de ghetos, in su modu de fàchere ◊ miseràbbile, sa gútia intro de muru ses tue! Etymon srd. Translations French goutte English drop Spanish gota Italian góccia, góccio German Tropfen, Schluck.

ilgutadúra , nf: irgutadura, isgutadura, sgutadura Definition su irgutare, su istidhigare, sa cosa chi orruet istidhigandho Synonyms e antonyms sucutadura Sentences so pronta a ti dare s'última isgutadura de su coro! Etymon srd. Translations French égouttage English dripping Spanish goteo Italian sgocciolatura German das Tropfen.

istedhiàre , vrb: istidhai, istidhare, istidhiare, istidhigare, stidhiai Definition calare o fintzes betare a istídhigu a istídhigu, pròere unu pagu, pruschetotu cumenciare a pròere Synonyms e antonyms aciaviai, arrosinai, botiare, cibinare, modhinare, plopighinare, proighinai / allardare, preutire, untinare Sentences serra bèni cussu grifoni ca abarrat istidhigandho! 2. totu su logu istidhiadu est, comente ses coladu cun s'isterzu sucuta sucuta! Etymon srd. Translations French dégoutter, couler English to trickle Spanish gotear Italian gocciolare German tropfen.

istídhigu, istídhiu, istídhu , nm: stídhiu Definition un'apenas de cosa, mescamente de css. lícuidu assimbigiau po tanti e bisura a una làmbriga / min. istidhiedhu; aconciai is istídhius de sa teulada = mendhare sa cabertura, cambiare carchi téula segada Synonyms e antonyms botiu, guta 1, gutiu, istidha, làmbria, làmpia, lútiu, lútria, paspia Sentences sa funtana fit falendhe a istídhiu ◊ ghetamí duus istídhigus de mexina! ◊ a istidhu a istidhu plenet su casidhu ◊ no at fatu prus un'istídhigu de abba! Etymon srd. Translations French goutte English drop Spanish gota Italian góccia, góccio German Tropfen.

làmbria , nf: làmbriga Definition una genia de abba chi bogant is gràndhulas de s'ogu; fintzes cosighedha pagu pagu, istídhigu de cosa (sudore, lentore), is granos de s'orrosàriu Synonyms e antonyms làcrima* / botiu, guta 1, gutiu, lútiu, lútria, istidha, istídhigu Sentences dhi calat, no dhi calat làmbriga ◊ connoscis cantus làmbrias mi ant fatu marigosu su pani! ◊ dhi calat dogna làmbriga che cariasa!… 2. s'afetu no est solu montovadu in sa moda de otavas e tertzinas ma lítzitu che làmbrias cristallinas (G.Ruju)◊ dha gradessis una lambrighedha de cafei? ◊ che chisina in sas àeras frundhida no siat custa làmbriga de vida! (A.Brundu) Translations French goutte English drop Spanish gota Italian stilla, gócciola German Tropfen.

scolaméntu , nm Synonyms e antonyms scoladura, sucutadura Etymon srd. Translations French suintement English dripping Spanish goteo Italian stillaménto German das Tropfen.

secútu , nm: assicutu, sucurtu, sucutu, sulgutu, suncurtu 1, suncutu, surcutu Definition làmbrigas chi calant a cora candho si pranghet a meda; su respiru a cropu e a tzúnchiu chi si faet pranghendho Synonyms e antonyms singurtu, sunconi, tzaculitata / cdh. sicutu Sentences sa cuba est a sucutu ◊ no prangas làcrimas a sulgutu! ◊ in cuss'ammentu apo piantu a sucutu ◊ asciuta su sucutu de cussos ojos chi sunt bundhendhe làgrimas! ◊ mama e babbai prangint a suncutu sa morti de mulleri mia 2. sonant sas campanas a dolu, sas campanas a sucutu Etymon srd. Translations French égouttement English dripping Spanish goteo Italian sgocciolìo German Tropfen.

sfài , vrb: ifàghere*, sfàiri Definition isconciare, ma nau de istrégiu istampau chi perdet, chi lassat essire su chi dhue ponent Synonyms e antonyms falare, gessai, pèldere, sciai, sumire Sentences in custa domu totu scoscimingiara nci sfait che in su cioliru de scolai is macarronis! ◊ cuss'istrexu sfait, depit portai calancunu istampu ◊ custa carrada sfait: seu biendi sa lucina!◊ sa scifedha iscannia sfait a istídhiu a istídhiu Translations French dégoutter, couler English to drip Spanish gotear, chorrear Italian gocciolare, colare German tropfen.

stidhiadúra , nf: istidhiadura* Definition su stidhiai Synonyms e antonyms butiadura, butiamentu, gutiadorzu, stidhióngiu Translations French égouttement continu English dripping Spanish goteo Italian gocciolatura German Tropfen.

stídhu , nm: istidha* Definition un'apenas de cosa, mescamente de css. lícuidu Synonyms e antonyms botiu, ghema 1, guta 1, gutiu, istídhigu, làmbria, lútiu, lútria, paspia / cdh. stidhu Translations French goutte English drop Spanish gota Italian stilla German Tropfen.

sucutadúra , nf Definition su sucutare; cosa calada a istidhigadura, fintzes su fundhurúgiu, cosa chi abbarrat a úrtimu (e po cussu paga, unu tzichedhu) Synonyms e antonyms ilgutadura, scoladura, sucutonzu 3. sa sucutadura mi as dadu: abberi un'àtera ampulla! Etymon srd. Translations French égouttage, suintement English dripping Spanish goteo, gotas Italian sgocciolatura, percolato German Tropfen, Perkolat.

sucutàre , vrb: sugutare Definition lassare o fàere apostadamente orrúere s'abba (o àteru deasi) chi portat sa cosa, pruschetotu a istidhigadura, candho est paga; si narat fintzes in su sensu de su pèrdere o calare a istídhigos chi faet un'istrégiu istampau, chi sumit / andhare sucuta sucuta = istidhiendi, cun ccn. cosa ch'istídhiat Synonyms e antonyms aggutai, botiare, ilgutare, ilgutire, isciucutare, sucutire, sumire Sentences sos càlighes covacados fint sucutendhe in su lavandinu ◊ fit acabbandhe de si sucutare sas úrtimas istidhas de su sudore ◊ totu frades si nche aiant sucutau peri cussu fiascu (G.Piga)◊ s’abba est sucutendhe dae sa cobertura ca fit proindhe ◊ sa supressa at sessadu de sucutare ◊ su boe masellau est in sa gantziera apicau a sugutare 2. sa cupa at sucutau (G.F.Sedda) Etymon itl. soggotare Translations French dégouliner, suinter English to drip Spanish gotear Italian sgocciolare, percolare German tropfen, perkolieren.