fíne , nf, nm: fini,
finis Definitzione
tretu o tempus chi acabbat ccn. cosa o chistione, s'úrtima parte de calecuna cosa e, in is cantadas, sa serrada de s'argumentu
Sinònimos e contràrios
acabbada,
acabbu,
finitia,
últimu
| ctr.
comintzu
Maneras de nàrrere
csn:
fai malu fini = fine mala, andhare male; fàghere fine de una cosa = acabbai de fai ccn. cosa, acoitai fendi sa cosa; no tènniri fini de…= no ndhe fàghere fine de…, istentare tropu faghindhe; a fine e a candho = apustis de tanti, a su fini; in finis = po acabbai, pro la serrare (sa chistione); fini serrau = in is cantadas campidanesas, su significau cuau asuta de metàfora chi su cantadore chi aperit sa cantada dichiarat in su coberimentu e fait s'argumentu de totu sa gara
Frases
cussu at fatu fine mala, ca fit de malos pes! ◊ finis fato, donosa, a sa cantone però no fato finis a s'amore ◊ est abbarradu ischidadu fintzas a sa fine ◊ bonos printzípios e mezus fines! ◊ custa cosa forte no tenet mai fine
2.
azúalu tue ca cussu irmasionadu no ndhe faghet fine! ◊ su giòvunu si fiat dromiu e no teniat fini de si nd'iscidai
3.
ant fatu sa cantada a fini serrau (o cobertu)
Sambenados e Provèrbios
smb:
Fine, Fini
/
prb:
su fàere bene non tenet mai fine
Ètimu
ltn.
fine(m)
Tradutziones
Frantzesu
fin
Ingresu
end
Ispagnolu
fin
Italianu
fine
Tedescu
Ende,
Schluß.
fíne 1 , agt: fini 1 Definitzione
chi est de pagu grussària; segundhu de ite si foedhat, chi est delicau, díligu, giustu, educau / min. finedhedhu, finevine
Sinònimos e contràrios
fínicu,
lecu,
sútile
/
delicadu
| ctr.
grussu,
russu
/
grosseri
Maneras de nàrrere
csn:
mentes fines = is memórias, su ciorbedhu a parti e àtera de su fronti; segare, maghinare, pistare a f. = a manera chi sa cosa essat cantu prus minuda; fàghere, triballare in f. = bene, a manera chi donzi mímina cosa resurtet fata bene cun incuru; contai a fini a fini = nàrrere, in su contu, donzi mímina cosa; andhare f. chei s'óstia = atentus meda a no fai mali a nemus; abba f. = faedhendhe de mare o lagu, abba bassa, faedhendhe de próida, a butios minudedhos
Frases
custu est filu tropu fine e no agguantat ◊ portat is didus aici finis ◊ essit de mari e s'istrumpat in s’arena fini fini ◊ sa robba fine no faghet caentu che a sa russa ◊ is muros de mesu tra un'aposentu e un'àteru bollent fines
2.
sas criaduras ant sentidu piús fine chi no nois mannos
3.
sa fígia mia bella, pintura fata in fine!
Sambenados e Provèrbios
prb:
mellus a furriae de s'abba fine ci no de sa grussa
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
fin,
subtil
Ingresu
thin
Ispagnolu
fino
Italianu
fino,
sottile
Tedescu
dünn,
fein.