abbruvudhàre , vrb: abbulvudhare,
abburbudhare Definizione
ufrare de un'arremu po ccn. male
Sinonimi e contrari
abbimisonare,
abbuscinare,
agghimisonare,
ammalfudhare,
apisciucari,
atrafudhai,
ufiare
2.
abbulvudhados de cultura si pessant, ma sunt imberriados ebbia ◊ sunt totus a bentre abbruvudhada de su papare meda
Terminologia scientifica
mld
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gonfler,
tuméfier
Inglese
to swell
Spagnolo
hincharse,
entumecerse
Italiano
gonfiare,
intumidire
Tedesco
anschwellen.
acubàre , vrb Definizione
fàere che cuba, ufrau de s'arrennegu, de su tzacu
Sinonimi e contrari
abbrodhiare,
abbrufulai,
abbuscinare,
acasidhare,
ammussolai,
amprudhiare,
annicare,
annozare,
atrafudhai,
pirmare,
strugnai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se gonfler de colère
Inglese
to swell-with-rage
Spagnolo
hervir de ira
Italiano
gonfiarsi di ràbbia
Tedesco
böse werden.
ammalfudhàre , vrb: ammarfadhare,
ammolfodhare,
ammarfodhare,
ammorfodhare Definizione
fàere a unu marfodhi (grassu), ufrare po maladia; fàere a granighedhos comente faet sa farra, sa símbula; fàere sa cosa a unu martitzu, modhe modhe, po abba o àteru chi at inciupiu, isciusta meda, pudrigada comente faet su frutuàriu
Sinonimi e contrari
abbrofodhare,
abbruvudhare
/
abbotzichedhare,
aggradheronare
/
ammartadhare,
ammorgodhare
2.
est chin sa cara totu ammarfadhada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se gonfler,
se grumeler
Inglese
to swell,
to clot
Spagnolo
hincharse,
emburujarse
Italiano
gonfiarsi,
aggrumarsi
Tedesco
anschwellen,
gerinnen.
atrafudhài , vrb: atrufudhai Definizione
si narat prus che àteru de su pane chi si ufrat, pesandho, cun su frammentu; nau in cobertantza, ofèndhere, su si annicare, fintzes su crèschere de sa bentre de fémina príngia
Sinonimi e contrari
pesai
/
abbrodhiare,
abbruvudhare,
acasidhare,
amprudhiare,
annicare,
annozare,
pirmare
Frasi
su pani bèni axedu postu in su forru si ndi atrufudhat
2.
cussa piciochedha at fatu a usu de figu arrapallina: a úndixi annus fiat giai cumentzendi a atrufudhai! ◊ apu cenau pagu in s'ora e portu sa brenti atrufudhada (A.Garau)◊ sa pasta est bella axera e atrufudhada ◊ sa giovunedha benit ingannada e abarrada est atrufudhada!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gonfler
Inglese
to inflate
Spagnolo
hinchar
Italiano
gonfiare
Tedesco
aufblasen.
imbufàre , vrb Definizione
si narat de sa farra impastada, de su pane, de is druches, candho pesant e si artzant coment’e prenendhosi de sulu, ufrandho, coendho: si no imbufant abbarrant abbadherigados, calaos e tostaos a bisura de taulita; in cobertantza, ufrare de s’arrennegu, istare primmaos / peta imbufada = fata a fortza de addescu artefatu e de meighina
Sinonimi e contrari
abbufare
/
annicare
Frasi
sos biscotos ant imbufadu bene meda ◊ sa pasta no imbufat si no est bene pesada
2.
oe sa Sardinna est prena de peta importada, de porcos e bitellos imbufados
3.
podet dare chi oe babbu no s'imbufet: ma si si annicat za lu lasso irventiare puru! ◊ cudha rana si úfiat, si úfiat, e s'imbufat fintzas a crebare!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gonfler,
monter
Inglese
to swell
Spagnolo
hincharse
Italiano
gonfiarsi
Tedesco
anschwellen.
ufiàre , vrb: ofiare,
ufrare,
unfiai,
unfiare,
unfrai,
unfrare Definizione
prènnere de sulu, de ària, crèschere de mannària a inchibberadura po maladia o male (nau de un’arremu, de sa carre), o fintzes po s'abba chi suspint is materiales (es. sa linna); nau in cobertantza de unu, pigare arrennegu, tzacu, primmare; foedhandho de is errios, prènnere de abba, calare prenos a undha manna / ufrare a casidhu = meda (in sensu reale e metafóricu)
Sinonimi e contrari
abbrofodhare,
abbruvudhare,
acasidhare,
apisciucari,
atesidhare,
incubare,
ufredhare
Frasi
che li sunt ufrados sos pes de sa cadha chi at leadu ◊ a issa si li unfraint sas cambas ◊ sunt unfiendhe buscichedhas de sabone ◊ s'abba in zerru ufrat sas abberturas de linna ◊ s'abe chi l'at puntu li at ufradu sa cara a casidhu
2.
no mi nareis de custu, ca mi unfrant is figaus! ◊ tziu Pàule est che zodhu cràpinu, deretu a si ufrare!
3.
su rivu est ufratu e no si podet giumpare ◊ sont in su tzilleri a si ufrare de birra
Etimo
ltn.
inflare
Traduzioni
Francese
gonfler
Inglese
to swell (again)
Spagnolo
hincharse
Italiano
gonfiare,
rigonfiare
Tedesco
schwellen.