afungòri , nm Definizione
genia de lanedha birde chi ponet a sa cosa isciusta o úmida e fintzes su fragu chi si leat in logu úmidu
Sinonimi e contrari
afungu,
imbucore,
morighinu,
mucore,
mufa,
lanedha,
nabra
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mauvaise odeur
Inglese
stink
Spagnolo
tufo,
hedor
Italiano
tanfo
Tedesco
Modergeruch.
arràncu , nm Definizione
fragu chi andhat a sa cosa, prus che àteru malu, fintzes singiale ch'iscóviat calecuna cosa; su chi ndhe podet dipèndhere a is fígios de is mannos (arrancu de parentella)
Sinonimi e contrari
abbentada,
abbentu,
arrastu,
fracu,
pudescioi,
rànchidu 1,
seledu
Frasi
de s'istabbilimentu ndi lompiat un’arrancu malu ◊ arrancu de muscedra: incapat, dhi betaus bruncu! ◊ arrancu de gunnedha no mi ndi at andau mai ◊ fragat e narat: Arrancu de santu pigu! ◊ arrancu de arrosas in su mes'e maju ◊ no dhi posso intendhe prus s'arrancu!
2.
in custa chistioni dhoi at arrancu de pecau! ◊ innòi, de coja mancu s'arrancu!
3.
si at tirau a s'arrancu de su babbu, cussu piciocu est malu a coi!
Etimo
ltn.
rancor, -oris
Traduzioni
Francese
odeur
Inglese
scent
Spagnolo
olor
Italiano
odóre
Tedesco
Geruch.
atufài , vrb Definizione
fàere atufu o atúfidu, pigare atufu, pònnere fragu malu de isserru e de umidore, de cosa guasta; nau de gente, pèrdere de ànimu
Sinonimi e contrari
afungai,
afungorai,
allanire,
ammucorai,
ammufai,
annabrai,
intufire,
intuvare,
limire,
morighinire,
tufire
Etimo
spn.
atufar
Traduzioni
Francese
prendre une odeur de moisi,
moisir
Inglese
to grow musty
Spagnolo
enmohecer,
atufar
Italiano
prèndere odóre di tanfo,
ammuffire
Tedesco
dumpfig riechen,
verschimmeln.
atufòri , nm: tufori Sinonimi e contrari
allanadura,
atufamentu,
atúfidu,
atufu,
intuvu,
lanidura
/
umidore
Frasi
is minadoris biviant in barracas prenas de atufori
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
odeur de renfermé,
odeur de moisi
Inglese
stink
Spagnolo
tufo
Italiano
tanfo
Tedesco
dumpfer Geruch.
fiàcu 1, fiàgu , nm: flacu 1,
fracu 1,
fragu Definizione
abbentada chi si leat cun su o chi si sentit in su nasu
Sinonimi e contrari
abbentada,
abbentu,
antori,
arrancu,
arrasta,
frusa,
nuscu
/
cdh. fiacu
Modi di dire
csn:
essire, andhare, pònnere fragu a sa cosa, leare, iscapai f. (custu bollit nàrriri fintzas "bogai fragu"); zenias de fragu: bellu, pudésciu, béchinu (de craba), bíschidu (= agru), putzinosu, púdidu (= de pudesciori), brusiadu (= de cosa abbruxada); avb. a fragu = fraghendi, cun fatzilidade meda; andai fragus malus a ccn. = bogare fama mala
Frasi
at istérridu sa bestimenta pro che li bogare su fiagu de s'inserru ◊ intrat su fiagu areste de su pruleu ◊ so lendhe fragu brusiadu: ite at a èssere? ◊ portu cussu fragu in is càrigas ◊ cuss'erba mi at lassadu su fragu in manos ◊ sas cosas postas paris leant s'una su fragu de s'àtera ◊ isterre custa cosa in fora a che li essire su fragu malu ◊ soe a fiacu de casu e de verveche ca faco su pastore
2.
comente l'as àpida custa cosa, a fragu? ◊ custus froris, chi dhus prantas, pigant a fragu ca immoi est tempus ◊ daghi nos cogiamos, a fostè mancu fiagu a nares bondhe acudit!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
odeur
Inglese
smell
Spagnolo
olor
Italiano
odóre
Tedesco
Geruch.
tàltu , nm: tastu Definizione
sabore malu, légiu
Sinonimi e contrari
denga,
lassada,
saboi
Frasi
s'ozu at unu tastu chi no mi piaghet, custu binu no at tastu perunu, at tastu de linna, de mufa ◊ bastat una carrada male tenta o pagu samunada a pònnere tastu a su binu ◊ una cuba, si la pienas de binu gualtu mantenet su taltu po sempre ◊ sos frutos luados mancu los podimus connòschere a su tastu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mauvaise odeur
Inglese
stench
Spagnolo
tufo,
sabor desagradable
Italiano
tanfo,
sapóre e odóre sgradévole
Tedesco
übler Geruch oder Geschmack.