arròca , nf: orroca,
roca* Definizione
pedra, minerale, po su prus ammesturu de minerales, de duresa manna, chi format bona parte de sa crosta de sa Terra (su pígiu de fora), po su prus ammontada de terra e a tretos fora: si narat mescamente de cust'úrtima, chi essit a puntas, a bortas fintzes artas meda, a monte (es. is orrocas de Ulíana)
Sinonimi e contrari
marràgiu,
nodu 1,
pedra,
rochili
Frasi
su carrighinu nci fiat abbrincau peri is arrocas ◊ sa terra iat trémiu e is arrocas si fuant isperradas
Terminologia scientifica
mnr, slg
Traduzioni
Francese
roche,
rocher,
roc
Inglese
rock
Spagnolo
roca
Italiano
ròccia
Tedesco
Fels.
iscógliu , nm: iscólliu,
iscollu Definizione
logu de orroca, in mare, ue si podent iscolliare, fragassare naves e barcas; istrobbu mannu, dannu / àere o tènnere iscólliu = àere dannu; frastimu: bentu in pupa e iscólliu de prua!
Sinonimi e contrari
iscolladorju
/
cdh. scodhu
/
derdícia,
dialgràscia
Frasi
mi agato che marineri pérdidu in s'iscógliu ◊ sezis pro nois un'iscollu, unu mare sentza fundhu ◊ at piscatu pische de iscólliu
2.
at tentu iscólliu ◊ inuve mi pariat terra sana ndhe apo tentu s'iscólliu de morte ◊ ancu tengat iscollu!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
rocher
Inglese
reef
Spagnolo
escollo
Italiano
scòglio
Tedesco
Klippe.
nódu 1 , nm: nou 2 Definizione
pedra manna meda, orroca, fintzes cúcuru de monte de orrocas / min. nodischedhu; concas de nou = nodos, gai comente si ndhe bidet a paris a terra in sos caminos
Sinonimi e contrari
arroca,
caróngiu,
crastu,
marràgiu
Frasi
bi aiat unu nodu sanu timidu dae onzi minadore ◊ si bidiat sa bidha che nodu solitàriu in altu mare ◊ sa citade est posta in terra che unu nodu rutu dae s'altu ◊ connosco cuss'orroca chi nant su "Nou orruèndheche"
Traduzioni
Francese
roc,
rocher
Inglese
rock
Spagnolo
roca
Italiano
masso
Tedesco
Block,
Felsblock.
ròca , nf: arroca,
orroca Definizione
pedra, minerale, po su prus ammesturu de minerales, de duresa manna, chi format bona parte de sa crosta de sa Terra, pro su prus carragiada de terra e a tretos fora, nua: si narat mescamente de cust'úrtima, chi essit a puntas, a bortas fintzes artas meda
Sinonimi e contrari
marràgiu,
nodu 1,
pedra,
trocu
Modi di dire
csn:
frimmu, apoderadu che r. = firmu de no dhu mòviri peruna fortza; r. a calàscios = a pizos
Frasi
in sa cava si ndh'at istacadu una lavra de roca ◊ no ti fides, columba, ca s'astore est prammizendhe sa roca inue soles abbitare!
2.
fatei s'apostada: restei firmu che una roca vigiulendhe ◊ ite bellu ammentare cussos annos candho che roca apoderadu fia! (C.Ortu)
Cognomi e Proverbi
smb:
Roca, Rocca
Terminologia scientifica
mnr, slg
Traduzioni
Francese
roche,
rocher
Inglese
rock
Spagnolo
roca
Italiano
ròccia,
rupe
Tedesco
Fels.
scógliu , nm: iscógliu*,
scólliu,
scollu Definizione
logu de orroca, in mare, ue si podent fragassare o arrèschere naves e barcas; istrobbu mannu, de andhare male
Sinonimi e contrari
iscolladorju
/
derdícia,
dialgràscia
Modi di dire
csn:
bentu in pupa… e scólli'e prua! = genia de frastimu a chini si ndi andat de mala manera; tenni scólliu = andhare innoromala
Frasi
una borta sa tentatzioni boliat fai unu viàgiu po scolliai unu bastimentu in d-unu scólliu malu
2.
scollu tengas! ◊ anca tèngiast unu scólliu: nci fais un'istocada in mesu de is peis mius!…
Traduzioni
Francese
rocher
Inglese
reef
Spagnolo
escollo
Italiano
scòglio
Tedesco
Fels.
trabentàre , vrb: atrabentare,
traventare,
treventare Definizione
betare o cuare o fintzes pigare e pònnere in d-unu trabentu, in d-una péntuma o gruta, in logu chi no dhu potzant o est difícile mannu a dh'agatare; fintzes solu andhare, tzucare a calecunu logu / trabentare fogu = traghedhare fogu, isparare
Sinonimi e contrari
irborrocare,
irrainare,
ispantumare,
isperrumai,
issussiare,
trapantare
/
abbuare,
acuae,
apatai,
aprecolare,
cuerrai,
impertusare,
intuvedhare,
intuzare,
istugiai,
tudai
/
furai
Frasi
si ch'est trabentadu in sas badhes ue teniat su bestiàmine ◊ mi mancat su poledhu: cale lampu nche l'at trabentau?! ◊ pro isse fit giómpida s’ora de si traventare e lassare sa bidha ◊ sas fórtighes a ue che las azis traventadas, chi no las agato?! ◊ a su secuestradu si l'ant traventadu aterue ◊ menzus mortu o traventadu, pro li atacare cussos!
2.
si fit colau marzane si nche aiat trabentau peri sa gama! ◊ su riu che traventaiat totu candho si leaiat sas campuras
3.
pone in motu sa màchina ca traventamus a Orune!
4.
sos carabbineris li ant trabentau focu e li ant chimentau su bratzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
jeter dans un rocher
Inglese
to throw down
Spagnolo
despeñar,
precipitar
Italiano
dirupare
Tedesco
abstürzen.