abbasciàda , nf: abbasciara,
abbassiada,
basciada Definizione
su abbasciare; nau mescamente de logu o tretu chi andhat de unu puntu artu a unu prus bàsciu, ma fintzes de su cambiamentu de sa boghe o de su sonu / donai s'a. a sa balantza = pèrdere sa passéntzia candho no si ndhe podet prus de agguantare
Sinonimi e contrari
abasciadroxa,
achirradorzu,
acirrada,
betada,
cabada,
caladògia,
falada,
faladorza
/
menguada
| ctr.
alciada,
pigadorza
Frasi
custu Castedhu totu artziadas e abbasciadas bocit s'ómini! ◊ po intrai a merau dhoi at un'abbasciara manna
Terminologia scientifica
slg
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
descente
Inglese
slope
Spagnolo
bajada
Italiano
discésa
Tedesco
Abhang.
ampuàda , nf: ampulada Definizione
su artziare, andhare a in artu; logu chi faet andhandho e artziandho, faendhosi prus artu; cambiamentu chi faet sa persona candho creschendho cumènciat a tènnere disígiu de fémina (o de ómine), lompimentu o cumpridura sessuale
Sinonimi e contrari
alciada,
altzadòglia,
ficada,
muntada,
picada,
pigadorza,
pontinsusu,
pugiada
| ctr.
cabada,
falada
Terminologia scientifica
slg
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
montée
Inglese
slope
Spagnolo
subida
Italiano
salita
Tedesco
Aufstieg.
betàda , nf Definizione
su betare; logu chi faet andhandho e calandho prus a bàsciu
Sinonimi e contrari
abbasciada,
achirradorzu,
acirrada,
cabada,
caladògia,
falada,
faladorza,
ghetada,
pendheu
| ctr.
alciada,
pigadorza
Modi di dire
csn:
logu, caminu, cabertura in b.; èssere a b. de manu = bènnere a betu, andai bèni a…; b. de manu = manu de agiudu, agiudu, su fai calincuna cosa de trabballu, trabballu: segundu comenti si narat, abbilidadi; b. de sa buca = zúdigu, crítiga, bodheta
Frasi
dare consizos gratis, giudigare sunt a betada de manu de sas pessones, però àtera cosa est su operare! (Z.Zazzu)◊ bi ndhe cheret, betadas de manu, pro fàghere domo!
2.
in custas betadas za curret sa màchina!
3.
arratza de betada de manu chi zughet, cussu zòvanu: faghet totu in lestresa e bene!
Terminologia scientifica
slg
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pente
Inglese
slope
Spagnolo
pendiente
Italiano
pendìo,
china
Tedesco
Abhang.
cabàda , nf: calada Definizione
su andhare de pitzu a giosso, pentzau coment'e una cosa fata; logu, tretu chi faet andhandho e faendhosi prus bàsciu; cropu giau cun calecuna cosa (fintzes su menguare o istorrare de sa salude); segundhu su costúmene est parte de sa gunnedha (de s'incorta a bàsciu)/ c. de pei, de fuste = falada, corpu de pè, itl. pedata, randellata
Sinonimi e contrari
abbasciada,
achirradorzu,
betada,
caladògia,
falada,
faladorza
/
acirrada,
istichia
| ctr.
alciada,
pigadorza
Frasi
fiat su merí a sa calada de su soli
2.
in calada gei fait a cúrriri! ◊ sa bia de su mabi si est fata totu a cabada!
3.
una cabada de ispadedha tengat! ◊ bai a fai su chi ti apu nau, prima chi ti dòngia una cabada de pratu in conca! ◊ de canno si est immalaidadu dh'at dadu una calada!…
Terminologia scientifica
slg
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
descente,
pente
Inglese
slope
Spagnolo
bajada
Italiano
discésa
Tedesco
Abstieg.
costàle , nm Definizione
logu mannu in costa, in calada
Sinonimi e contrari
colta,
costera,
costile,
cugutada,
pala
| ctr.
paris
Frasi
est andhau a chircare linna in su costale ◊ in custos costales niedhos no bi atichit puas de vida!
Terminologia scientifica
slg
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pente
Inglese
slope
Spagnolo
pendiente (f),
cuesta (f)
Italiano
pendìo
Tedesco
Abhang.
faladòrza , nf Definizione
logu, carrela, camminu in calada, chi faet andhandho e abbasciandho
Sinonimi e contrari
abbasciada,
achirradorzu,
acirrada,
betada,
cabada,
caladògia,
concajossa,
falada
| ctr.
alciada,
pigadorza
Frasi
fit timendhe de rassinare e de leare carchi istrampada in cussa faladorza chi si fit fatendhe che un’ispixu de astrau (N.Falconi)◊ sa carrela nostra est una faladorza mala
Terminologia scientifica
slg
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pente
Inglese
slope
Spagnolo
bajada
Italiano
discésa
Tedesco
Abstieg.
iscolladólzu, iscolladórgiu, iscolladórju, iscolladórzu , nm Definizione
logu, mescamente po passare, malu de si iscrebigare, de si segare sa mola de su tzugu, sugetu a orrúere cun facilidade
Sinonimi e contrari
irmoladórgiu,
ischerbicadorju,
rutorzu,
trambucadorzu,
trèglia
/
cdh. troncacodhu,
ttrs. iscudhadógiu
Frasi
ite isbambarriare de fungudos iscolladorzos in s'ortu meu!…◊ no faghet a bi colare, cue: est un'iscolladorzu! ◊ custas carrelas sunt totu iscolladorzos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
escarpement,
casse-cou
Inglese
steep slope,
dangerous place
Spagnolo
lugar escarpado,
vericuetos
Italiano
luògo scoscéso,
rompicòllo
Tedesco
Absturz,
gefährlicher Ort.
riàrtzu , nm Definizione
genia de trèmere, mescamente in oros de istradas o de ferrovias comente ant apertu e abbasciau o arreprenu faendho su logu po passare in paris
Sinonimi e contrari
tèrema,
trèmena,
trempa
Frasi
sos riartzos de sa línia ferroviària
Traduzioni
Francese
talus
Inglese
rise,
slope
Spagnolo
escarpa
Italiano
rïalto,
scarpata
Tedesco
Böschung.
sproidórgiu , nm Definizione
donniuna de is partes de comente est ispartzia una cabertura a manera de betare abba a una o prus de una bandha
Sinonimi e contrari
abbaeta,
impanniada,
pagnada,
spéndinu
Frasi
est una crobeta a unu sproidórgiu
Terminologia scientifica
dmo
Traduzioni
Francese
rampant
Inglese
slope
Spagnolo
faldón,
tendido
Italiano
spiovènte
Tedesco
Abdachung.