befàna , nf Definizione
genia de personàgiu pentzau che una fémina bècia chi batit is donos a is piciochedhos su note de su chimbe abbreschendho a su ses de ghennàrgiu
Sinonimi e contrari
marragoti
Frasi
a sa befana dhue crent su fedu ma no is mannos ◊ mai befana in faci apu biu, ma dh'ia a bolli biri e fuedhai (F.Pischedda)◊ is pagus bortas chi nci atafàt a sa crapita giusta, sa befana lassàt adítziu adítziu duas figus sicadas
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
"befana"
Inglese
epiphany,
ugly woman
Spagnolo
"Los Reyes" (Magos)
Italiano
befana
Tedesco
Befana,
alte,
gerechte Hexe,
die,
nach der italienischen Volksüberlieferung.
crodhócu , agt Definizione
nau de ccn., chi est totu male fatu, légiu, malandhau
Sinonimi e contrari
iscronniu
| ctr.
bellu,
galanu
Traduzioni
Francese
moche
Inglese
ugly
Spagnolo
feo
Italiano
ràcchio
Tedesco
häßlich.
féu , agt Definizione
chi no faet praxere a dhu castiare, chi no praghet de bisura, a sa vista; segundhu de ite si narat (es. cumportamentu, unu fàere), malu, pagu bonu, chi no deghet / min. feonzu, feotu
Sinonimi e contrari
légiu
/
malu
| ctr.
bellu,
elmosu
/
bonu,
dechile
Frasi
est feu che orcu in gianna, che rana iscacada ◊ est fea che su fritu e su fàmine ◊ est feu e lanzu che sa molte
2.
est feu a chircare tzertas chistiones in su mortu ◊ cosa fea, lampu, a istare chentza su netzessàriu! ◊ si cantat unu póveru li est feu, si cantat unu ricu li est onore!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
laid
Inglese
ugly
Spagnolo
feo
Italiano
brutto
Tedesco
häßlich.
infeídu , pps, agt Definizione
de infeire; fatu feu, légiu
Sinonimi e contrari
sbisuriu
Traduzioni
Francese
enlaidi
Inglese
made ugly
Spagnolo
afeado
Italiano
imbruttito
Tedesco
häßlich geworden.
infeíre , vrb Definizione
fàere feu, légiu
Sinonimi e contrari
afeai,
illegiri,
illegiare,
sbisuriai
| ctr.
imbellichinare,
imbellire
Frasi
in sa tana fiama tremulante t'infeit sa figura cadavérica (P.Casu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
enlaidir
Inglese
to make ugly
Spagnolo
afear
Italiano
imbruttire
Tedesco
häßlich machen.
légiu , agt: lexu,
letzu,
lezu Definizione
chi no est bellu, no praghet a sa vista; fintzes chi andhat male, chi no praghet / min. legedhu, legitedhu, legiatzu; légiu po arrori = feu che cane
Sinonimi e contrari
feu
| ctr.
bellu,
elmosu
/
bonu
Frasi
cussu giòvunu parit unu spraberi, légiu che su pecau! ◊ issa no est giòvuna ne bècia, ne bella ne lègia ◊ cussa fémina est lègia che una tentatzioni ◊ cussu est unu grandu arricu, ma légiu cument'e unu dimóniu
2.
est légiu candu is cosas essint mali ◊ sa cosa prus lègia, e ndhe giutzo ancora is umbras, fut candho si giaiant s'ógiu de merlutzu ◊ apu fatu unu bisu légiu
Etimo
ctl.
lleig
Traduzioni
Francese
laid
Inglese
ugly
Spagnolo
feo
Italiano
brutto
Tedesco
häßlich.
sbisuríu , agt: irbisuriu Definizione
nau de unu, chi portat bisura, cara lègia, guasta, chi est in cara mala; si narat de cosa puru, candho est totu andhada male, iscoloria
Sinonimi e contrari
infeidu,
iscaranadu,
iselmoradu,
spiunchiu
Frasi
dhu biu tristu, fadiau e sbisuriu: s'at a intendi mali? ◊ is tronis de s'àxina ocannu funt sbisurius e isbuidus ◊ intrendi a Castedhu si bint is primus istaris sbisurius ◊ at passau una cambarada de zíngaras, a faci sbisuria
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
défiguré,
enlaidi
Inglese
disfigured,
made ugly
Spagnolo
deturpado,
afeado
Italiano
deturpato,
imbruttito
Tedesco
verunstaltet,
verunziert,
entstellt.