abbrubudhài , vrb: brubudhai Definizione
istidhigare a fora, nau de abba o cosas deasi budhindho; essire a fora, nau de s'abe noa; nau de gente, foedhare in contràriu cun arrennegu
Sinonimi e contrari
frofoai,
ischigliare,
ischiglionare,
isprupudhai,
sbrufare,
sbrufulai
Frasi
lah, lah ca si ndi abbrubudhat sa pingiada! ◊ su cafei si ndi est abbrubudhau ◊ si ndi abbrubudhat su sànguini de cantu est sa tírria!◊ it'ómini travessu, si ndi abbrubudhat che lati in su casidhu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gicler
Inglese
to spurt
Spagnolo
abantar,
rebosar
Italiano
schizzare
Tedesco
überlaufen.
acucuài , vrb: acucurae,
acucurai,
acucurare,
acucurari,
acucurrare,
acugurrai,
acugurrare Definizione
prènnere un'istrégiu apitzu de is oros, a cúcuru (o a cucurru), ponendho prus de su chi cabet a oros; prènnere sa tita de late (nau de is animales féminas chi depent angiare) e fintzes acostire sa terra a ccn. cosa prantada, su si ammuntonare de sa gente chi acudit a unu logu; pònnere in cúcuru (nau de su giuale a is boes)
Sinonimi e contrari
acolumare,
acucurrumedhare,
afucurare
/
acuguciai
/
giúnghere
/
maltzire,
marcitai
| ctr.
bocare,
iscucurai,
leai
Frasi
no cumprendu comenti apat pótziu acugurrai tanti dinai ◊ bi at logu chi sa mesura la faghent a oros, medindhe, e àteros ue l'acucurrant ◊ teniat dus canistedhus acucuraus de figu sicada
2.
sas berbeghes sunt acucurrendhe ca lis cheret pagu pro anzare ◊ s'aera est acucurrendhe, acucurrendhe: s'imbucat a pròere, ndhe faghet de abba!…
3.
at acucurau sa terra a sa patata ◊ totu sa genti de s'arruga si est acugurrada de is tzérrius chi apu ghetau! ◊ candu passant is isposus, sa genti, po dhus biri, at a èssi acugurrada me is ispuntonis ◊ poita ti acugurras a su petus miu?
4.
mi leo su zuale e sos loros ca depo acucurrare sos boes ◊ sos basones, intantu, a custu puntu ognunu betat giuale a su giú sou e l'acucurrat a sa pedra, a triulare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
combler
Inglese
to overfill
Spagnolo
hacer rebosar
Italiano
riempire óltre i bórdi
Tedesco
überfüllen.
besciàre , vrb: bessai,
bessare Definizione
nau de cosa chi si ponet in istrégiu, essire a fora de s'oru de cantu est meda, tropu; in cobertantza, fintzes caciare / corra bessada = boe cun corramenta a punta a terra, conca a bàsciu
Sinonimi e contrari
birare,
derramai,
gessai,
ischiscionare,
istrocare 1,
rebbucare 1
Frasi
si dhu castiàt che ollu bessau in terra ◊ dona atentzioni ca bessas s'àcua!
2.
a bufai binu ei, ma est légiu a benni a puntu de bessai!
Etimo
ltn.
versare
Traduzioni
Francese
déborder
Inglese
to overflow,
to pour
Spagnolo
rebosar
Italiano
straripare,
versare
Tedesco
überlaufen,
überfließen.
biràre , vrb: biriare Definizione
su che orrúere de s'abba, binu e cosas deasi a fora de un'istrégiu tropu prenu (e deosi fintzes prènnere meda); coment'e girare, furriare / b. de manu sa binza = torrare de manu, marrai sa de duas bortas a cartzai is fundus
Sinonimi e contrari
besciare,
ghirare* 1,
ghessare,
ischiscionare,
rebbucare 1
Frasi
sos rios sunt totu buluzados, s'isciuma ndh'est birada ◊ si sa cantidade est tropu che birat fora de sa mesura ◊ fortunas e aficos birent che rios! ◊ sos lacos sunt birendhe de mustu ◊ cale lutia ndh'at fatu birare su càlighe? ◊ sa pitzinna at biriadu de cossolu sa vida mia
2.
li pariat chi su coro de abberu ndhe li fit pro birare dae petorras
3.
ant bidu duos carabbineris a cadhu birendhe dae su pontinu benindhe a cara a bidha
Traduzioni
Francese
déborder
Inglese
to overflow
Spagnolo
rebosar
Italiano
tracimare,
trabboccare
Tedesco
überlaufen,
überfließen.
butulài, butulàre , vrb Definizione
fuliare a fora
Sinonimi e contrari
bessai,
birare,
bocare,
gessai,
revessare
Frasi
su bi ndhe pònnere de avassu, totu ndhe butulaiat ◊ butulaincedhu a foras, su piciocu! ◊ medas pensant chi po nci butulai sa miséria de domu dhus agiudit su ischèsciri sa limba sarda!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
déborder
Inglese
to overflow
Spagnolo
rebosar
Italiano
traboccare,
stravasare
Tedesco
überlaufen,
umgießen.
rebbucàre 1 , vrb Definizione
essire fora de s'istrégiu, de cantu est meda o tropu sa cosa; èssere bundhante, meda
Sinonimi e contrari
besciare,
birare,
gessare
/
abbundai
Frasi
s'abba rebbucat dai sa padedha
2.
sos alimentos ocannu rebbucant
Etimo
itl.
riboccare
Traduzioni
Francese
déborder,
abonder
Inglese
to abound,
to overflow
Spagnolo
rebosar,
desbordar
Italiano
trabboccare,
abbondare
Tedesco
überlaufen,
reichlich vorhanden sein.
subercài , vrb Definizione
èssere o essire abbundhante, prus de su chi serbit
Sinonimi e contrari
bundhare,
soberare
| ctr.
mancai 1
Etimo
ltn.
*superc(u)lare
Traduzioni
Francese
surabonder
Inglese
to overabund
Spagnolo
rebosar
Italiano
sovrabbondare
Tedesco
im Überfluss vorhanden sein.