léntu , agt Definizione
chi si atrótigat cun facilidade chentza si segare; nau de sa manera de fàere o de si mòvere, chi est chentza presse / avb. a lentu = abbellu, a lente, a lenu; andhare a passos lentos = abbellu, chentza presse
Sinonimi e contrari
alletiosu,
corjatu,
corriatu,
flúsciu,
lenu
| ctr.
àrridu,
chídrinu,
stochinu,
tracaditu
/
chíbbalu,
crispu
Frasi
fit lentu che lentzolu lavatu ◊ su pane de fresa o carasau apenas cotu, chentza assadu, est lentu ◊ bi at linnas lentas (as. sa chessa) e linnas crídinas ◊ sos ramos de s'ozastru sunt lentos ◊ lis at postu paja de cótzulas lentas supra de sa mesa
2.
ant torradu a sonare a tiradas lentas sas campanas ◊ oras che passant che séculos lentas avelenanne dogni presente incantu
Cognomi e Proverbi
smb:
Lentu
Etimo
ltn.
lentus
Traduzioni
Francese
flexible,
pliable
Inglese
pliable,
soft
Spagnolo
flexible,
blando
Italiano
flessìbile,
pieghévole,
mòrbido
Tedesco
biegsam,
flexibel.
mòdhe , agt, nm: modhi Definizione
nau de cosa, chi si lassat mudare de forma, chi si lassat segare, alladiare, iscarrafiare, púnghere, o indrúchere cun facilidade, chi a dha tocare o a che dhi passare apitzu lassat calare a fundhu coment'e in cosa impastada cun abba meda; nau de gente, chi si lassat cumbínchere cun facilidade, chi càmbiat pàrrere o chi adduit a comente bolent is àteros, fintzes chi sentit luego su male o s'abbisóngiu de is àteros
Sinonimi e contrari
flúsciu,
gevi,
lenu,
modhitzu
/
cdh.,
ttrs. modhu
/
ternurosu
| ctr.
téteru,
tostadu
/
impregadu,
rebelde
Modi di dire
csn:
pane, casu, erba, linna, pedra, ferru modhe; ossu m. = dúrgalu, modhímene, itl. cartilàgine; modhi che sa spuma = modhe meda, modhe modhe; pònniri a modhi = tzacare, bestire o pònnere in mesu de s'abba pro ammodhigare (pro samunare, còghere, triballare menzus); una die modhe = una dí de àcua, proinosa; èssere de modhe = èssiri de àcua, chi fait, crescit, bivit in mesu de s'àcua (es. píbera de m.); cotu a m. = cotu ma no intostau (nau prus che àteru de s'ou candu abarrat abbisabbis); fàghere a modhe (nadu de su andhare de su corpus) = fai ladàmini modhi; portai cambas modhis = èssere timendho (o fintzes no aguantare pesu, pagu firmas, pagu seguras)
Frasi
cuss'impastu serbit modhe ca bi lu damus a pizu fine, a su muru ◊ po tui est modhi totu, fintzas su chi est tostau ◊ si no est cosa modhe no ndhe addéntigo ◊ a triballare in su modhe piaghet a totugantos ◊ sa sinnadorza o tarcu est pedra modhe ◊ in letu modhe si drommit male ◊ s’umbriagu portat is cambas modhis
2.
si l'agatant modhe, a s'àteru, bi ndh'at chi si ndhe aprofitant puru ◊ lampu, za ses modhedhu si ti présiant a fàghere unu piaghere!…◊ abarreus calmus, ma mi potzu sei, ca portu is cambas modhis?
3.
in su ribu, intro de modhe bi fint sas féminas labandhe ◊ comente fachies a labare intro de su ribu a pedes a modhe? ◊ cussu si che est tzacadu a modhe in sa funtana ◊ fit ifustu pariat chi l'aiant bestiu a modhe
Cognomi e Proverbi
smb:
Modde
Etimo
ltn.
mollis
Traduzioni
Francese
mou,
doux,
malléable,
moelleux,
tendre,
souple,
indulgent,
complaisant,
soumis
Inglese
soft,
compliant,
pliable
Spagnolo
blando,
dócil,
sumiso
Italiano
mòlle,
malleàbile,
mòrbido,
tènero,
cedévole,
condiscendènte,
remissivo
Tedesco
weich,
Weiche,
nachgiebig,
fügsam,
gefügig.