coramedhósu , agt Definizione
nau de erba, chi est modhe, modhe che coromedhu
Sinonimi e contrari
gevi
| ctr.
tostadu
Frasi
custas funt bellas follas friscas e coramedhosas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tendre,
mou
Inglese
tender
Spagnolo
tierno
Italiano
tènero
Tedesco
weich.
corriciólu , nm: corrintolu,
corrintzolu,
corrinzolu,
corritolu,
corrunciolu,
curretolu,
currintzolu Definizione
tega pitica, modhe, de fae, de pisu e cosas deasi, candho portat su granu piticu e si podet fintzes còere cun corgiolu e granu totu impare (es. fava a olla)
Sinonimi e contrari
basoledhu,
corra,
corrincione,
corrischedhu,
corrónciulu,
faixedha
Frasi
sa fae che l'at sica in fiore e de corrintolu mancu ndhe at signaladu ◊ essis che fae frisca in corrintolu ma si bidet chi ses nasiniedha
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cosse de certaines légumineuses
Inglese
tender pod
Spagnolo
legumbre tierna
Italiano
baccèllo tènero delle leguminóse
Tedesco
weiche Hülse.
gève, gèvi , agt Definizione
modhe, prus che àteru nau de erbas, ma in cobertantza (po cosa chi praghet) fintzes de gente
Sinonimi e contrari
coramedhosu,
latucarzu,
ledreledre,
modhe
| ctr.
dolau 1,
tostadu,
tostu
Frasi
cussu est pascendu a fura e benemindi, e si betat peri a s'erba gevi! ◊ sa làtia, su fasolu, su cugúmburu funt gevis ◊ sa punta de su sarmentu est gevi
2.
conc'a sa fossa, però, corpu de balla, dhi praxit sa cosa gevi! ◊ is pipius pitichedhedhus funt gevis gevis
Traduzioni
Francese
tendre
Inglese
tender
Spagnolo
tierno
Italiano
tènero
Tedesco
weich,
zärtlich.
ledrelèdre , agt, avb: lerdelerde Definizione
(si narat fintzes chentza repitia) chi est modhe coment'e gheladina, modhe modhe chi no faet a dhu pigare, nau fintzes coment'e avb. de una manera de fàere cun delicadesa e istima
Sinonimi e contrari
gevi,
modhincu
/
lecheleche,
plodhe
Frasi
custa cosa est ledreledre, no faghet mancu a la leare! ◊ li frobbo sa massidha colorida, ledre ledre, e li dao unu basitu, a sa criadura ◊ fint ómines bastantes, zughiant galu fortza fintzas si sos músculos fint benzendhe a èssere ledres
2.
a s'incontru ispessadu, faedhemus gai ledre ledre, sos ojos a lughe intrea
Traduzioni
Francese
tendre,
tendrement,
mou
Inglese
softish,
tender (ly)
Spagnolo
blando,
flojo,
tierno,
tiernamente
Italiano
mollìccio,
semidènso,
inconsistènte,
tènero,
teneraménte
Tedesco
weich.
martzólu , nm Definizione
una calidade de trigu coinàrgiu
Sinonimi e contrari
martale
Terminologia scientifica
lrs, Triticum aestivum
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
avrillet,
blé tendre
Inglese
soft wheat
Spagnolo
trigo tierno
Italiano
grano tènero
Tedesco
Weichweizen.
mòdhe , agt, nm: modhi Definizione
nau de cosa, chi si lassat mudare de forma, chi si lassat segare, alladiare, iscarrafiare, púnghere, o indrúchere cun facilidade, chi a dha tocare o a che dhi passare apitzu lassat calare a fundhu coment'e in cosa impastada cun abba meda; nau de gente, chi si lassat cumbínchere cun facilidade, chi càmbiat pàrrere o chi adduit a comente bolent is àteros, fintzes chi sentit luego su male o s'abbisóngiu de is àteros
Sinonimi e contrari
flúsciu,
gevi,
lenu,
modhitzu
/
cdh.,
ttrs. modhu
/
ternurosu
| ctr.
téteru,
tostadu
/
impregadu,
rebelde
Modi di dire
csn:
pane, casu, erba, linna, pedra, ferru modhe; ossu m. = dúrgalu, modhímene, itl. cartilàgine; modhi che sa spuma = modhe meda, modhe modhe; pònniri a modhi = tzacare, bestire o pònnere in mesu de s'abba pro ammodhigare (pro samunare, còghere, triballare menzus); una die modhe = una dí de àcua, proinosa; èssere de modhe = èssiri de àcua, chi fait, crescit, bivit in mesu de s'àcua (es. píbera de m.); cotu a m. = cotu ma no intostau (nau prus che àteru de s'ou candu abarrat abbisabbis); fàghere a modhe (nadu de su andhare de su corpus) = fai ladàmini modhi; portai cambas modhis = èssere timendho (o fintzes no aguantare pesu, pagu firmas, pagu seguras)
Frasi
cuss'impastu serbit modhe ca bi lu damus a pizu fine, a su muru ◊ po tui est modhi totu, fintzas su chi est tostau ◊ si no est cosa modhe no ndhe addéntigo ◊ a triballare in su modhe piaghet a totugantos ◊ sa sinnadorza o tarcu est pedra modhe ◊ in letu modhe si drommit male ◊ s’umbriagu portat is cambas modhis
2.
si l'agatant modhe, a s'àteru, bi ndh'at chi si ndhe aprofitant puru ◊ lampu, za ses modhedhu si ti présiant a fàghere unu piaghere!…◊ abarreus calmus, ma mi potzu sei, ca portu is cambas modhis?
3.
in su ribu, intro de modhe bi fint sas féminas labandhe ◊ comente fachies a labare intro de su ribu a pedes a modhe? ◊ cussu si che est tzacadu a modhe in sa funtana ◊ fit ifustu pariat chi l'aiant bestiu a modhe
Cognomi e Proverbi
smb:
Modde
Etimo
ltn.
mollis
Traduzioni
Francese
mou,
doux,
malléable,
moelleux,
tendre,
souple,
indulgent,
complaisant,
soumis
Inglese
soft,
compliant,
pliable
Spagnolo
blando,
dócil,
sumiso
Italiano
mòlle,
malleàbile,
mòrbido,
tènero,
cedévole,
condiscendènte,
remissivo
Tedesco
weich,
Weiche,
nachgiebig,
fügsam,
gefügig.
ternurósu , agt Definizione
nau de ccn., chi tenet o faet a bíere ternura
Sinonimi e contrari
amistantziosu,
carosu,
fatitarzu,
tiernu
Traduzioni
Francese
tendre
Inglese
tender
Spagnolo
tierno
Italiano
tènero,
amoróso
Tedesco
zärtlich.
tiérnu , agt Definizione
nau de sentidu, chi est carosu cun delicadesa
Sinonimi e contrari
afàbbile,
afetuosu,
amistantziosu,
fatitarzu,
mineri,
ternurosu
Frasi
est una cantada imbentada intra dotori e malàdiu, oferta cun tiernu amori a sa sintzilla genti mia
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
tendre
Inglese
soft
Spagnolo
tierno
Italiano
tènero
Tedesco
zärtlich.