abbadédhu , nm Definizione genia de matighedha chi ponent a tínghere lana o orrobba in colore grogo Sinonimi e contrari catedhina 1, durche 1, eremeri, iscolabadedhas, trobiscu, truvúlciu Terminologia scientifica rbl, Daphne gnidium Traduzioni Francese garou, daphné sainbois Inglese thymelaea, flax-leaved daphne Spagnolo torvisco Italiano laurèlla, èrba còrsa, dittinèlla Tedesco Herbst-Seidelbast, Seidelbastgewächse.

acuchixèdha , nf Terminologia scientifica rba, Dactylis glomerata Etimo srd. Traduzioni Francese dactyle Inglese cock's foot Spagnolo dactilo, caracolillos Italiano erba mazzolina Tedesco Knäuelgras.

cadòne, cadòni , nm: caroni, codone, codoni, gadoni Definizione est erba chi faet in istade e cun su sèmene ndhe prenet su logu, pudéscia, chi ponet sabore malu a sa cosa prantada: a una calidade dhi narant erba púdia, pudéscia, cadoni burdu; cun custu númene si narat fintzes su sabore malu chi cust'erba ponet a su binu Sinonimi e contrari aghedone Frasi de bíngia tocat a ndi bogai su caroni ca ponit fragu légiu a su binu ◊ si bidiant solu matas de ortija, codone e caragantzu 2. custu binu at su cadone, su sabore de su cadone Cognomi e Proverbi smb: Cadone, Cadoni Terminologia scientifica rba, Chenopodium album, C. polyspermum, C. vulvaria Etimo ltn. catone(m) Traduzioni Francese mercuriale Inglese pigweed Spagnolo cenizo Italiano farinàccio, èrba puzzolana, mercorèlla Tedesco weißer Gänsefuß, Bingelkraut.

cagliúga , nf Definizione genia de erba chi assimbígiat a su cagarantzu e po cussu dhi narant cagarantzu areste, molentinu, cocoininni burdu e no est de papare: su sèmene chi faet praghet meda a is codroneras e po cussu dhi narant erba de cardaneras, de cardedhinas o predu feche Sinonimi e contrari concuda 3, pedruveghe / cdh. cagliuca Terminologia scientifica rba, Senecio vulgaris Traduzioni Francese séneçon Inglese groundsel Spagnolo hierba cana Italiano èrba calderina o senecióne Tedesco Vogelkraut.

cugúsa 1 , nf Definizione lau de arriu o de cuadhus, o fintzes martutzu de cuadhus: genia de erba chi assimbígiat unu pagu a s'àpiu, e po cussu dhu narant àpiu de arriu puru, ma portat su cambu tuvudu, a canna, e creschet in is errios, in logu de abba meda: est bona a papare Sinonimi e contrari giúguru 1, giuru 1, tirgusa Terminologia scientifica rbz, Apium nodiflorum Traduzioni Francese cannelier Inglese kind of grass Spagnolo apio nodoso Italiano èrba cannèlla Tedesco knotenblütige Sellerie.

doradíglia, doradílla , nf: durundilla Definizione una genia de fílighe chi creschet in is muros e perdigàrgios Sinonimi e contrari dorafilla Frasi bufana arculentu, frazia, pistidhori, sentziana, doradilla e àteras ervas pro meichina Terminologia scientifica rba, ceterach officinarum Etimo spn. Traduzioni Francese cétérac Inglese kind of fern Spagnolo doradilla Italiano èrba rùggine o félce dorata Tedesco Milzfarn.

èbra , nf: elva, erba, erva, eva Definizione totugantos is vegetales chi creschent chentza fàere a linna e birdes de colore, nau prus che àteru de is chi faent desesi e chi candho sicant faent a fenu; cunsiderandho chi s'erba est modhe, su ctr. est linna ca custa est tostada / e. linnosa = genia de matedu chi no sicat (e paret linna, tostada, ma no própriu erba e no própriu linna), bogat cada annu coment’e puntas modhes e tzeurras chi sicant: unu pagu a mesu tra erba e linna; e. grassa = genias de erba (e fintzes mata) a fògia coment'e pruposa, chi poderant abba meda e faent fintzes in logu e tempus asciutu meda (es. figumorisca) Modi di dire csn: unu fundhu, una mola de e.; e. ruta = erba créscida aici meda chi si nc'est furriada; e. ínnida = erba sentza de pasci; logu bonu d'e. = chi dhoi at erba meda; pònnere, no pònnere e. = crèsciri, no crèsciri erba; erbas de ortu = erbas chi serbint a cundimentu de is papais; erbas de butecaria = erbas bonas pro mexina; manigàresi su trigu a e. = gosai una cosa innantis de su tempus, aprofitai de ccn.; betàresi a s'e. modhe, gevi = ghetaisí a su mellus / erbas medas tenent custu númene cun carchi pertzisadura: (cun agt. o númene pro calidade) erba apicigosa, benedita, bonnànnaru, burràgia, cabidhuda, craba, cràbina, cràbuna, cristallina, cuadhara, ferrina, grassa, impratiada, istérria, leperina, leporina, limonina, língua, longa, médica, mela, mercuriali, modhi, múrina, muscada, mustatzuda, niedha, nighedha, piluda, pilutza, porchina, pudhina, pudéscia, púdia, pugionina, salia, santa, sardónia, sonajola, stordina, stulada, tessidora, tzerra; (cun sa prep. "de" + númene) erba de àcua, de agullas, de anadis, de arranas, de arresfrius, de arrugas, de arrúngia, de axedu, de batos, de bentu, de braba, de bremis, de brúscia, de buciucas, de callus, de canis, de cannedhus, de cardaneras, de castangiola, de chentu nodos, de chimbe fozas, de cincu filus, de cincu follas, de cincu venas, de cirras, de cogas, de conillus, de cordedha, de coronas, de coscos, de dente, de féminas, de feridas, de flore, de fogu, de frius, de funtanedha, de funtudhu, de gamu, de gatus, de Giudas, de impagliadas, de intzerras, de isprene, de isproni, de lèperes, de margiani, de molentis, de murenas, de murus, de nérbius, de oro, de perda, de pipas, de piricocu, de pódhini, de púlighe, de roca, de sànguni, de seda, de símbula, de soli, de teulada, de tússiu, de tzocu Frasi si fuant sétzius a cedhonedhus piticus in s'ebra ◊ dogni erva tenet su valore sou ◊ s'erba crescit a fundus ◊ su pàsculu fit bonu d'erva frisca ◊ màniga casu, màniga, chi su càule est erba! 2. cussu est pascendu a fura e benemindi, e si betat peri a s'erba gevi! ◊ sa limba de cussu pudidinosu brúsiat s'erva birde! ◊ si ti aiat chérfidu bene no si aiat manigadu su trigu a erva! Cognomi e Proverbi smb: Erba Etimo ltn. herba Traduzioni Francese herbe Inglese grass Spagnolo hierba Italiano èrba Tedesco Gras, Kraut.

erbamédica , nf Definizione genia de trivógiu chi si ponet po fàere a erbaju Traduzioni Francese luzerne Inglese alfalfa Spagnolo alfalfa Italiano èrba mèdica Tedesco Luzerne (Blaue).

erbastérria , nf Definizione custu númene dhu narant a diferentes genias de erba: sa Frankenia pulverulenta, sa Frankenia laevis, sa Plantago coronopus (bona a papare e si prantat puru), s'erba de chentu nodos Polygonum aviculare, sa Polygonum maritimum Terminologia scientifica rba, Plantago coronopus Etimo srd. Traduzioni Francese plantain corne de cerf Inglese buck’s horn plantain Spagnolo estrella de mar, hierba estrella Italiano minutina, erba stella Tedesco Schlitzwegerich.

ervalútza , nf Definizione genia de erba chi faet unu frorighedhu bonu a papare Frasi Gavinu de s'amigu ndh'est garante: totu lu chircant chei s'ervalutza Terminologia scientifica rba, Luzula forsteri Etimo itl. Traduzioni Francese herbe lucinote Inglese adder's tongue Spagnolo lúzula Italiano èrba lùcciola Tedesco Hasenbrot.

folladúnda , nf Terminologia scientifica rba, Lamium amplexicaule Etimo srd. Traduzioni Francese lamier amplexicaule Inglese henbit deadnettle Spagnolo conejitos, gallitos Italiano èrba ruota Tedesco Stängelumfassende Taubnessel.

fraulèdha , nf Definizione genia de erba bona fintzes po cura Terminologia scientifica rba, Sanicula europaea Traduzioni Francese sanicle Inglese sanicle Spagnolo sanícula Italiano èrba fragolina Tedesco Sanikel.

gigiàca , nf: (gi-gi-a-ca) Definizione una genia de erba chi faet unu frore bonu a issuciare Sinonimi e contrari panebane, suciameli 1, sutzasutza, titiaca* Terminologia scientifica rba, Cerinthe major Traduzioni Francese grand mélinet Inglese honeywort Spagnolo ceriflor Italiano èrba vaiola, èrba tórtora Tedesco große Wachsblume.

guàdu , nm Definizione genia de erba, bona po tínghere a asulu cotu Terminologia scientifica rba, Isatis tinctoria Traduzioni Francese guède Inglese woad Spagnolo glasto Italiano èrba guado Tedesco Färberwaid.

irniària , nf Definizione genia de erba bona po cura Terminologia scientifica rbc, Herniaria glabra Traduzioni Francese herniaire glabre Inglese herniaria (grass) Spagnolo herniaria, rompepiedras Italiano èrba turca Tedesco Türkengras.

latítera , nf: letítera, letzítera, litítera Definizione pisu de coloru, giponi de sordau, genia de erba chi faet a cambu longu longu, bona meda po bestiàmene Sinonimi e contrari lepurisposu 1 Terminologia scientifica rba, Lathyrus sylvestris, L. clymenus Etimo ltn. latirida, lacterida Traduzioni Francese gesse de bois Inglese chickling Spagnolo alverja Italiano cicérchia selvàtica, èrba gallétta Tedesco Waldplatterbse.

lauguadhínu , nm Definizione erba sardónia o àpiu burdu de arriu o fenugu de àcua, genia de erba mala chi assimbígiat a s'àpiu areste ma chi faet mòrrere animales e gente Sinonimi e contrari apiuareste, apiubburdu 1, lauadhini, pàrdinu, turgusone 1 Terminologia scientifica rba, Oenanthe crocata Etimo srd. Traduzioni Francese renoncule de Sardaigne Inglese blister buttercup Spagnolo nabo del diablo Italiano èrba sardònica Tedesco Wasserfenchel (giftig).

magaidràxa , nf: ammarigraxa, margaridalza, margaridarza, margaridraxa, margaritarza Definizione tumata aresti, tamatedha burda, areste, de canes, genia de erba, bona po cura, chi faet a fundhu fintzes mannu, fògias matucas, e bogat unu frutighedhu a bisura de tamatedha pitica cantu su cagagorbu, niedha candho est cota Sinonimi e contrari mammarigarza Frasi at pigau unu chimu de margaridarza e passàndhedhu in s'anca naraiat sas peràulas ◊ mi fiat essiu unu guroni e ajaja iat cicau sa magaidraxa, dh'at pistara e mi dh'at posta e curau su guroni! Terminologia scientifica rba, rbc, Solanum nigrum Etimo ltn. *margaritaria Traduzioni Francese morelle Inglese morel Spagnolo hierba mora Italiano èrba morèlla Tedesco Schwarzer Nachtschatten.

mammaíta , nf Definizione erba de agúgias, de agullas, de puntzas, aguzas de santu Giuanne, genia de erba chi bogat unu frore chi candho iscutulat sa fògia abbarrat puntudu paret unu ciou Sinonimi e contrari arrelògius, elbavulcheta, frochitedhas, miminita Terminologia scientifica rba, Erodium cicutarium Traduzioni Francese herbe à aiguilles Inglese stork's-bill Spagnolo alfiler Italiano èrba cicutària Tedesco Reiherschnabel.

miminíta , nf Definizione erba de agúgias, de agullas, de puntzas, aguzas de santu Giuanne, genia de erba chi bogat unu frore chi candho iscutulat sa fògia abbarrat puntudu paret unu ciou Sinonimi e contrari arrelògius, elbavulcheta, frochitedhas, mammaita Frasi miminitedha, miminitedha, fai fai sa coitedha, miminita, miminita fai fai sa coita! Terminologia scientifica rba, Erodium cicutarium Traduzioni Francese herbe à aiguilles Inglese stork's-bill Spagnolo alfiler Italiano èrba cicutària Tedesco Reiherschnabel.

«« Cerca di nuovo