allupaguàdhu 2 , nm Definizione genia de erba chi no sicat mai Sinonimi e contrari nuditzedhu, síntziri Terminologia scientifica rba, Polygonum equisetiforme Traduzioni Francese renouée, centinode Inglese knotgrass, knotweed Spagnolo hierba de la sangre Italiano polìgono Tedesco Vogelknöteriche.

brundajàna , nf: brundaxana Definizione genia de erba marigosa, erba de isprene, connota coment'e bona po passare is callenturas Sinonimi e contrari brundajò, brundariana, brundedha, brundina, sintàula / cdh. brunzedha Terminologia scientifica rbc, Centaurium erythraea, C. maritimum Etimo srd. Traduzioni Francese centaurée Inglese kind of gentianacaea Spagnolo hiel de la tierra, hierba pepedorrera Italiano biondèlla Tedesco Tausendgüldenkraut, Fieberkraut.

cagliúga , nf Definizione genia de erba chi assimbígiat a su cagarantzu e po cussu dhi narant cagarantzu areste, molentinu, cocoininni burdu e no est de papare: su sèmene chi faet praghet meda a is codroneras e po cussu dhi narant erba de cardaneras, de cardedhinas o predu feche Sinonimi e contrari concuda 3, pedruveghe / cdh. cagliuca Terminologia scientifica rba, Senecio vulgaris Traduzioni Francese séneçon Inglese groundsel Spagnolo hierba cana Italiano èrba calderina o senecióne Tedesco Vogelkraut.

curamarídus , nm Definizione erba de cristallu: genia de erba chi faet in oros de mare, in terra salamata, bona po fàere soda, a fàere imbidru o fintzes a meighina po is pedras in is errigos Sinonimi e contrari cristallu 1 Terminologia scientifica rba, Salsola kali Etimo srd. Traduzioni Francese soude salsovie, salicorne Inglese prickly saltwort Spagnolo pincho, barrilla pinchosa, hierba del cristal, hierba del jabón Italiano rìscolo Tedesco Salzkraut.

èbra , nf: elva, erba, erva, eva Definizione totugantos is vegetales chi creschent chentza fàere a linna e birdes de colore, nau prus che àteru de is chi faent desesi e chi candho sicant faent a fenu; cunsiderandho chi s'erba est modhe, su ctr. est linna ca custa est tostada / e. linnosa = genia de matedu chi no sicat (e paret linna, tostada, ma no própriu erba e no própriu linna), bogat cada annu coment’e puntas modhes e tzeurras chi sicant: unu pagu a mesu tra erba e linna; e. grassa = genias de erba (e fintzes mata) a fògia coment'e pruposa, chi poderant abba meda e faent fintzes in logu e tempus asciutu meda (es. figumorisca) Modi di dire csn: unu fundhu, una mola de e.; e. ruta = erba créscida aici meda chi si nc'est furriada; e. ínnida = erba sentza de pasci; logu bonu d'e. = chi dhoi at erba meda; pònnere, no pònnere e. = crèsciri, no crèsciri erba; erbas de ortu = erbas chi serbint a cundimentu de is papais; erbas de butecaria = erbas bonas pro mexina; manigàresi su trigu a e. = gosai una cosa innantis de su tempus, aprofitai de ccn.; betàresi a s'e. modhe, gevi = ghetaisí a su mellus / erbas medas tenent custu númene cun carchi pertzisadura: (cun agt. o númene pro calidade) erba apicigosa, benedita, bonnànnaru, burràgia, cabidhuda, craba, cràbina, cràbuna, cristallina, cuadhara, ferrina, grassa, impratiada, istérria, leperina, leporina, limonina, língua, longa, médica, mela, mercuriali, modhi, múrina, muscada, mustatzuda, niedha, nighedha, piluda, pilutza, porchina, pudhina, pudéscia, púdia, pugionina, salia, santa, sardónia, sonajola, stordina, stulada, tessidora, tzerra; (cun sa prep. "de" + númene) erba de àcua, de agullas, de anadis, de arranas, de arresfrius, de arrugas, de arrúngia, de axedu, de batos, de bentu, de braba, de bremis, de brúscia, de buciucas, de callus, de canis, de cannedhus, de cardaneras, de castangiola, de chentu nodos, de chimbe fozas, de cincu filus, de cincu follas, de cincu venas, de cirras, de cogas, de conillus, de cordedha, de coronas, de coscos, de dente, de féminas, de feridas, de flore, de fogu, de frius, de funtanedha, de funtudhu, de gamu, de gatus, de Giudas, de impagliadas, de intzerras, de isprene, de isproni, de lèperes, de margiani, de molentis, de murenas, de murus, de nérbius, de oro, de perda, de pipas, de piricocu, de pódhini, de púlighe, de roca, de sànguni, de seda, de símbula, de soli, de teulada, de tússiu, de tzocu Frasi si fuant sétzius a cedhonedhus piticus in s'ebra ◊ dogni erva tenet su valore sou ◊ s'erba crescit a fundus ◊ su pàsculu fit bonu d'erva frisca ◊ màniga casu, màniga, chi su càule est erba! 2. cussu est pascendu a fura e benemindi, e si betat peri a s'erba gevi! ◊ sa limba de cussu pudidinosu brúsiat s'erva birde! ◊ si ti aiat chérfidu bene no si aiat manigadu su trigu a erva! Cognomi e Proverbi smb: Erba Etimo ltn. herba Traduzioni Francese herbe Inglese grass Spagnolo hierba Italiano èrba Tedesco Gras, Kraut.

ebraéntu , nf: ebrientu, erbientu Definizione erba de ventu: dhi narant deosi ca faet bene po su 'bentu' de mata (istentinas) Sinonimi e contrari cambiruja, ispigulosa, pigolosa Terminologia scientifica rba, Parietaria officinalis Etimo srd. Traduzioni Francese pariétaire Inglese pellitory Spagnolo hierba del muro Italiano parietària Tedesco Glaskraut.

erbastérria , nf Definizione custu númene dhu narant a diferentes genias de erba: sa Frankenia pulverulenta, sa Frankenia laevis, sa Plantago coronopus (bona a papare e si prantat puru), s'erba de chentu nodos Polygonum aviculare, sa Polygonum maritimum Terminologia scientifica rba, Plantago coronopus Etimo srd. Traduzioni Francese plantain corne de cerf Inglese buck’s horn plantain Spagnolo estrella de mar, hierba estrella Italiano minutina, erba stella Tedesco Schlitzwegerich.

magaidràxa , nf: ammarigraxa, margaridalza, margaridarza, margaridraxa, margaritarza Definizione tumata aresti, tamatedha burda, areste, de canes, genia de erba, bona po cura, chi faet a fundhu fintzes mannu, fògias matucas, e bogat unu frutighedhu a bisura de tamatedha pitica cantu su cagagorbu, niedha candho est cota Sinonimi e contrari mammarigarza Frasi at pigau unu chimu de margaridarza e passàndhedhu in s'anca naraiat sas peràulas ◊ mi fiat essiu unu guroni e ajaja iat cicau sa magaidraxa, dh'at pistara e mi dh'at posta e curau su guroni! Terminologia scientifica rba, rbc, Solanum nigrum Etimo ltn. *margaritaria Traduzioni Francese morelle Inglese morel Spagnolo hierba mora Italiano èrba morèlla Tedesco Schwarzer Nachtschatten.

mammarigàrza, mammarigàxa, mammarigràxa , nf: marmarigàrgia Definizione tumata aresti, tamatedha burda, areste, de canes, genia de erba chi faet a fundhu fintzes mannu, fògias matucas, e bogat unu frutighedhu a bisura de tamatedha minuda cantu unu chíghere, niedha candho est cota: est bona po cura Sinonimi e contrari ammarigraxa Terminologia scientifica rba, rbc, Solanum nigrum Traduzioni Francese morelle Inglese morel Spagnolo hierba mora Italiano morèlla Tedesco Schwarzer Nachtschatten.

nebidèdha , nf: annapidedha Definizione genia de erba, paret amenta, bona a meighina (e a logos dha ponent fintzes po cundhire papares, su pane cun gerdas) Sinonimi e contrari bragamonti, nébida* 2, nèpeda Frasi mamma at fatu culurzones de patata cun nebidedha comente dhos faent in Ardaule Terminologia scientifica rba, Calamintha nepeta Traduzioni Francese calament Inglese calamint Spagnolo hierba pastora Italiano nepitèlla Tedesco Kölle, Bergminze.

nèpeda , nf: népida Definizione una genia de erba, coment'e amenta, bona fintzes po meighina Sinonimi e contrari bragamonti, nebidedha Terminologia scientifica rba, Calamintha nepeta Traduzioni Francese calament Inglese calamint Spagnolo hierba pastora Italiano nepitèlla Tedesco Kölle, Bergminze.

pedruvèghe , nm: perduveghe, perduvexi, petruveghe Definizione genia de erba chi assimbígiat a su pabarantzolu e po cussu dhi narant puru cagarantzu areste, molentinu, cocoininni burdu e no est de papare: su sèmene chi faet praghet meda a is cardaneras e po cussu dhi narant erba de cardaneras, de cardedhinas Sinonimi e contrari cagliuga, concuda 3 Frasi in cussu terrinu petzi bi faghet pedruveghe e pigulosa Terminologia scientifica rba, Senecio vulgaris Etimo srd. Traduzioni Francese séneçon Inglese groundsel Spagnolo hierba cana Italiano èrba calderina Tedesco gemeines Kreuzkraut.

pericòne, pericòni , nm: perigone, piricone, piriconi, pirinconi Definizione erba de piricocu o frore de santa Maria, genia de erba bona po cura e fintzes a tínghere Frasi po chini de saludi disigiosu, iscova de santa maria, piriconi, narbedha e ammulatza!(S.Melis) Terminologia scientifica rba, Hypericum perforatum Etimo ltn. hypericum Traduzioni Francese hypericum Inglese aaron's beard Spagnolo hipérico, hierba de San Juan Italiano ipèrico Tedesco Johanniskraut, Tüpfelharthen.

pidighínzu , nm: pilighinzu, pirighinzu Definizione genia de linna chi faet a cannàile longu longu e fine e si che artzat a pitzu de is matas Sinonimi e contrari alúsara, bentitzu, bidichinzu, bintirinzu, elighinzu, filichinzu, inteltzu, mussòrgia, reti, tintiritzu, tretzu Terminologia scientifica mt, Clematis cirrhosa Etimo srd. Traduzioni Francese clématite Inglese clematis Spagnolo hierba muermera Italiano vitalba flòrida Tedesco Waldrebe.

trétzu , nm Definizione genia de linna chi faet a cannàile longu longu e fine e si che artzat a pitzu de is matas Sinonimi e contrari alúsara, bentitzu, bidichinzu, elighinzu, filichinzu, inteltzu*, mussòrgia, reti, sintzillu, tintiritzu Terminologia scientifica mt, Clematis cirrhosa Traduzioni Francese clématite Inglese greybeard Spagnolo hierba muermera Italiano vitalba flòrida Tedesco Waldrebe.

túdhu , nm: (su t. = sutúdhu) Definizione puntighedha noa chi bogant is sèmenes mescamente in terra o in s'úmidu, naschindho, fintzes cosa (erba o àteru) fine e longa a bisura de pilu; pilu grussu mescamente de porcu; genia de essidura in sa carre, a puntighedhas piticas (essida de t. = papavarre)/ pònnere su t. de su fritu, de sa timoria = pònnere sa tzudha, inteterare su pilu in s'oru de s'arraighina Sinonimi e contrari grillu 1, inseurru, limbedha, serione, síriu / tudha Frasi sa chibudha at fatu su tudhu ◊ a fríere si ponet sa chibudha a tudhu, puru ◊ unu tudhu de erba, de pilu ◊ si la giogas cun megus, s'arva cana, a tudhu tudhu tota ti l'ispilo 2. ndhe li tirat su pilu a tudhu a tudhu ◊ nos ndhe ponet pódhighe de tudhu in sa carena ◊ si bos naro sa mia, bos ndhe ponet su tudhu e su fritu Terminologia scientifica rbr Etimo srd. Traduzioni Francese bourgeon, brin d'herbe Inglese blade (of grass), sprout Spagnolo tallo, brote, brizna de hierba Italiano tallo, germòglio, filo d'èrba Tedesco Thallus, Trieb.

«« Cerca di nuovo