arrenéscia , nf: (ar-re-né-sci-a)
renéscia* Definizione
su arrennèscere, su andhare o bènnere a fine de is cosas, de unu trebballu o àteru, nau mescamente in su sensu de andhare bene (ma podet fintzes andhare male)
Sinonimi e contrari
reséssida,
revéntida
Traduzioni
Francese
réussite
Inglese
outcome
Spagnolo
éxito,
resultado
Italiano
riuscita
Tedesco
Erfolg.
costàdu , pps, agt, nm Definizione
de costare (po s'ispesa, su trebballu, sa pelea) e de -are 1 (acontèssere)
Sinonimi e contrari
acontéssiu
Frasi
za nos est costadu a ndhe carrare totu cussa preda!…◊ nos est costadu su suore de s'ogru a fàghere cussa faina ◊ mi est costau a che dhu cumbínchere!
2.
si mi est costadu una borta a fàghere cussu irballu no mi at a costare sa de duas! ◊ it'est chi vostè li at natu pro bi èssere costatu tantu disaocu? ◊ it'errore costau, già che so urrutu in mesu! ◊ pro chi bene adates sos mutos a su costadu, asculta chi su contadu ti fato in manera ispícia (Limbudu)
Traduzioni
Francese
côuté,
arrivé
Inglese
cost,
happened
Spagnolo
costado,
ocurrido
Italiano
costato,
succèsso
Tedesco
gekostet,
Erfolg.
foltúna , nf: fortuna,
fultuna,
furtuna Definizione
bona sorte, totu su chi ndhe podet bènnere in bonu de su destinu, totu su chi andhat in bonu; paperedhu chi bendhent cun iscritura chi antibitzat cosas de bonu, comente dhu sèberat in mesu a tantos unu pigione (papagallu)
Sinonimi e contrari
adderetura,
dícia
/
fortunellu
| ctr.
irfortuna,
mabasorti
Modi di dire
csn:
tènnere o àere f. de carchi cosa = andhare in bene, àere sa cosa comente l'ant disizada; po f. chi… = mancu male chi… ; pro incomintzu de f. = po cummentzai bèni; aici f.!, cheria f.! = zenia de zuramentu (aici tenga fortuna comenti est berus su chi seu nendi); sa fortuna de tzia Annaleni… ca nci dh'iant papau su colu is topis!; bènnere in bàscia f. = andhare male, in fallimentu (nadu de negussiantes)
Frasi
andhe fortuna sa chi at tentu!…◊ sa fortuna est irmenticandhe sos àteros e garrigandhe a mimme! ◊ baxi in bona sorti: chi Deus si geat fortuna! ◊ s'orroda de sa fortuna girat a sa tzega ◊ est andhadu in América e at fatu fortuna ◊ bona foltuna e fatueretu! ◊ a ti connòschere coronada de fortuna!
2.
paret cudha zínghera chi colat bendhendhe sa fortuna! ◊ in sa festa bi sont sos lotrajos, sos de sa fortuna, tirassegnos ◊ at comporadu sa fortuna, a bídere ite narat
3.
de fizos no ndhe at tentu fortuna: cojada tantos annos ma fizos nudha ◊ a m'intendher cantendhe in poesia no ndh'at tentu foltuna, mamma mia (Piras)
4.
su babbu de su cojuadu nou dat una doda pro su primu istabbilimentu de sa família e pro incomintzu de fortuna
5.
sa chistioni est acomenti apu contau dèu: aici fortuna! ◊ cheria fortuna, bidu cun sos ogros mios l'apo!
Cognomi e Proverbi
smb:
Fortuna
/
prb:
fortuna curret e no cadhu ◊ no ghetes mai curpa a sa furtuna: sempre filu bi at de falta tua!
Etimo
ltn.
fortuna
Traduzioni
Francese
chance,
succès
Inglese
luck,
success
Spagnolo
suerte,
éxito
Italiano
fortuna,
succèsso
Tedesco
Glück,
Erfolg.
incispíre , vrb Definizione
coment'e mandhare o bogare cispa, ischintídhias, catzare fogu, nau in cobertantza de una manera de fàere fogosa, forte, airada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
flamboyer,
faire fureur
Inglese
to blaze,
to be the rage (all)
Spagnolo
chispear
Italiano
fiammeggiare,
furoreggiare
Tedesco
aufflammen,
großen Erfolg haben.
resessída, reséssida , nf: resissita Definizione
su resèssere, s'arresurtau / fàghere sa r. de s'ainedhu, de su pudhérigu de s'àinu = fàghere frundha mala, essire nudha prus de àinu etotu!
Sinonimi e contrari
arrenéscia,
revéntida
Frasi
dae pisedhos fint pronoltigados chi tiant fàghere culta resessida! ◊ no si devet mai presumire che àbbile chi bolat in alturas chie alas at postu ’e pisinatu, ca faghet una mala resessida ◊ apo pintatu custas ideas e soe cuntenta de sa resissita
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
réussite
Inglese
outcome
Spagnolo
resultado,
logro
Italiano
riuscita
Tedesco
Gelingen,
Erfolg.
revéntida , nf Definizione
su revèntere, su giare arresurtaos bonos
Sinonimi e contrari
arrenéscia,
arresultada,
resessida,
resida
Frasi
bella revéntida at fatu custa màchina: in tantos annos chi la tenzo no mi at mai fatu guastu ◊ revéntida bona at fatu cussu zòvanu: abbistu in totu e de manos bonas est!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
réussite,
issue
Inglese
success
Spagnolo
éxito,
resultado,
logro
Italiano
riuscita
Tedesco
Gelingen,
Erfolg.