achighiristài , vrb: acixiristae Definizione
istrantagiare, fàere o portare crogorista, nau prus che àteru in cobertantza de chie si che artzat foedhandho coment’e chi tèngiat arrexone meda e de chie est creschendho e si paret mannu
Sinonimi e contrari
achibberare,
altivai,
atzierai,
incaboniscai,
inchibberare,
inchighiridhare,
inchighiristai
Frasi
cussu est bonu a cojai: est cumentzendi a s'achighiristai
2.
is manniosos si acixiristant
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'enorgueillir
Inglese
to make proud
Spagnolo
engreírse
Italiano
insuperbirsi
Tedesco
stolz werden.
altivài , vrb: artivai Definizione
su si cunsiderare o crèdere tropu, su si fàere altivu
Sinonimi e contrari
achibberare,
atzierai,
incaboniscai,
inchibberare,
inchighiridhare,
inchighiristai
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
remplir d'orgueil
Inglese
to make proud
Spagnolo
engreír
Italiano
insuperbire
Tedesco
stolz werden.
alvuràdu , pps, agt: arburiau Definizione
de alvurare; nau de ccn., chi s'est oféndiu, arrennegau
Sinonimi e contrari
aggromolau,
annicadu,
impubusau
2.
rispondhet alvurada e male posta: Mira chi custa no est domo tua!
Traduzioni
Francese
contrarié,
ennuyeux ou fâché
Inglese
resentful
Spagnolo
enarbolado,
enfadado
Italiano
inalberato,
risentito
Tedesco
stolz geworden,
gereizt.
apudhài , vrb: apudhare Definizione
su si che artzare a su pudhàrgiu, a s’acorru de is pudhas, artzare a pitzu de calecuna cosa che is pudhas; andhare a in artu; su si crèdere meda, bogare atza che pudhu in mesu de pudhas
Sinonimi e contrari
apiculai,
apodhilare,
apudhalzare
/
ampiai,
alciare
/
alleporedhare,
alleporizare,
apudhichinare,
incaboniscai,
ingrigliare
Frasi
ma càstia cussu caboni chi si est apudhau asuba de sa carrada! ◊ custa pudha fiat apudhada asuba de unu muntoni de òru…
2.
sa nébida a mengianu de su Frumindosa si ndi apudhat a bidha
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se percher,
ragaillardir,
remplir d'orgueil
Inglese
to perch,
to make proud,
to make cocky
Spagnolo
posarse los pájaros,
engallarse
Italiano
appollaiarsi,
ringalluzzire,
insuperbire
Tedesco
sich niederkauen,
eitel werden,
stolz werden.
apudhichinàre, apudhighinàre , vrb Definizione
fàere su pudhighinu, che is pudhighinos, nau prus che àteru in cobertantza de is piciochedhos; su si pònnere o istare che pudhas, che pudhighinos in pitzu de calecuna cosa
Sinonimi e contrari
alleporedhare,
alleporizare,
apudhai,
incaboniscai,
ingrigliare
/
apudhalzare
2.
apudhighinada in sas àlbures, sighiat a si fàghere sa zoronada budhinne cariasa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
s'enorgueillir,
ragaillardir
Inglese
to make proud,
to make cocky
Spagnolo
engallarse
Italiano
insuperbirsi,
ringalluzzire
Tedesco
stolz werden,
eitel werden.
assetàu , agt Definizione
chi no giaet cunfidàntzia, chi si credet meda
Sinonimi e contrari
magnosu 1,
superbiosu
Traduzioni
Francese
hautain
Inglese
arrogant
Spagnolo
soberbio
Italiano
supèrbo
Tedesco
stolz.
inchérrida , nf Definizione
su chi unu paret a cara, fintzes una genia de atza, de fortza chi si paret in cara, abbaidada a corroncinu / àere mala i. = portai oghida lègia
Sinonimi e contrari
bisura,
cara,
chèrgia,
chígia,
faci
/
chinna,
inchizada
/
fieresa
Frasi
sa cara at s'inchérrida de sos vint'annos (C.Meridda)
2.
cantos dechidos e briosos, cun música de Saldigna antiga e noa, poniant inchérridas de raighinas!
Traduzioni
Francese
fierté
Inglese
pride
Spagnolo
fiereza
Italiano
fierézza
Tedesco
Stolz.
incherrídu , agt Definizione
chi portat una inchérrida, genia de bisura de importu
Frasi
sos altistas sa domíniga essiant a passizare, incherridos, bestidos de pannu o de bellutinu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fier
Inglese
bold
Spagnolo
orgulloso,
digno
Italiano
fièro
Tedesco
stolz.
inchighiristài, inchighiristàre , vrb: incixiristari,
incragaristai,
increghestare Definizione
coment'e fàere o artzare sa crogorista, arrennegare, su si crèdere meda, bogare sa conca de su sacu foedhandho cun atza
Sinonimi e contrari
achibberare,
achighiristai,
altivai,
inchibberare,
inchighiridhare
/
abbetiae,
afutare,
airai,
aorcare,
arrabbiai,
arrannegai,
collobbiare,
inchestare,
inchietae,
inchimerai,
incrabudhire,
infelai,
infuterare,
insutzuligai,
intziminire,
renignai
Frasi
at rispostu increghestèndhesi ca sos disisvios fint totu solu pro sos zòvanos ◊ mi furia incragaristada ancora de prus e ia crétiu de passai is dis prus orrorosas de sa vida
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se fâcher à mort,
remplir d'orgueil,
lever la crête
Inglese
to fret and fume,
to make proud,
to get cocky
Spagnolo
alzar el gallo
Italiano
adirarsi forteménte,
insuperbire,
alzar la crésta
Tedesco
sich erzürnen,
stolz werden,
den Kamm schwellen lassen.
mannidàde , nf Definizione
su èssere mannos de tempus, de annos, o fintzes de importu, ma pruschetotu su si crèdere a tropu, su si crèdere de importu prus mannu de su chi si tenet
Sinonimi e contrari
altària,
altivesa,
barrosia,
chibberesa,
intreore,
madérria,
magnosidade,
manniantésimu
Frasi
dae candho so intrada in mannidade apo pedidu a su coro sa giae pro intrare in s'abbitu de s'onestade (L.Mudadu)
2.
Deus fachet connòschere sa poténtzia e sa mannidade sua
3.
Deu, sempre m'agiuas a suportare tanta mannidade chi est in s'umanidade, chi no at caras sas òperas tuas! (G.A.Cossu)◊ at una mannidade cussa fémina chi no benit a bene! ◊ sa mannidade atirat s'ódiu ◊ mannidade nachi siat, putzidha!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
orgueil,
vanité
Inglese
pride
Spagnolo
soberbia
Italiano
supèrbia
Tedesco
Hochmut,
Stolz.
mannosía , nf Definizione
idea bona, de arrespetu, de cunsideru donniunu po issu, su si crèdere de importu (a bortas fintzes a tropu)
Sinonimi e contrari
altivesa,
magnosidade,
manniénscia,
ondra
| ctr.
umilesa
Frasi
in Sardigna che tevet àere prus mannosia pro Giommaria Angioi! ◊ si naro chi so istada dinna de isse no est pro mannosia ◊ su poeta no bantat mannosia: est modestu e onestu essendhe mannu!◊ cantu a mannosia cussa pitzinna est prus arta de campanile!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
orgueil
Inglese
pride
Spagnolo
orgullo
Italiano
orgóglio
Tedesco
Stolz.
mannósigu , agt Sinonimi e contrari
magnosu 1,
manninu,
strufudhosu,
superbiosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
hautain
Inglese
haughty
Spagnolo
soberbio
Italiano
supèrbo
Tedesco
hochmütig,
stolz.
òndra , nf: onra Definizione
cosa chi si faet o si narat de bonu de unu, coment'e a bàntidu
Sinonimi e contrari
ondramentu,
onore
| ctr.
desonra
Frasi
a sos píscamos prego ondras divinas, a sos cumpagnos piús altu gradu (P.Casu)◊ custa pubblicatzione at a dare unu pagu de ondra e de valore a s'ómine chi at chérfidu bene meda a sa Sardigna ◊ mi ant nadu chi as cantadu una moda in ondra mia
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
honneur,
vanterie
Inglese
honour,
pride
Spagnolo
honra
Italiano
onóre,
vanto,
orgóglio
Tedesco
Ehre,
Verdienst,
Stolz.