abbaunzàre , vrb: abbunzare Definizione nau de abba, murigare e imbrutare de no èssere prus límpia; fàere abbunzos, improdhos, cosas chi no andhant bene, chi no funt bene fatas; nau de gente, imbrutare, ammanciare, tocare pruschetotu s'onore Sinonimi e contrari aciapuciae, acoredhai, afeai, ammammungiai, improdhai, massipari / abbuligiai 1 Frasi s'ides funtana límpida l'abbunzas ◊ ite ses abbunzendhe cun cussu ludu, tue? ◊ proite m'as abbaunzadu s'abba de su trainu? ◊ sos contos de zanas e súrviles lis poniat tzudha ritza abbunzànnelis su sonnu 2. befulendhe s'onestade, no l'as mai rispetada: dae pitzinna abbunzada chi faghias piedade ◊ giustu su chi ti nesi ti est costadu: daghi ti at abbunzadu ti at frundhidu ◊ no si cheret fàchere abbunzare dae sos dutores de sa bidha Etimo srd. Traduzioni Francese barbouiller, troubler Inglese to soil Spagnolo enturbiar, empañar Italiano imbrattare, intorbidire Tedesco beschmutzen, trüben.

abbolojàre , vrb: abbolozare, bolojare Definizione murigare e avolotare pruschetotu s'abba e cosas deasi; fintzes fàere a gana lègia, murigare s'istògomo Sinonimi e contrari abborotai, abbuligiai 1, bugliare, istriulare, sciambullai 2. at próidu meda e s'abba de su riu est totu abbolozada Etimo srd. Traduzioni Francese troubler Inglese to make turbid Spagnolo enturbiar Italiano intorbidire, sconvòlgere Tedesco trüben, erschüttern.

abbolortzàre, abbolotài , vrb: abbolotare, abbulotare, abbulutare, arbolotare, arbulotare Definizione pònnere in avolotu, murigare a forte, fàere mòvere; fàere a gana lègia / abbolotare s'abba, su sàmbene Sinonimi e contrari abbolojare, aggolotare, avalotai | ctr. assebiai Frasi tia Mintó, si vos arbolotades goi vos picat intracoro a vois puru! 2. geo so abbolotadu Traduzioni Francese bouleverser Inglese to upset Spagnolo alborotar Italiano sconvòlgere, perturbare Tedesco trüben, durcheinanderbringen.

agiolotàre , vrb: agiorotare, axolotare, azolotare Definizione murigare e bulugiare, avolotare sa cosa, mòvere a meda, pònnere avolotu Sinonimi e contrari atrepillai, scambillai, stragamullai, studugai, trumbugliai | ctr. asseliai, apasigare Frasi nos sunt agiorotendhe totu sas abbas ◊ su cúrrere de su riu agiolotaiat sas abbas isbatèndhelas dai pedra in pedra 2. cantu chi ses agiorotendhe, bae a fàghere su chi ti apo nadu! ◊ est agiolotadu che undha ◊ unu gherreri no si podiat azolotare in cara de sa zente e in cara de sa mama at agguantadu a su prantu Etimo srd. Traduzioni Francese remuer, troubler, agiter Inglese to make sluggish, to paddle, to shake Spagnolo enturbiar, alborotar Italiano diguazzare, intorbidire, agitare Tedesco trüben.

bolizàre , vrb: abbuligiai 1, bolluzare, boluzare, bulizare, bullizare, bullugiare, bullujare, bullutzare, bulluzare, buluzare Definizione murigare, mòvere e avolotare, nau pruschetotu foedhandho de abba o cosas deasi; fàere burdellu Sinonimi e contrari abbolojare, abborotai, abbussiare, ammoroscare, bugliare, intruai, istriulare, sciambullai, trubulare, trullare, trumbugliai / abbaunzare Frasi ant boluzadu sa funtana, boluzadu est su trainu ◊ si bulluzat su mare, dae subra l'inchimerant sas nues… in pag'ora est un'inferru! ◊ su rivu curriat in mesu de pretas biancas, bullutzatu Etimo itl. bollire Traduzioni Francese troubler Inglese to numb Spagnolo enturbiar Italiano intorbidare Tedesco trüben.

intruài , vrb: intrulare, intrullai, intruxai 1 Definizione fàere trúvulu, trullu, bulugiau, avolotare pesandho malesa, fundhurúgiu coment'e candho si morigat o isciuculat abba o cosas deasi; in cobertantza, pònnere in pentzamentu, in pistighíngiu, fàere coment'e tristu: nau de s'aera, ammurrare, annuare Sinonimi e contrari abbolojare, abborotai, abbuligiai 1, ammoroscare, bugliare, introvulare, intruinai, intrulatzae, istrulare, trubulare, trullare, trumbugliai | ctr. innetiare Frasi ant intrullau s'àcua ◊ nosu dh'intrullaiaus aposta, s'àcua, po piscai anguidha ◊ cussos abbunzighedhos no podent intrulare su binu lúghidu! (Z.A.Cappai) 2. s'impiegau si est intrullau ca dhi apu pediu de m'iscriri ita serbiat ◊ no intrullis sa cara: artziamí is ogus! ◊ su mali mi at intrullau sa memória ◊ si fibat su coru, si trumbulat su sàngui, s'intruat su sentidu (L.Porcedhu)◊ si est intrullau su celu e istrobedhat a proi a istracia Etimo srd. Traduzioni Francese troubler Inglese to muddy Spagnolo enturbiar Italiano intorbidire Tedesco trüben.

trubulàre , vrb: trugulare, truvulai, truvulare Definizione fàere trullu, trúvulu, avolotare cosa (abba o àteru deasi) pausada Sinonimi e contrari abbolojare, abbuligiai 1, introvulare, intruai, istrulare, trullare, trumbugliai Traduzioni Francese troubler Inglese to make turbid Spagnolo enturbiar Italiano intorbidire Tedesco trüben.

trumbugliài , vrb: trumbullai, trumbuxai Definizione nau de abba o cosas deasi (ma fintzes de su tempus) mòvere a iscutuladura forte a manera de pònnere in avolotu sa cosa faendhodha mòvere, pesare su fundhurúgiu, su búdhidu, imbrutare: nau de gente (e fintzes de sa mente, de s'ànima), su dha pònnere in pentzamentu e avolotu po calecuna chistione de una manera chi no si cumprendhet comente podet acabbare; pesare burdellu, avolotu, pònnere in pentzamentu Sinonimi e contrari abbuligiai 1, abbussiare, arrebbulliai, intrullai, istriulare, sciambullai / agiolotare, atrepillai, scambillai, stragamullai, studugai, trogomingiai, trumuinare | ctr. assantai, pasai Frasi tzia Anna ndi portat su matzamedhu trumbullau ◊ callentamí unu tzichedhu de gafei, ca mi ses fendi trumbullai s'istògumu cun cussas chistionis ◊ sceti ca mi arragodat su sannori… mi trumbullat s'istògumu, mi trumbullat! (E.V.Melis) 2. chi sa cosa si trumbullat, gei si fatzu s'atzinnu dèu! ◊ sonnu trumbullau chei custu no nd'iu fatu ancora ◊ oi est totu trumbullau in custa terra nosta: sa família, sa bidha, su fuedhu ◊ chi dh'agatu gei mi dhu trumbullu dèu etotu, a sou a sou, a su sannori! Traduzioni Francese troubler, bouleverser, agiter Inglese to make turbid, to stir, to upset Spagnolo enturbiar, alborotar Italiano intorbidare, sconvòlgere, agitare Tedesco trüben, stören, aufregen.

«« Cerca di nuovo