airvèghe , nf: albeghe,
alveghe,
arbeghe,
arbei,
arveghe,
aveghe Definitzione
su paru animale prus connotu e pesau in Sardigna, bonu meda po su late, sa petza, sa lana, sa pedhe, pesau prus che àteru a tàgios mannos de chentinas de pegos ma fintzes a chedhas piticas / min. albeghita; èssere in sas arbeghes (nau de unu) = èssiri custodiendi o castiendi su tallu, atendendi a is brebeis própriu in cuss'ora
Sinònimos e contràrios
barbeghe*
Frases
tenet airveghes e bacas cun sos ossos covacados solu de pedhe ◊ cudh'arveghe a mélios pariat unu cristianu pranghindhe ◊ in sas arbeghes no dhue fias tue? ◊ su latzu dhu sartu, giogu cun s'arei, iscantzu s'arbei, ndi pigu s'angioni! (F.Pischedda)
Terminologia iscientìfica
anall, ovis aries
Tradutziones
Frantzesu
mouton,
brebis
Ingresu
sheep
Ispagnolu
oveja
Italianu
pècora
Tedescu
Schaf,
Hausschaf.
arveghínu , agt: berbechinu*,
elveghinu,
vervechinu Definitzione
chi est de brebè; nau in suspu de unu, chi est tontu o de pagu contu coment'e is brebès, o chi deasi dhu càrculant
Sinònimos e contràrios
irvechinu
Frases
su pópulu arveghinu ant de trampare
Tradutziones
Frantzesu
de brebis
Ingresu
sheep's milk cheese
Ispagnolu
de oveja
Italianu
pecorino
Tedescu
Schaf…
barbèghe, barbèi , nf: barveghe,
berbeche,
berbeghe,
bervè,
berveche,
berveghe,
beveghe,
birveghe,
brabei,
brebè,
brebeghe,
brebei,
brobei,
ebrei,
vervè Definitzione
su paru animale prus connotu e pesau in Sardigna, bonu meda po su late, sa petza, sa lana, sa pedhe, pesau prus che àteru a tàgios mannos de chentinas de pegos ma fintzes a chedhitas piticas; genia de nuighedhas biancas chi a medas ma ispartzinadas ammontant unu pagu s'aera / min. breberedha; genias de b.: barveghe càcara = bianca a magras niedhas, biscacada; b. salabada = chi portat coment'e ulleras, màncias arrúbias asuba de is ogus; brebei singra = chi no at fatu galu fedu
Sinònimos e contràrios
airveghe,
chessi
Maneras de nàrrere
csn:
su bélidu de sa brebei; cumoni de brebeis; medau o corti de brebeis = passiale; istellare sas berbeghes = pigaindedhas is angionis de bociri; èssere in sas berbeghes (nau de su pastori) = èssiri pascendi, castiendi is brebeis; andhare a sas berbeghes = andai a castiai is brebeis; àere, dare, tènnere berbeghes in pastore = àere, dare, tènnere berbeghes de àteru mere a pastorigare
Frases
múrghere, túndhere, immandrare sas berbeghes ◊ no ndi apu mai tentu de brobeis ◊ est andau a is brebeis, ch'est in sas berbeghes ◊ funt isparéssius brabeis e pastori ◊ custu est logu chi ant pàschidu a berbeghes ◊ teniat brebès a cumone cun is frades ◊ is brebès fiant pascenno apresu de s'erriu ◊ su pastore fut brexosu ca iat sarvau de s'istrasura su taxu de is bervès
2.
est camminendi atumba atumba che brabei istasida ◊ funt babballotis mannus comenti a brobeis!
3.
s'aera est totu a berbeghes ◊ in s'ària brebeis, àcua fintzas a peis
Sambenados e Provèrbios
prb:
neche o no neche pranghet berbeche
Terminologia iscientìfica
anall, ovis aries
Ètimu
ltn.
vervece
Tradutziones
Frantzesu
mouton,
brebis
Ingresu
sheep
Ispagnolu
oveja
Italianu
pècora
Tedescu
Schaf,
Hausschaf.
berbechínu , agt: arveghinu,
berbeghinu,
brebeghinu,
brebexinu,
vervechinu Definitzione
chi est de brebè / paru, late, casu b., peta, lana berbeghina; mascru b. = mascru de berbeghes
Ètimu
ltn.
*berbecinus
Tradutziones
Frantzesu
de mouton,
de brebis
Ingresu
sheep
Ispagnolu
ovejuno
Italianu
pecorino,
ovino
Tedescu
Schaf.
ciúrra , nf: giurra,
tzurra* Definitzione
brebè bècia, mescamente totu male andhada, làngia
Sinònimos e contràrios
bodha,
busale,
giurrita,
tzica 1
Tradutziones
Frantzesu
vieille brebis
Ingresu
old sheep
Ispagnolu
oveja vieja
Italianu
pècora vècchia
Tedescu
altes Schaf.
dhàdhara , nf Definitzione
ledàmene a bocighedhas in sa lana de is animales; genia de birilla chi faet su crecu (est una maladia po puntura de bobboi) o àteru frutighedhu tundhu
Sinònimos e contràrios
àdhara,
cadhajoni,
ghiritoni,
gradhajone,
ladhagione
/
bachica,
badharola,
cocoredha,
cucurudhú,
gàdhara*,
varvaríssia
2.
fia sèmpiri gioghendi a bardúfulas, a pischeras de sitziledhu o a dhàdharas de orroli ◊ sa murta fait dhadharedhas pitichedhas
Tradutziones
Frantzesu
crotte de brebis,
galle
Ingresu
dung
Ispagnolu
sirle
Italianu
cacherèllo,
galla
Tedescu
Kot,
Kotfleck.