abboéru , nm, nf: abbuera,
buera Sinònimos e contràrios
boiratzu,
bòrona,
fumacina,
nébida,
néula
Frases
s'abboeru imprassat su monti
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
brouillard
Ingresu
fog
Ispagnolu
niebla
Italianu
nébbia
Tedescu
Nebel.
boiràtzu , nm, agt: boreatzu Definitzione
népide a meda / ari boiratza = aera cun pagas nues artas
Sinònimos e contràrios
abboeru,
bòrona,
nébida,
néula
Terminologia iscientìfica
tpm
Ètimu
ctl.
boyrassa
Tradutziones
Frantzesu
brouillard épais
Ingresu
thick fog
Ispagnolu
niebla
Italianu
nebbióne
Tedescu
dichter Nebel.
brogliàtzu , nm Definitzione
genia de registru po iscríere cosa: is segretàrios comunales dhue iscrient su chi delíbberat s'amministratzione
Ètimu
itl.p
brojass
Tradutziones
Frantzesu
brouillon,
brouillard,
main courante
Ingresu
notepad
Ispagnolu
borrador
Italianu
brogliàccio
Tedescu
Kladde.
fumacína , nf: fumatzina Definitzione
népide forte, craca, chi no faet a bíere nudha; s'àlidu, chi paret nepidedha, de animales mannos (boes, bacas) in die de fritu
Sinònimos e contràrios
abboeru,
boiratzu,
bòrona,
fumatza,
nébida
/
cdh. fumacina
/
àlidu
2.
sas bacas fint catzendhe fumatzina, introtzas e muilendhe pro sos bijos
Tradutziones
Frantzesu
brouillard,
brume
Ingresu
fog
Ispagnolu
niebla
Italianu
calígine
Tedescu
Nebel,
Dunst.
fumàtza , nf Definitzione
népide craca chi no lassat bíere nudha a pagu tretu
Sinònimos e contràrios
abboeru,
boiratzu,
bòrona,
fumacina,
nébida
Frases
che candho sa fumatza ispissa tirat o candho in terra iscúrigat sa sera
Tradutziones
Frantzesu
brouillard,
brume
Ingresu
fog
Ispagnolu
niebla
Italianu
calìgine
Tedescu
Nebel,
Dunst.
nébida , nf: nébide,
nébidi,
nébira,
népida 1,
népide,
népira Definitzione
nues de vapore no meda cracu chi calant e istant bàscias bàscias, o si pesant e istant bàscias in sa terra o fintzes in logu de lagu; genia de dificurtade chi no lassat bíere o cumprèndhere bene sa cosa o chistione comente est
Sinònimos e contràrios
abboeru,
boiratzu,
bòrona,
fumacina,
néula
Frases
sigheint s'aronzu in mesu a sa nébida ◊ su fumu essiat che nébida dae sas cobelturas ◊ candu cudha fut acanta de arribbai si est formara custa nébira e no si est bia prus ◊ s'ischidat tra sa népida bianca sa terra de malària penosa (A.Casula)◊ sa nébide at afumau totu su trigu ◊ de is tres de chitzi si cumentzat a betai sa nébida
2.
tra noso e sa beridade sas nues e sa népide no che depent èssede! (L.Pisano)◊ su binu fiat faendho efetu e dhi pariat calandho sa népida, in ogos portaiat pibiristas de prumu
Terminologia iscientìfica
tpm
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
brouillard
Ingresu
fog
Ispagnolu
niebla
Italianu
nébbia
Tedescu
Nebel.
néula , nf: néura Definitzione
nues de vapore de abba no tanti cracu chi calant bàscias bàscias in sa terra o fintzes in pitzu de s'abba; foedhandho de matas e pruschetotu de erbas (laores), genia de maladia, coment'e narba niedha (Tilletia caries), chi dhis ponet e dhos guastat
Sinònimos e contràrios
abboeru,
boiratzu,
bòrona,
nébida,
neulore
/
gurtizone
Maneras de nàrrere
csn:
néulas giagadas a pighe = néula russa, nébida aici meda chi no lassat biri nudha; n. de abba, de sole = nébida chi si fúrriat a pròiri, chi si fúrriat a soli (chi isparessit comenti àrtziat su soli); issacare n. = pistai àcua, fai cosas debbadas; n. de sos ocros = napa; èssere prenos de n. = totu barra, bantaxeri, creitosu chentza sustàssia
Frases
in montes si est betendhe sa néula ◊ candho si betat sa néula carca est malu a bídere, atesu ◊ custa est néula chi comente essit su sole che la pesat dereta
Terminologia iscientìfica
tpm
Ètimu
ltn.
nebula
Tradutziones
Frantzesu
brouillard,
nielle
Ingresu
fog,
smut
Ispagnolu
niebla,
niebla,
caries,
tizón
Italianu
nébbia,
gólpe
Tedescu
Nebel,
Steinbrand.