arrabbiósu , agt: arrabiosu,
rabiosu Definitzione
chi si arràbbiat luego, chi no bàliat nudha; chi portat su rajolu; fintzes airau in su bonu
Sinònimos e contràrios
arragonosu,
arrenignosu,
bischiliosu,
bizarrosu,
buzarrosu,
croconosu,
febosu,
felorosu,
físchidu,
imbischigliau,
ragiosu,
stacosu,
sutzuliu,
venenadu
Maneras de nàrrere
csn:
ossu arrabiosu, o ossu de su rasorju, de su resóliu, de su rajosu, de su ragiolu = su ragiosu, s'ossu de s'annugradorzu tra su cambutzu e su carcanzu; cani arrabiosu = arrajoladu
Frases
ses istétia sempri aresti e arrabiosa! ◊ fiat una maistedha pitichedha ma arrabiosa
2.
as biu cussa copiedha? basendusí ananti nostu… sa fémmina pariat prus arrabiosa de s'ómini!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
furieux
Ingresu
rabid
Ispagnolu
rabioso
Italianu
rabbióso
Tedescu
zornig,
tollwütig.
arragiolàdu , agt: arrajolau Definitzione
chi portat s'arrajolu
Sinònimos e contràrios
arragiolidu
Frases
apenas chi sas palas at giradu, Sant'Antoni! ndhe trímulo che canna: pariat unu cane arragioladu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
furieux,
enragé
Ingresu
rabid
Ispagnolu
rabioso,
hudrófobo
Italianu
rabbióso,
idròfobo
Tedescu
tollwütig,
wasserscheu.
arragiolídu , pps, agt: arrajolidu,
arraxulidu Definitzione
de arragiolire; chi est arrennegau meda
Sinònimos e contràrios
arragioladu,
infeliu
2.
manu arrajolida e incainada, semenadora de fele! ◊ andhat a li pònnere sa manu in palas pro lu cufortare e si li girat che cane arraxulidu
Tradutziones
Frantzesu
furieux
Ingresu
rabid,
furious
Ispagnolu
rabioso
Italianu
rabbióso
Tedescu
tollwütig.
buzarrósu , agt Definitzione
chi portat o chi tenet búzara
Sinònimos e contràrios
arrabbiosu,
arragonosu,
arrenignosu,
bischiliosu,
bizarrosu,
croconosu,
febosu,
físchidu,
imbischigliau,
stacosu,
sutzuliu,
venenadu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
furieux
Ingresu
furious
Ispagnolu
rabioso
Italianu
rabbióso
Tedescu
zornig.
chinchidhàdu , agt Definitzione
nau de gente, chi est coment'e chi boghet fogu de s'arrennegu, de su fele o tzacu: inchighiridhadu, infuteradu
Sinònimos e contràrios
afutadu,
arrennegadu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
furieux
Ingresu
enraged
Ispagnolu
enfurecido
Italianu
infuriato
Tedescu
wütend.
febósu , agt: felosu Definitzione
nau de ccn., chi si arrennegat, chi si ndhe leat tzacu meda de is cosas chi dhi andhant a trotu, chi faet is cosas cun fele, chi est ferenandho
Sinònimos e contràrios
arrabbiosu,
arrenignosu,
croconosu,
felorosu,
imbischigliau,
infeliu,
infelloniu,
ragiosu,
stacosu,
sutzuliu
Frases
s'àrgia est febosa ◊ po chi apas su pilu cambiau, tramudai no podis sa natura, chi ti at fatu felosu unu mergiani! ◊ fit su piús malu e felosu ◊ che turmentada píbera unfiadu e cun boghe felosa repitiat
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bilieux,
furieux
Ingresu
irascible,
infuriated
Ispagnolu
bilioso,
furioso
Italianu
bilióso,
inviperito
Tedescu
cholerisch,
zornig.
físchidu , agt: físchiru Definitzione
chi si ndhe sentit luego de una cosa, de un'ofesa, de una brulla, chi si dha pigat, chi si che artzat deretu, chi no padit perunu ifadu, arrespondhet cun tzacu po dónnia cosighedha
Sinònimos e contràrios
cdh. futaritzu
/
aumbraditu
/
primmósigu
/
ttrs. ipuntósigu
| ctr.
pascenscile
Maneras de nàrrere
csn:
f. a is chirighitas = chi timet su chirighiri; èssiri f. in dogna cosa = malu a cuntentare; f. che damigiana iscannia = chi no faghet a li nàrrere nudha, chi no agguantat brulla peruna
Frases
su cuadhu est físchidu a s'isproni ◊ est ómini físchidu, guai a dhi narri s'annomíngiu ca s'inchietat ◊ sa picioca fut aici físchida chi bastàt un'ogu de soli po dha fai intèndiri mali ◊ cussas duas funt tropu físchiras, faint tocaras e segaras!
2.
fit lassendhe su cuile in fogu e braja e bochindhe cun físchidu furore su serenu montarzu (S.Lay Deidda)◊ est in debbadas chi ponzemus canes físchidos a ispàrghere pauria ◊ movídebbos che físchidu uraganu!
Ètimu
spn.
físico
Tradutziones
Frantzesu
sensible,
irascible,
furieux
Ingresu
sensible,
irascible,
furious
Ispagnolu
sensible,
irascible
Italianu
sensìbile,
irascìbile,
rabbióso
Tedescu
empfindlich,
reizbar,
zornig.
furiànu , agt Sinònimos e contràrios
focosu,
fuliosu
Frases
cadhu furianu, ducale cursu! ◊ fia timindhe un'atacu furianu chi podiat arribbare a s’ispessada
Tradutziones
Frantzesu
furieux
Ingresu
furious
Ispagnolu
furioso
Italianu
furióso
Tedescu
wütend.
impiberídu , agt Definitzione
nau de ccn., chi est male arrennegau, chi paret una píbera
Sinònimos e contràrios
arrabbiosu,
arrenignosu,
bischiliosu,
buzarrosu,
croconosu,
felorosu,
imbischigliau,
infeliu,
ragiosu,
stacosu,
sutzuliu
Frases
zughiat su coro impiberidu
Tradutziones
Frantzesu
furieux
Ingresu
infuriated
Ispagnolu
enconado
Italianu
inviperito
Tedescu
wütend.
inchizàda , nf Definitzione
abbaidada a corroncinu, oghida lègia
Sinònimos e contràrios
achizada,
inchérrida,
inchigida,
inchizidura,
incilladura,
incillimentu
/
cdh. inchiciata
Frases
no mi at lassadu mancu sighire chi sa cara sua at fatu un'inchizada… pariat chi no li torraiant sos contos!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
un regard furieux
Ingresu
black look
Ispagnolu
mirada torva,
ceño
Italianu
occhiatàccia
Tedescu
häßlicher Blick.
infelloníri , vrb rfl: infelonire Definitzione
pigare fele, arrennegu meda, a s'airada, su si fàere a una píbera de s'arrennegu
Sinònimos e contràrios
afelonare,
imbirdinare,
infelai,
infellonai,
trenesci
Frases
si fuant infellonius ancora de prus e dhus boliant cundennai a morti ◊ s'infeloniat e sa mente sua no ischiat decídere su comente ◊ abarrit calmu ca no serbit chi s'infelonit!
Tradutziones
Frantzesu
devenir furieux
Ingresu
to become furious
Ispagnolu
enfurecerse
Italianu
inviperirsi
Tedescu
sich erbosen.
infelloníu , pps, agt Definitzione
de infelloniri; chi si at leau arrennegu meda
Sinònimos e contràrios
arrennegadu,
febosu,
inferenau,
venenadu
Frases
acatendisí chi dh'iant collunau si fut infelloniu
2.
su meri fut totu infelloniu ca a sa coja no dhoi fiat andau nemus
Tradutziones
Frantzesu
furieux,
indigné
Ingresu
become furious,
irritated
Ispagnolu
enfurecido
Italianu
inviperito,
sdegnato
Tedescu
erbost,
entrüstet.
sufúriu , agt Definitzione
nau de ccn., chi tenet una manera de fàere sèmpere arrennegada, airada, lestra meda
Sinònimos e contràrios
airadore,
airósigu,
arrabbiaditu,
arrennegaditu,
calabriosu,
inchietosu,
tràchidhu,
tzacosu
| ctr.
pascenscile
Frases
semper issu est, sufúriu e a lesorja tirada prontu a púnghere! (L.Farina)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
furieux,
irascible
Ingresu
furious,
nervy
Ispagnolu
furioso,
iracundo
Italianu
furióso,
iracóndo,
nevrastènico
Tedescu
wütig,
jähzornig,
neurasthenisch.
venenàdu , agt: felenadu,
fenenadu,
verenau Definitzione
chi portat velenu; nau de ccn., chi est male arrennegau, meda, dispràxiu meda, agiummai coment'e chi portet velenu / àcua verenada = avelenada
Sinònimos e contràrios
arrabbiosu,
arragonosu,
arrenignosu,
bischiliosu,
buzarrosu,
febosu,
felorosu,
físchidu,
infelloniu
Frases
e si atentu no pones los bides istesiados, prite as rajos venenados
2.
iat inténdiu unu tzérriu légiu, longu, verenau ◊ mi parit de intendi dí e noti isceti passus de genti verenada, passus de genti chentza de alligria
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
exaspéré,
furieux
Ingresu
furious
Ispagnolu
enconado,
encolerizado
Italianu
invelenito,
rabbióso
Tedescu
erbittert,
zornig.