anciulía , nf: antzulia Definitzione maladia chi no lassat mòvere, chi faet a dolore a si mòvere, de istare arrimaos; maladia mala a sanare, chi tirat a longas, chi no sanat, marturia Sinònimos e contràrios càncara, ciancanu / ciaca, indema, marturia Frases s'antzulia de sa betzesa: cun d-unu ladu sicu e in sa cadrea cun sas rodas! 2. apo passadu prus de annu e mesu de antzulia in domo ◊ consola onzi suferente, su chi suspirat in s'antzulia ◊ pro cantu sia abbituadu a bívere in antzulia, baranta oto dies chi so in su letu sunt medas etotu Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu ankylose, maladie chronique Ingresu ankylosis, chronic illness Ispagnolu anquilosis, enfermedad crónica Italianu anchilòsi, malattìa crònica Tedescu Ankylose, chronische Krankheit.

ciàca , nf Definitzione male, nésiga; male chi durat, malu a sanare Sinònimos e contràrios antzulia Terminologia iscientìfica mld Tradutziones Frantzesu maladie chronique, cachexie Ingresu cachexy Ispagnolu enfermedad crónica, dolencia, caquexia Italianu malattìa crònica, cachessìa Tedescu Kachexie.

dèma , nf: atema, demma, tema Definitzione maladia chi tirat a longas, aintru de sa carena e mancu bene connota, fintzes arremadiu, pecu Sinònimos e contràrios antzulia, ciaca, indema, insemia, témiu, tzemia / defeta, peca 1 2. mi dolet a mortóriu unu prumone, no potzo mancu respirae pro sa dema 3. sa dema cosa sua est chi est mandroni Tradutziones Frantzesu misère, maladie Ingresu ailment Ispagnolu enfermedad Italianu magagna, malattìa crònica Tedescu Gebrechen.

demàre , vrb: addemare Definitzione ingòllere tema, maladia, fàere dannu a sa salude Sinònimos e contràrios ammagagnare, ammaladiai, apuntorai, ilmaladiare, inciacai, tunconire | ctr. sanai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu attraper une maladie Ingresu to get an illness Ispagnolu enfermar Italianu prèndere una malattìa Tedescu erkranken.

mabadía , nf: maladia, malaria, maledia, mobadia, mobeidia Definitzione cunditzione de un'organísimu animale o vegetale chi patit calecunu male, cosa chi àrterat sa vida normale, cambiamentu contràriu a s'organísimu e chi dhu faet istare male, de dhu fàere fintzes arrimare o mòrrere; si narat fintzes de ideas, pretesas e cumportamentos esageraos, de unu fàere chi no andhat bene e a sa sighia Sinònimos e contràrios male / neche | ctr. saludu, sanidade Maneras de nàrrere csn: colare, passare una m.; pesare dae m. = sanare, comintzare a si ndhe pesare dae su letu una borta passadu su male; m. mala = chi no sanat, grave, chi tirat a longas; fàgherendhe m. (de carchi chistione) = pigaisidha tropu a disprexeri, tropu a pentzamentu; sa m. de tziu Pitanu (chi portàt s'ala segada, ma su bicu sanu) = maladia pro iscusa, de mandronia; ghetaisí a sa m. = betàresi a malàidu, fàghere finta de èssere malàidu Frases de candho at passadu cussa maladia no podet ingullire ◊ si ndi agatat de mobadias mabas! ◊ parit chi siat una maladia chi no fait a sanai ◊ cussa maladia ndhe li est dipesa de su víssiu de fumare ◊ si no imprinzat cheret nàrrere chi tenet maledia ◊ nos inghiriabant totube maledias de mòrrere e fàmine a chintorja (M.Columbu)◊ de cussu mabivatu naràt ca dhi fut benida custa mobeidia (A.Merici) 2. lampu, arratza de maladia custa de istare de una festa a s'àtera! ◊ bella maladia, mih, sa mandronia!… 3. ndi fatzu maladia mala, no ndi torru in sèi! ◊ agiummai ndhe fateit maladia ca su babbu no la lasseit cojare cun chie cheriat issa ◊ parzo pesendhe dae maladia de cantu so débbile ◊ sa maledia mea est chi so iscurtzu, nudu, morindhe de sa gana Tradutziones Frantzesu maladie Ingresu illness Ispagnolu enfermedad Italianu malattìa Tedescu Krankheit, Leiden.

«« Torra a chircare