aferritadúra , nf Definitzione
est sa marcadura de su bestiàmene fata a ferru abbrigau; su segare cosa a ferros e, in cobertantza, su nàrrere male de s'àteru
Sinònimos e contràrios
malcadura
/
aferritamentu,
allimbamentu,
tragàgiu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
action de marquer,
médisance
Ingresu
branding,
slander
Ispagnolu
marca,
herrado
Italianu
marchiatura,
maldicènza
Tedescu
Kennzeichnung,
übles Gerede.
aferritàre , vrb Definitzione
fàere su marcu a ferru abbrigau a su bestiàmene maduru
Sinònimos e contràrios
marcare
Frases
in sos beranos pigaiant a montes pro aferritare su bestiàmine
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
marquer le bétail au fer rouge
Ingresu
to brand
Ispagnolu
marcar,
herrar
Italianu
marchiare
Tedescu
kennzeichnen.
bullài , vrb: bullare Definitzione
pònnere su bullu, su timbru a unu paperi, marcare is misuras a manera chi s'iscat chi funt giustas e singialent bene is cantidades; fintzes imbrutare, pònnere singiale a pistadura
Sinònimos e contràrios
marcare,
punciai
Frases
misura e pesu funt duas cosas e dogna tanti tocant bulladas (Urru)◊ nd'est beniu cun d-unu metru sentza de bullai!
2.
si daes sa peràula e no la muntenes ses bulladu, mih!
3.
sas mudandhas sunt bullatas (G.Cabras)
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
timbrer,
marquer
Ingresu
to stamp
Ispagnolu
sellar,
timbrar
Italianu
bollare
Tedescu
stempeln,
abstempeln.
malcadúra , nf: marcadura Definitzione
su marcare in sa pedhe (pruschetotu is animales mannos: cuadhos, boes e bacas); sa marca chi si faet
Sinònimos e contràrios
aferritadura,
marconzu,
sinnadolzu
/
cdh. fucatógiu,
malcatura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
marquage,
action de marquer,
ferrade
Ingresu
to brand
Ispagnolu
marca
Italianu
marchiatura
Tedescu
Markieren,
Markierung.
malcàre , vrb: marcai,
marcare Definitzione
betare sa marca, pònnere o fàere marcu, singiale chi abbarrat in sa pedhe po distínghere calecuna cosa (es. is pegos de unu mere, mescamente si est bestiàmene de petza manna); fàere una genia de marcos in su cadhàrgiu cun su puntu, a corpadura, po bellesa (e in àtera manera fintzes in su pane); fàere a cumprèndhere cosa cun calecunu singiale; iscríere in calecuna lista o registru, pònnere o pigare annotu
Sinònimos e contràrios
aferritare,
punciai
/
signalai,
signare
/
allistai
Frases
su logu de sa nadia li at marcadu totu sa vida ◊ su bestiàmine si marcat a s'origra cun d-una segada o a su lumbu cun sa marca a fogu ◊ at marcau is serviglietas a líteras fatas cun s'agu ◊ dèu oi trigu a benni poita depeus marcai vitellus
2.
si bi at pérdida de currente, cust'aparitzu ti lu marcat
3.
oi gei est chitzanu: calincuna cosa marcat! ◊ mi dolit su genugu, depit proi: tanti gei no dhu marcat su tempus mau!…◊ is cucus apari si arrespundint e parit chi marchint a proi ◊ sas àgheras petzàglias sont marcanne temporata de ventu
4.
nois mamas e fizos nos semus marcaos pro cullire sa zorronada ◊ mi che so marcadu a iscola ◊ tocat a si che marcare in sa comuna pro lis dare sa linna de su cumonale ◊ custas cosas chi soi comporandu marcadhas a nòmini suu
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
marquer,
signaler,
indiquer,
montrer,
inscrire
Ingresu
to mark,
to countermark,
to point out,
to record
Ispagnolu
marcar
Italianu
marchiare,
contrassegnare,
segnalare,
indicare,
iscrívere
Tedescu
markieren,
zeigen (auf+Akk.),
einschreiben,
eintragen.
signalài, signalàre , vrb: singialare,
sinnalare,
sinzalare Definitzione
fàere unu singiale, giare a bíere o a cumprèndhere, marcare cun calecunu singiale, pònnere a notu; nau de matas o àtera cosa prantada, fintzes cumenciare a fàere frutu
Sinònimos e contràrios
annoditzai,
assintzare,
inditai,
ingitai,
signai,
sinzolare
Frases
cherent sinnaladas sas berbeghes de múrghere, sas anzones de pesare ◊ sinnàlami sa pàzine de lèzere! ◊ su trenu a frúschiu sinzalat sa frimmada ◊ signàladi s'ora, sa die, su mese, s'annu chi as tentu custu ◊ apo sinnaladu sos fundhos de innestare ◊ in su libbru at postu unu frocu po singialare de anca depet lígere
2.
sa fae che l'at sica in fiore e de corrintolu mancu ndhe at signaladu
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
marquer
Ingresu
to mark (counter)
Ispagnolu
señalar
Italianu
segnalare,
contrassegnare
Tedescu
signalisieren,
anzeigen,
ankündigen,
bezeichnen,
kennzeichnen.
signàre , vrb: sinnai,
sinnare Definitzione
fàere su singiale de sa grughe; fàere is sinnos a su bestiàmene in is origas; pònnere o lassare singiale, marcu de calecunu cropu o istrúpiu, fintzes sestare sa tula arandho o semenandho
Sinònimos e contràrios
malcare
Frases
a su mortu l'ant bestidu e sinnadu a corpus fritu ◊ candho s'intrat a crésia si sinnat ◊ m'imbenujo e mi ponzo a mi sinnare ◊ tràtalu cun pitzinnas, ca s'ides nuda a mie ti ndhe sinnas! ◊ eo ti sinno in lúmene de su Babbu, de su Fizu e de s'Ispíridu Santu!
2.
s'anzone fit sinnatu: zuchiat una grunninina in sa punta de s'oricra ◊ sas anzonedhas pesadas cherent sinnadas ◊ depiant aproillai unus cantu cumpàngius ca depiaus sinnai is angionis
3.
in su sentidu meu sa bértiga de s'istadea àsciat e falat ca no lu sinnat su pesu de sas dudas! (F.Múrtinu)◊ li fit assénnita chin su chicaju e si no si fit reminata a nche brincare sa gianna l'aiat sinnata male
Ètimu
ltn.
signare
Tradutziones
Frantzesu
faire le signe de la croix,
marquer le bétail au feu rouge
Ingresu
to countermark,
to cross oneself
Ispagnolu
persignarse,
santiguarse,
marcar
Italianu
fare il ségno della cróce,
contrassegnare
Tedescu
das Kreuzzeichen machen,
kennzeichnen.