Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

acatastàe , vrb Definitzione iscríere unu bene, terras, domos, in su catastu, a manera chi arresurtet a distintu sa propriedade Sinònimos e contràrios incatastare Tradutziones Frantzesu cadastrer Ingresu to pile (up), to register to the land-registry office Ispagnolu inscribir en el catastro Italianu accatastare 1 Tedescu in den Kataster eintragen

allistài , vrb: allistrai, allistrare, listrai Definitzione pònnere in lista, fàere sa lista Sinònimos e contràrios lezistrare, malcare Frases usada su sistema de is tachedhas po allistai sa cosa chi bendiat, ca no fiat bellu a iscriri ◊ babbu mi aiat allistradu a iscola Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu porter sur la liste Ingresu to put in a list Ispagnolu alistar Italianu méttere in lista Tedescu in eine Liste eintragen.

frutài , vrb: frutare, frutuai, frutuare Definitzione batire, bogare o giare frutu, nau de matas ma fintzes de àteras cosas chi cumènciant a giare una resa (es. animales) Sinònimos e contràrios produire Frases sa mata sentza de arréxinis non podit frutuai (A.Melis)◊ tenemu centu brebeis frutuendi 2. sos dinaris postos in banca frútuant pagu a chie bi los ponet Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fructifier, rapporter Ingresu to bear fruit Ispagnolu fructificar, producir Italianu fruttare, fruttificare Tedescu Früchte bringen, fruktifizieren, eintragen.

intestài, intestàre , vrb Definitzione fàere in paperi, pònnere una cosa in propriedade a númene de ccn.; prnl. fàere su tostorrudu, su perrigónchinu, abbetiare insistendho in s'idea sua chentza bòllere iscurtare s'àteru Sinònimos e contràrios abbetiae, acorrochinare, aperrighinare Frases li aiat intestadu unu libbereto in sa Posta e che li poniat sa paga donzi mese ◊ totu su chi seus alloghendi oi est intestau a su mundu de cras (F.Pischedda) 2. si est intestadu de no chèrrere manigare e no bi at àpidu médiu de lu cumbínchere! Tradutziones Frantzesu mettre au nom (de), s'entêter Ingresu to head Ispagnolu poner a nombre de, obstinarse Italianu intestare Tedescu auf den Namen eintragen, sich versteifen.

lezistràre , vrb Definitzione iscríere una cosa in registru o a dónnia modu a manera de dha tènnere prus segura (fintzes in nastru, in discu) e de dha pòdere averguare; regulare calecuna cosa a manera Sinònimos e contràrios allistai, registrai* Tradutziones Frantzesu enregistrer Ingresu to record, to adjust Ispagnolu registrar Italianu registrare Tedescu eintragen, aufnehmen, einstellen.

malcàre , vrb: marcai, marcare Definitzione betare sa marca, pònnere o fàere marcu, singiale chi abbarrat in sa pedhe po distínghere calecuna cosa (es. is pegos de unu mere, mescamente si est bestiàmene de petza manna); fàere una genia de marcos in su cadhàrgiu cun su puntu, a corpadura, po bellesa (e in àtera manera fintzes in su pane); fàere a cumprèndhere cosa cun calecunu singiale; iscríere in calecuna lista o registru, pònnere o pigare annotu Sinònimos e contràrios aferritare, punciai / signalai, signare / allistai Frases su logu de sa nadia li at marcadu totu sa vida ◊ su bestiàmine si marcat a s'origra cun d-una segada o a su lumbu cun sa marca a fogu ◊ at marcau is serviglietas a líteras fatas cun s'agu ◊ dèu oi trigu a benni poita depeus marcai vitellus 2. si bi at pérdida de currente, cust'aparitzu ti lu marcat 3. oi gei est chitzanu: calincuna cosa marcat! ◊ mi dolit su genugu, depit proi: tanti gei no dhu marcat su tempus mau!…◊ is cucus apari si arrespundint e parit chi marchint a proi ◊ sas àgheras petzàglias sont marcanne temporata de ventu 4. nois mamas e fizos nos semus marcaos pro cullire sa zorronada ◊ mi che so marcadu a iscola ◊ tocat a si che marcare in sa comuna pro lis dare sa linna de su cumonale ◊ custas cosas chi soi comporandu marcadhas a nòmini suu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu marquer, signaler, indiquer, montrer, inscrire Ingresu to mark, to countermark, to point out, to record Ispagnolu marcar Italianu marchiare, contrassegnare, segnalare, indicare, iscrívere Tedescu markieren, zeigen (auf+Akk.), einschreiben, eintragen.

medèsciri , vrb: merèschere, meresci, merèsciri, merèssere Definitzione fàere cosa a manera de ndh'àere o de ndhe pòdere àere calecunu prémiu, bàntidu, làude, praxere, o fintzes calecuna cosa de male (po curpa, neghe, farta) Sinònimos e contràrios imminèssere, manesci, meressire, meritai | ctr. demerèssere, smerèsciri Frases is malafatoris chi apuntant fogu no merescint de bivi in mesu de sa genti! ◊ bos rendho tantas gràscias, ma no cantas ndhe meressides ◊ medescint abbruxadas, custas línguas de fogu! ◊ po s'amori chi tenis e chi donas, in totu s'umanidadi chi onoras, alabàntzia merescis e rispetu ◊ sunt poesias chi ant meréschidu su prémiu Ètimu spn., ctl. mereixer Tradutziones Frantzesu mériter Ingresu to deserve Ispagnolu merecer Italianu meritare Tedescu verdienen, eintragen.

«« Torra a chircare