acantighédhu , nm Definitzione min. de acantu 1 Sinònimos e contràrios acodedhu, arroghedhu, incuedhu, mingulitu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit morceau Ingresu little piece Ispagnolu trocito Italianu pezzettino Tedescu Stückchen.

achétu , nm Definitzione cuadhu piticu de tempus, giòvono Sinònimos e contràrios cabadhu, cuadhedhu / achetone Frases su pariglianti est prontu a brincai acanta a un'achetu ◊ una die l'aferrei a montes, a bídere su coile, a gropera de s'achetu ◊ est istripizendhe che un'achetu muscadu Terminologia iscientìfica anall Tradutziones Frantzesu petit cheval Ingresu small horse Ispagnolu potro Italianu cavallùccio, pulédro Tedescu Fohlen, Pferdchen.

aciapamúsca , nm Definitzione genia de erba chi faet a fògia punciuda e unu frore mannu chi candho est serrau assimbígiat a sa pilledha de pastori, ma prus mannu meda (che unu tubbu a cuidu, ingespiau a fora), e apertu, est de colore orrúbiu aintru, a càlighe, apertu totu in punta (e a punta) ma serrau in su pei: faet in logu de perdigàrgiu, in mesu de is pedras, e frorit tra martzu e abrile Frases me is perdiaxus de Sirimagus si ndi agatat meda de aciapamusca Terminologia iscientìfica rba, Helicodiceros muscivorus Tradutziones Frantzesu petit dragon mange-mouches Ingresu cuckoo pint, dead horse arum lily Ispagnolu aro, yaro tragamoscas Italianu gìgaro mangiamosche Tedescu Aronwurz.

acocoàdu , pps, agt: acocoau Definitzione de acocoare; chi est pitichedhu de carena, chi paret unu cocoi, unu tzintzigorru, fintzes chi est allorigau che cocoi Sinònimos e contràrios bàsciu 1, minoredhu, pitiarredhedhu 2. colorus acocoaus gosant tébidu soli Terminologia iscientìfica zcrn Tradutziones Frantzesu petit de taille Ingresu little Ispagnolu bajo, pequeño Italianu piccolino Tedescu klein.

acodèdha, acodédhu , nm: ancodedhu, codedhu Definitzione unu bículu piticu / min. acodedhedha Sinònimos e contràrios acantighedhu, arroghedhu, arróncinu, bículu, bucone, incodedhu, incuedhu, mingulitu, pitzuedhu, tanchedhu, uchedhu Frases chi portas una pinna e un'acodedha de paperi t'iscrís s'indiritzu ◊ furànt trigu po si podi fai un'acodedhu de pani ◊ de sa buciachita ndi at bogau un'acodedhu de zigarru ◊ si fiat fatu unu bistiri cun ancodedhus de arrobba ◊ apu allichidiu un'acodedhu de arruga ◊ dhi donat su pani po andai a trabballai ma dhi arrecumandat de ndi torrai un'acodedhedha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit morceau Ingresu little piece Ispagnolu trocito Italianu pezzettino, mozzicóne Tedescu Stückchen, Stummel.

aizarédhu, aizédhu, aizighédhu , nm, avb Definitzione unu tanti pagu pagu, un'apenedha Sinònimos e contràrios agigu, atzítzigu, izedhu, pachedhu, pachitzedhu, talighedhu, tzúniu | ctr. meda Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu un petit peu Ingresu only a little Ispagnolu un poquito Italianu pochino Tedescu wenig.

alchítu , nm Definitzione min. de alcu, arcu piticu Tradutziones Frantzesu petit arc Ingresu small arch Ispagnolu arco pequeño Italianu archétto Tedescu kleiner Bogen.

altarítu , nm: artaritu Definitzione min. de altare, artare minore, su chi faent inue si firmat sa crufessone, passandho passandho in is orrugas; logu adatu po arrimare cosa (es. is màrigas) 2. unu cassadori po s'ibasai iat postu in pissu de un'artaritu su sirboni mortu chi portàt a pala Tradutziones Frantzesu petit autel Ingresu small altar Ispagnolu altar menor Italianu altarino Tedescu kleiner Altar.

anadíglia , nf Definitzione anadighedha pitica Sinònimos e contràrios anadinca, anadisca, nadrichedha Terminologia iscientìfica pzn Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit canard Ingresu little duck Ispagnolu pato pequeño Italianu anatrèlla Tedescu Entchen.

anadísca, anadíscu , nf, nm Sinònimos e contràrios anadíglia, nadrichedha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit canard, caneton Ingresu duckling Ispagnolu patito, anadino Italianu anatrèlla, anatròccolo Tedescu Entchen, Entenküchlein.

ancabíta , nf: ancalita, ancallita, ancarita, angallita Definitzione genia de brínchidu, fatu a unu pei; a logos, angalita est fintzes sa farrunca, s'unga de is pigiones / andhare o brincare a s'ancarita = a un'anca Sinònimos e contràrios peditzopu, peincanedhu, tzàncaru Frases cun tegus brincaia a s'ancallita ◊ ant fatu s'angallita, chirchendhe de lassare s'immina in su terrinu ◊ unu ciogu innotzente de criaduras in sa carrera brinchendhe a s'ancalita 2. s'àchili portat me is angalitas unu lèpuri chi at cassau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit saut Ingresu hop Ispagnolu salto a la pata coja Italianu saltèllo Tedescu Hüpfer.

apènas , nm, avb, cng Definitzione unu tanti pitichedhu, pagu pagu; coment'e cng. inditat tempus, pagu pagu, luego apustis Sinònimos e contràrios acalaizu, addizu, apenedha, impensus, pacu / imperis, impesci Frases daemindhe un'apenas de su chi zughes! ◊ mi mànigo apenas de pane ◊ ndhe li apo dadu apenas, za li bastat 2. so apenas torradu ◊ su pane apenas cotu est budhidu ◊ fiat unu logu illuminau apenas de una candela a carburu ◊ babbai in iscola at apenas apenas imparau a lígere ◊ cussu no depiat nasci, o apenas nàsciu mortu! 3. apenas chi at bidu gai si ndh'est allegradu ◊ apenas dh'iant bia totus si ndi fuant ispantaus ◊ apenas arribbaus ant allutu su fogu in sa forredha Ètimu spn. apenas Tradutziones Frantzesu à peine, un petit peu Ingresu just Ispagnolu apenas Italianu appéna Tedescu kaum.

apílla , nf Tradutziones Frantzesu petit bouquet Ingresu bunch Ispagnolu ramito Italianu mazzétto Tedescu Bündel.

archète , nm: architu Definitzione arcu minore o cosa fata a bisura de arcu; aina po piscare coradhu / èssere de archete (nau de ccn.)= àere àlchida, àrchidos, fortza Sinònimos e contràrios archizone 2. apo sos annos mios ma so de archete! Sambenados e Provèrbios smb: Archittu, Architto Terminologia iscientìfica dmo, ans Ètimu ctl. arquet Tradutziones Frantzesu petit arc Ingresu small arch Ispagnolu arco pequeño Italianu archétto Tedescu kleiner Bogen.

arramalètu , nm: arramalletu, arromalletu, gromalete, ramagliete*, tramallete Definitzione matzu de frores; in calesiògiat frutu, duos o tres o prus atacaos apare: unu romagliete de cariasa, de supeva, de pira Sinònimos e contràrios màciu, màrtulu, trintzilleri Tradutziones Frantzesu petit bouquet Ingresu little bunch Ispagnolu ramo Italianu mazzolino Tedescu Sträußchen.

arràmpu , nm: rambu* Definitzione de s’ispartzidura de una mata de grughes in pitzu, sa de tres partes, tra is naes e sa fògia, is cambos prus fines Sinònimos e contràrios allixedha, arrama, cambigiolu, càmbuli, chimmutzu, ratu 1 Frases un'arrampu de basolu, arrampus de murta Terminologia iscientìfica rbr Tradutziones Frantzesu petit rameau Ingresu twig Ispagnolu ramita Italianu ramoscèllo Tedescu Zweiglein.

arraspínzu , nm Definitzione fura de calecuna cosa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit vol Ingresu pilferage Ispagnolu ratería Italianu furtarèllo Tedescu leichter Diebstahl.

arretzixèdha , nf Definitzione min. de arretza, arretza pitica Tradutziones Frantzesu petit filet Ingresu small net Ispagnolu redecilla Italianu reticèlla Tedescu Netzchen.

arriixédhu , nm: ribichedhu Definitzione min. de arriu, irriu piticu Sinònimos e contràrios arrentzolu, arruncada, tàcinu / cdh. riaredhu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu petit ruisseau Ingresu rivulet Ispagnolu riachuelo Italianu rigàgnolo Tedescu Bächlein.

arroghédhu , nm Definitzione min. de arrogu, bículu minore Sinònimos e contràrios acantighedhu, acodedhu, bículu, bucone, incuedhu, mingulitu, pitzuedhu, tanchedhu Tradutziones Frantzesu petit morceau Ingresu bit Ispagnolu trocito Italianu pezzettino Tedescu Stückchen.

«« Torra a chircare