chirràre , vrb: chirriare Definitzione
pònnere a unu chirru, a una parte, seberare, pigare su bonu, su méngius e lassare su malu, su peus, pònnere in logos diferentes cosas chi si agatant impare o ammesturadas
Sinònimos e contràrios
asseperare,
chèrrere 1,
isceberai,
iscedhai,
ischerriare,
istagiai
/
frànghere
| ctr.
ammasturai,
meschiare
Frases
tia Giuanna est chirriendhe su trigu dae su lozu ◊ chirriare sos malos dae sos bonos ◊ chírriami custu basolu! ◊ si est chirriadu dai totu e at fatu su caminu a solu ◊ s'ozu chírriat dae s'abba crasta ◊ sa cusserva chi amus postu in ampullas at chirriadu abba
2.
chírradi a un'ala!
3.
chírrache su tupone dae su carratzolu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
séparer,
discerner
Ingresu
to discern
Ispagnolu
separar
Italianu
separare,
sceverare
Tedescu
trennen.
irgranzàre , vrb: isgrangiare,
isgranzare,
sgrangiai Definitzione
seberare, bogare su pódhine grussu de sa farra cun su sedatzu largu: est sa primu manu de sa sedatzadura / sedatu de i. = fatu de pilu largu pro sa sedatadura de sa prima manu
Sinònimos e contràrios
grangiai,
ingrangiai,
irghilinzonare
Frases
cun su sedatu russu si leaiat sa farina a l'isgranzare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
séparer le son du froment
Ingresu
to pull bran apart
Ispagnolu
cerner
Italianu
separare la crusca
Tedescu
die Kleie trennen.
iscrobài, iscrobàre, iscrobàri , vrb: iscrobiai,
iscropare,
scrobai Definitzione
istesiare s'unu de s'àteru duos o duas cosas chi funt o andhant sèmpere impare, a loba, o fintzes chi si funt gherradhosi; essire fora de pare po disacórdiu, iscórriu
Sinònimos e contràrios
igiúgnere,
illobare,
irmedhae,
scongiuntai,
sparigai,
stagiai
| ctr.
acrobai,
agiobare,
allobae
Frases
nche ghiraiat su zuvu a s'istalla, l'iscropaiat e l'aproennaiat
2.
iscrobare duos gherrendhe, iscrobare duos canes ◊ mi donat unu ciafarotu, ndi dhi torru set'otu e mancu mali si ant iscrobau! ◊ bidet chi cudhu cumpanzu che lu cónchinat a fàghere male, ma no b'iscrobat, no! ◊ cussus duus fiant cravendusí ma dhus ant iscrobiaus
3.
fint a cumone ma no si l'intendhiant e ant iscrobadu ◊ custos duos aiant passatu sa pitzinnia paris e mai iscropaiat s'unu de s'àteru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dépareiller,
séparer
Ingresu
to separate
Ispagnolu
desparejar,
separar
Italianu
spaiare,
separare,
disgiùngere
Tedescu
vereinzeln,
trennen,
sondern.
istagiài, istagiàre , vrb: istagliai,
istallai,
istallare,
istalliare,
istazare,
istedhare 1,
stagiai Definitzione
pigare e istesiare pegos de su tàgiu, nau fintzes in su sensu de istesiare una cosa de un’àtera, isconciare una loba, de lassare addaesegus, separare fintzes a segadura, a tramesadura, a furadura, ispartzire in pianos
Sinònimos e contràrios
aredae,
irgrustiare,
iscambuliare,
iscamedhare,
iscedhai,
istellare
/
istegiare,
istesare
/
chirrare,
iscrobare,
scunfúndiri
/
istacare,
secare
| ctr.
aggrustare,
atagiai,
intaxae
Frases
candho is angiones si ammesturant dhos acorrant po dhos istagiare ◊ su pastore in Santandria che istazat sa lachinza dae su madricau ◊ at istallau is brebeis de is crabas ◊ si ndhe istallat su mascru dae sas berveches ◊ cussos duos si che sunt istedhaos unu tretu mannu dae sa tropa
2.
candho arribbat a s'oru de sas àteras tropas, issu s'istazat e si nche andhat a daennantis
3.
ndi dh'at istallau un'origa a mússiu ◊ su tretu de Sa Pratzita pariat cosa sua: si ndi dh'iat coment'e istallau (B.Lobina)◊ un'annu a oe mi ant istazadu sa robba
4.
si benit istallau totu a muru nc'est logu po palla e po istàntzias (B.Casula)◊ su fundhu de su forru est istagiau in duas partes ◊ is domos prus antigas non giughent soleta, ma funt istagiadas a truncos e tàulas ◊ un'aposentu mannu dh'ant istagiau a tendhas e faint crocai a una parti is maschitedhus e in s'àtera is piciochedhas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
faire sortir du troupeau,
séparer
Ingresu
to separate,
to discriminate
Ispagnolu
descarriar
Italianu
sbrancare,
separare,
discriminare
Tedescu
aus der Herde absondern,
trennen.
sceberài, sceberàri , vrb: scioberai,
sebarai,
seberai,
seberare,
seperare,
severare Definitzione
pigare e pònnere a parte, abbandha una cosa de un'àtera; pigare su bonu, su méngius e lassare su malu, su peus, su metzanu, pigare ccn. cosa precisa chi torrat paris cun calecunu critériu, sa chi andhat bene a un'iscopu, o fintzes arregollendho de mesu de àteras; foedhandho de frores o de matas de frutuàriu, iscúdere o lassare andhare su frore e ingendrare su frutu, chi deasi si cumènciat a bíere / seberai/-are bijos, angionis, crabitos = pònnere abbandha dae sas mamas pro no che lis súere su late
Sinònimos e contràrios
asseperare,
chirrare,
isceberai,
iscedhai,
iscerai,
istagiai
/
acorruntzulare
| ctr.
ammasturai,
meschiare
Frases
seis prontus a sceberai s'arritzu in su cossu, ma nc'ingurteis unu cammellu intreu! ◊ po issa no nc'est calidadi de seberai, no sèberat ratza, mannus o pitius ◊ candu passais in mesu de is froris seberai is peis po no ndi apetigai
2.
as seberadu bene, cojendhe: as leadu una prendha de fémina! ◊ si at seberadu su menzus fiadu dae mesu de s'ama ◊ mi tiro unu frore: in mesu de sos chentu che sèbero s'orrosa… ◊ sciobera sciobera, su peus nd'iscerat ◊ cussa cosa est totu amméschiu: ndhe cheret seberada sa parte bona e frundhida sa mala ◊ ti ponzo a severare in mesu de duos coros: su chi cheres ti lea! ◊ est bellu, severadu che ispiga de trigu
3.
sa cariasa, sa pira, su frutuàriu como est totu seberendhe ◊ su fiore chi zughiat, s'àrbure, l'at seberadu totu ◊ s'àchina est seperendhe ◊ in su pàltinu nou sa ua est severendhe…
Sambenados e Provèrbios
prb:
a cuadhu donau no scioberis piu
Ètimu
ltn.
seperare
Tradutziones
Frantzesu
séparer,
choisir,
nouer (bot.)
Ingresu
to divide,
to select,
to set
Ispagnolu
elegir,
seleccionar,
transformarse el ovario en fruto
Italianu
separare,
scégliere,
selezionare,
allegare (détto di piante)
Tedescu
trennen,
wählen,
auswählen,
ansetzen (Bot.).
scongiuntài , vrb Definitzione
segare, istacare, istesiare duas cosas aciuntas, duos arremos
Sinònimos e contràrios
innànghere,
irgiànghere,
iscrobare
| ctr.
aciuntai,
agiànghere
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
disjoindre,
séparer
Ingresu
to separate
Ispagnolu
desunir
Italianu
disgiùngere
Tedescu
trennen.