acaída , nf Definitzione sa citia, sa firmada chi unu faet foedhandho Sinònimos e contràrios cagliada, cedada, citida Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de taire Ingresu action of being silent Ispagnolu callada Italianu atto di tacére Tedescu Schweigen.

acaíre , vrb Definitzione abbarrare citios, fàere citire, fàere abbarrare trancuillos, firmare de fàere ccn. cosa Sinònimos e contràrios ammudai 1, ammudigare, ammudire, ammutessi, assamudare, assebiai, ismudulare / sensai | ctr. faedhare Frases acaide cun basos sa pitzinna! (G.Raga) Tradutziones Frantzesu taire, calmer, apaiser Ingresu to quiet Ispagnolu calmar, acallar Italianu chetare Tedescu schweigen, zum Schweigen bringen, beruhigen.

ammudíre , vrb: ammutire, ammutiri, mutire Definitzione callare, parare mudos, istare citios, pèrdere sa limba, su foedhu, fàere citire Sinònimos e contràrios acaire, ammudai 1, ammudigare, ammudulire, assamudare, citire, ismudulare | ctr. chistionai, faedhare Frases si est ammutidu ◊ is duus giòvunus furint arrexonendi candu dhus at ammutius un'istragassu ◊ de sas undhas ammudis s'abbolotu (B.Chessa) Ètimu itl. ammutire Tradutziones Frantzesu se taire subitement, faire chut, devenir muet Ingresu to become dumb, to fall silent Ispagnolu callarse, enmudecer Italianu ammutolire, zittire Tedescu verstummen.

ammutèssi, ammutèssiri , vrb Definitzione chellare a sa muda, istare mudos, citios, pèrdere su foedhu Sinònimos e contràrios ammudai 1, ammudigare, ammudire, assamudare, citire, ismudulare | ctr. chistionai, faedhare Frases Antonica si fiat ammutéssia a pagu a pagu, inserrendusí totu in sèi Tradutziones Frantzesu se taire, devenir muet Ingresu to become dumb Ispagnolu callar, enmudecer Italianu ammutire Tedescu verstummen.

assamudàre, assamutàre , vrb Definitzione abbarrare o fàere istare citios Sinònimos e contràrios acaire, ammucitai, ammudai 1, ammudigare, ismudulare / atzitare, atzitire, cagliai, citire | ctr. faedhare, nàrrere Frases canno arribbavat su punghidore chi punghiat su mannale si assamudavant totus ◊ assamudada, sa mente istraca invocat su reposu ◊ abbaidendhe a su chelu mi assamudo (G.M.Cherchi)◊ un'ociada l'at assamudau ◊ tiu Batoi nos at fatu assamudare ◊ pro assamutare sas limbas pútitas est annata a tzeracare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire chut, faire taire Ingresu to hush up Ispagnolu acallar, callar Italianu tacitare, star zitti Tedescu zum Schweigen bringen, schweigen.

cagliàda , nf: callada Definitzione su s'istare mudos, citios, su si firmare de foedhare Sinònimos e contràrios acaida, cedada, citida | ctr. faedhada Frases sa cagliada est risposta ◊ fit a chistionu, ma comente li ant nadu cosa at fatu sa callada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de se taire Ingresu action of being silent Ispagnolu callada Italianu atto di tacére Tedescu Schweigen.

cagliài , vrb: cagliare, callare, calliai, calliare, chellare, chelliai Definitzione (intrs.) firmare de foedhare, istare o fàere istare a sa muda, citios / callare a sa muda = abarrai citiu Sinònimos e contràrios acaidare, assamudare, atzitare, atzitire, cedae, citire | ctr. faedhare Frases si bis, de cagliai bonu est chi procuris! ◊ aiat postu sos amigos in frisciolu, bei leaiat gustu e si caglieit mudu ◊ callamila, no mi ndhe sigas mancu a nàrrere! ◊ de faedhare mai no si chellat narendhe male de dogni persone (A.Zedde)◊ como chella a sa muda! ◊ Maistu, faedhos chellare custos chi sunt abboghinandho!◊ càlladi, calla, chi faghes menzus!◊ tue chelladi, isoloriada, e tue, Andrí, setzidi in cue e lassadha cantare a cussa! 2. chellaos chellaos, aiant cominciau a trantzire su fenu pro arribbare a s'àtera bandha Sambenados e Provèrbios prb: carta cantat e língua càgliat Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu se taire Ingresu to be silent Ispagnolu callar Italianu tacére Tedescu verschweigen.

chelcíre , vrb: chicire, chilcire, chiscire, chitzire Definitzione betare calecuna boghe, nàrrere cosa a su piciochedhu, a un'animale, po dh'asseliare, fàere torrare agoa, po che dhu bogare; fàere asseliare, fintzes apartare, arregòllere a una parte Sinònimos e contràrios abboluire, abbruncai, assebiai, caciare, crischiare, irmurrare, irruncare, ispochiare, sbruncai / cuai, frànghere | ctr. aggussire, audire, auntzare, incidai, inciulai Frases duas pisedhutzas fint pranghendhe ma neunu las at chitzidas: las ant lassadas prànghere ◊ ischiat chiscire sos canes sentza los tocare ◊ tandho no ti apo a chicire e atzetas sedha e bríglia?! ◊ apo chiscidu su gatu ca fit in chirca de tènnere unu puzonedhu ◊ su pisedhu, candho faghet tropu botu, cheret chitzidu 2. cussa ispranzada de pane at chicidu su bentu 3. sos voes chitziant deretos a manu giusta o a manca, arreghiant o torraiant a annare a secunna de su frúschiu chi intenniant 4. candho su massaju adiat finitu de arare chitziat sas petras dae mesu de sa tanca ◊ chitzitiche dae cue!◊ faemi sa caridade de mi chitzire innoghe, ca seo perseghiu!◊ tocat a chitzire su bestiàmene po no che dhu furare is ladros o is martzanes (E.Madeddu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rabattre, faire taire qqn Ingresu to retort, to silence s.o Ispagnolu reprochar, acallar Italianu rintuzzare, far tacére Tedescu zurückschlagen, zum Schweigen bringen.

citíre, citíri , vrb: tzitire Definitzione (intrs.) abbarrare, istare mudu, firmare de foedhare: si narat fintzes de sonos e moidas / citirisí a sa muda = callàresi a sa muda Sinònimos e contràrios assamudare, atzitare, atzitire, cagliare | ctr. faedhare Frases citide, pro caridade, e mancu vos intendhant! ◊ s'est citia sa múida de s'arriu ◊ s'est citiu su càntidu de is pillonis ◊ custu cristianu no citit mai, sempri fuedhendi! ◊ candho at intesu de gai s'est citidu ◊ ma citidí sa buca: ita megas de nai?! Ètimu itl. zittirsi Tradutziones Frantzesu se taire Ingresu to be silent Ispagnolu callar Italianu tacére Tedescu verschweigen.

«« Torra a chircare