arrullòni , nm: orrullone,
rulloni Definitzione
sa birilla (frutu) de su tziníbiri burdu; imbodhigu mannu tundhu; su limbatzu de una campana
Sinònimos e contràrios
baga,
bobbolledha,
bòdhero
Maneras de nàrrere
csn:
a. de casu = casizolu; a. de mari = zenia de ballina chi si faghet de biculaza d'erbas de mare, totu afissa afissa; a. de perda = nodu, crastu (fintzas mannu)
Frases
bufa, ca custu no est binu de arrulloni!
Tradutziones
Frantzesu
baie
Ingresu
berry
Ispagnolu
enebrina,
rollo
Italianu
còccola
Tedescu
Beere.
bebberèche , nm Definitzione
genia de birilla chi faent unas cantu matas (tziníbiri, cipressu), cun su sèmene
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
galbule
Ingresu
juniper berry
Ispagnolu
gálbula
Italianu
gàlbulo
Tedescu
Beerenzapfen.
bobbolèdha , nf: bobboredha Definitzione
sa birilla de su tzinníbiri; cosa a bocighedhas / una b. de tzúcuru = pedra de túcaru
Sinònimos e contràrios
bobborichina,
bobbulichedha,
bòdhero,
bulluchedha
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
baie du genévrier
Ingresu
juniper berry
Ispagnolu
baya del enebro,
nebrina
Italianu
còccola del ginépro
Tedescu
Wacholderdbeere.
ghilidòne , nm: ghilisone,
ghilisoni Definitzione
sa melighedha chi faet su lidone
Sinònimos e contràrios
alidone,
meladidone,
memeledhu,
mendhilicotu,
pègora 1
Frases
medas pillochedhus si faint aciapai in su lobu bichendu ghilisonis o bremis o seminedhus (G.Moi)◊ dónnia dí portàt is crabas a pàsciri acantu podiant papai ghilisone
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
arbouse
Ingresu
arbutus berry
Ispagnolu
madroño
Italianu
corbézzola
Tedescu
Frucht des Erdbeerbaumes.
ghínda , nf: ghinga Definitzione
genia de cheréssia, unu pagu marigosa; su pl. e in cobertantza, cropos, surra
Sinònimos e contràrios
cariasambriaga,
cerexiabburda
/
colpu,
dobbe
/
bidhighitu,
bistonca
2.
conca de ossu, bolis provai un'àtera surra de ghingas?! ◊ oi dhu tocu de ghingas!
Ètimu
ctl., spn.
Tradutziones
Frantzesu
griotte
Ingresu
sour black berry
Ispagnolu
guinda
Italianu
vìsciola,
amarèna
Tedescu
Sauerkirsche,
Amarelle,
Weichselkirsche.
isermègna , nf Definitzione
su frutu chi bogat sa superba
Sinònimos e contràrios
sísaba,
supelva
Ètimu
spn.
cermeña
Tradutziones
Frantzesu
sorbe
Ingresu
service berry
Ispagnolu
serba
Italianu
sòrba
Tedescu
Vogelbeere.
lidòne , nm: alidone,
lidrone,
lione,
lioni 1 Definitzione
genia de mata, no tanti manna, chi faet unu frutu (upm) che una cheréssia ma prus tundhu, orrúbiu candho est cotu (in atóngiu) e totu puntighedhas a parte de fora
Frases
traessendhe sos rujos pianos e sos buscos de inteltzu e lidone (A.Casula)◊ is piciochedhos funt arregollendu bobbolledhas de lione
Terminologia iscientìfica
mt, Arbutus unedo
Ètimu
ltn.
unedone(m)
Tradutziones
Frantzesu
arbousier,
busserole
Ingresu
arbutus berry
Ispagnolu
madroño
Italianu
corbézzolo
Tedescu
Erdbeerbaum.
meladidòne , nf, nm: melalidone,
melalione,
melaulidone,
meluchidone,
meludidone,
melulidone,
meraridoni,
merarioni,
merulidone,
meurioni Definitzione
sa mela, melighedha, de su lidone, e fintzes sa mata etotu / inchesu che su meladidone (nau de ccn)= cun sa cara orrúbia che fogu
Sinònimos e contràrios
alidone,
baca 1,
billella 2,
bilisone,
chelleisone,
ghilidone,
lasarione,
lisone,
memeledhu,
mendhilicotu
Frases
portat is trempas arrúbias che unu merarioni ◊ sa pitzinna est chin sa cara ruja che meladidone
2.
fit inamoradu de s'ària de su monte, de sos buscos de meluchidone e de iscoba
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
arbouse
Ingresu
arbutus berry
Ispagnolu
madroño
Italianu
àlbatra,
corbézzola
Tedescu
Frucht des Erdbeerbaumes.