Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbadharinàdu , agt Definitzione si narat de unu chi est a illuinamentu, chi est che imbriagu Sinònimos e contràrios abbadhinadu, abbatzinadu, iscimingiau, sculubiau / atolondrau Frases intendhendhe chi sa Sardigna tenet setemiza nuraghes bi arreei abbadharinadu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu étourdi Ingresu dazed Ispagnolu aturdido Italianu stordito Tedescu betäubt.

alluàdu , pps, agt: alluau, alluatu, luadu Definitzione de alluare; nau de erriu, chi dhue ant betau lua, chi dh'ant avelenau, tocau a lua o cun itesisiat chi noghet a gente e cosa; nau de ccn., chi est coment'e atontau, incantau / buca alluada = abberta, coment'e de pische mortu a lua, coment'e chie est abbaidendhe trassidu, ammeravizadu, atontadu Sinònimos e contràrios abbelenadu / abbabballocadu 2. ispantaus, coment'e piscis alluaus seus aturaus a castiai 3. immoi ca seis primada non boleis essiri… gei si nd'iat a arriri cussa buca alluada! (L.Cocco)◊ is piciochedhus ascurtànt a buca alluara is contus de su piscadori ◊ ses alluau che trota! Tradutziones Frantzesu pollué, halluciné, égaré Ingresu contaminated, dazed Ispagnolu contaminado, alucinado Italianu inquinato, allucinato Tedescu verseucht, halluziniert.

ammincàu , agt Definitzione chi no cumprendhet, chi est che dormiu, coment'e nemos Sinònimos e contràrios abbentau, acallonau, ammincronau, atolondrau, atontau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hébété Ingresu dazed Ispagnolu atontado Italianu inebetito Tedescu betäubt.

atambainàdu , pps, agt Definitzione de atambainare; chi est a illuinos Sinònimos e contràrios atronitadu, intambainadu, irbadhinadu, istronadu 2. est atambainadu de sa romadia ◊ in cue sa giustíscia no est ne atambainada e ne drommida: est morta! ◊ si ndhe falant de sa bicicleta atambainados pariat chi aiant fatu trinta giros de giostra ◊ funt atambainados e achénsidos dae sas podhas chena pasu Tradutziones Frantzesu étourdi Ingresu dazed Ispagnolu aturdido Italianu stordito Tedescu betäubt.

atolondràu , pps, agt: atrollondau Definitzione de atolondrare Sinònimos e contràrios abbentau, ammincau, atontau, sculubiau 2. est chin sa conca a múghitas che moju, mesu atolondrau ◊ lampos de lughe nos at iscutu in cara illuinanne sa mente atolondrada (M.Monterra)◊ si nd'isciumbullat e si càstiat in giru atrollondau Tradutziones Frantzesu étourdi Ingresu dazed Ispagnolu atolondrado Italianu stordito Tedescu betäubt.

atraucàdu , pps, agt Definitzione de atraucare Sinònimos e contràrios abballalloadu, ammacarronadu 2. abboghineit coment'e unu dimóniu a sos ómines atraucados e candho si calmeit ndhe ponzeit una deghina de bàldia Tradutziones Frantzesu ébahi Ingresu dazed Ispagnolu embelesado Italianu imbambolato Tedescu verträumt.

isantalàdu, isantalàu, isantelàu , agt Definitzione nau de ccn., chi abarrat prantau acoment'e atontau, chentza cumprèndhere, abbabbalucau, coment'e pentzandho in àteru, coment'e chi no dhue siat Sinònimos e contràrios ammammalucadu, atambainadu, atolondrau, sculubiau Frases ite ses fachendhe gai isantalau o timendhe ses? ◊ padentes e tupas mi parent pupas isantaladas chene alenu ◊ chene chinnire ocru, fit isantalau pompiandhe sa fotografia de sa muzere in sa tumba ◊ fit abbarrau isantalau, abbenenau che gatu agreste ◊ isse pariat isantaladu, nachi fit atuendhe ma non ischiat mancu inue ciughiat sos pes! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu raide et droit comme un piquet, étourdi, absent Ingresu stiff, dazed, away from Ispagnolu encandilado Italianu impalato, stordito, assènte Tedescu kerzengerade, betäubt, zerstreut.

istronàe , vrb: istronai 1, istronare, stronai 1 Definitzione coment'e issurdare, nau po sonu o cropu forte, ma nau fintzes in su sensu de fàere sa conca o sa mente coment'e cunfúndhia, chentza cumprèndhere bene Sinònimos e contràrios alloriai, atordire, atronai*, irbaloricae, iscirbí, isorgonare, scilibriri Frases so totu istronadu de custu tússiu forte ◊ no istes istronèndhemi sas orijas ca tantu betas peràulas debbadas! 2. a ndhe zuchiat de piripisone apenas chi fit a mesu costa: una boche de fémmina at istronau che sirena e isse l'at connota deretu! Tradutziones Frantzesu assourdir, étourdir Ingresu dazed, to confuse Ispagnolu trastornar, confundir Italianu intronare, frastornare Tedescu betäuben, stören.