Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

allúta , nf Definitzione su allúere (de su fogu, de una lughe o àteru, fintzes de su pentzamentu); dificurtade manna, su si agatare in apretu o arriscu malu Sinònimos e contràrios acispada, aframata, alluchetada, allumada, tenta / apretu, arriscu Frases s'alluta chi at fatu su fogu, za at coitadu a budhire, s'abba! ◊ in tzertos momentos si at coment'e un’alluta de atuamentu (N.Falconi) 2. si ndhe aiat bidu, de allutas, in sa vida sua: a candho at bidu bochindhe zente, a candho s'est agatadu in gherra, a candho che lu fit trazendhe su riu! ◊ si ndhe at bidu, de allutas, Pontetzu: pessa chi l'apo connotu deo a che li colare s'abba fintzas subra! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu flambée Ingresu serious danger, burst of flame Ispagnolu llamarada, peligro Italianu fiammata, grave perìcolo Tedescu Flamme, große Gefahr.

fiàca 1 , nf: flaca, fraca Definitzione fràmula de fogu tenendho; làmpana chi leant a piscare; genia de fenu, o erba de fai ciulirus, chi ponent fintzes a fàere fundhos de cadiras: dha narant puru àcia de pòbur'ómini e in àteros logos flaca / min. frachetedha Sinònimos e contràrios fiama, fiara, gliama, pampa / basca, calura / làmpada, teda Maneras de nàrrere csn: piscai a fraca = farcai; no si nd'iscit ne fumu e ne fraca = nudha Frases seu coxinendi totu a fraca de linna ◊ candu su forru est brandu si alluit flaca in sa buca po fai cresci s'àlidu aintru ◊ su pane cheret assadu a fracas ridas ◊ parit ca bogat fraca de faci po comenti est imbriagu ◊ fuint che astile, che abes dae fumu e dae fraca ◊ sa sida de mudeju faghet fiaca meda po ulciare su porcu 2. su gorropu, mancu in tempus de fracas ne porcos e ne crapas creo l'apant mai visitau Terminologia iscientìfica ans, rba, Ampelodesmos mauritanicus Ètimu ltn. *flacca Tradutziones Frantzesu flamme, flambeau Ingresu flame, torch, lantern Ispagnolu llama, antorcha, carrizo Italianu fiamma, fiàccola, frugnòlo Tedescu Flamme, Fackel, Blendlaterne.

fiàma , nf: fiamma, frama, framma Definitzione fogu tenendho, fràmula; bandheredha longa e istrinta chi si ponet in pitzu de is àrbures de su naviu; sa parte segante de una lepa / èssere totu fogu e frama (nadu de unu fàghere, de abbitúdine) = no bastai ni birdi e ni sicau, isperditziai sa cosa, imperaidha chentza de régula Sinònimos e contràrios fiaca 1, fiara, fràmbula, gliama, pampa Frases bi fit sa framma de una candhela ◊ forsis, a sa calura chi tenias, brujendhe in sas fiamas ti creias ◊ sa chimuzia sica, si l’atzendhes, petzi faghet frama, una tenta, e no abbarrat nudha 3. candho sa fiama est bene tirada, si tribàgliat chin sa lima pro l'ilgrussare e li dare una fromma galana Sambenados e Provèrbios smb: Fiammas Ètimu ltn. flamma Tradutziones Frantzesu flamme Ingresu flame Ispagnolu llama Italianu fiamma Tedescu Flamme, Wimpel.

fiamarída , nf: fiammarida, framarida, frammarida Definitzione fogu tenendho a meda chi faet unu sonu a tzacurradas mescamente candho abbruxat matedu friscu, cun fràmula arta meda; in calecunu logu frammarida dhu narant a su panarighe Sinònimos e contràrios cadharida, fracarida, pampada / panarighe Frases framaridas de fogu mi essint dae pes! ◊ sas framaridas si ndhe intendhiant a bidha, de cantu fit andhendhe su fogu in logu de malesa ◊ bidiaimus sas framaridas a dedie dae tesu: conta tue ca ndhe fit brusiendhe de bene de cosa, cussu fogu!… Ètimu ctl. flamarida Tradutziones Frantzesu flambée, jet de flammes Ingresu burst of flame Ispagnolu llamarada Italianu fiammata, vampata Tedescu Aufflammen.

fiàra , nf Definitzione fogu tenendho, sa fràmula chi faet; in cobertantza, genia de sentidu chi si provat in s'ànimu Sinònimos e contràrios fiaca 1, fiama, pampa Frases sa fiara si est pesada a cadharida ◊ custa est sa lughe de sa fiara ◊ mariposa ch'inghírias sa fiara, fue dae sa candhela! ◊ apenas abbasciaiat sa fiara si poniant a brincare su fogarone 2. fisti su sole chi in sa povertade isparghiat fiaras de calore ◊ cantas fiaras dae coro tou!…◊ est sempre atzesa sa fiara de s'amore ◊ custos sunt sónnios cun fiara de mezoru Ètimu itl. fiara Tradutziones Frantzesu flamme Ingresu flame Ispagnolu llama Italianu fiamma Tedescu Flamme.

framiàda , nf Definitzione pampada de fogu tenendho, fràmula Sinònimos e contràrios aframmarjada, cadharida, fiamarida, gliamada, iframiada, pampada Frases sas framiadas de sa bomba ant brusiadu bidhas e tzitades Tradutziones Frantzesu flambée Ingresu burst of flame Ispagnolu llamarada Italianu fiammata Tedescu Aufflammen.

pampixèdha , nf Definitzione min. de pampa, frammuledha de fogu Tradutziones Frantzesu petite flamme Ingresu little flame Ispagnolu llama pequeña Italianu fiammèlla Tedescu Flämmchen.

«« Torra a chircare