aframiài, aframiàre , vrb: aframmiare,
flammiai Definitzione
coment'e aframatzare, abbruxare unu pagu (a fogu, a fumu, cun arrancu malu)/ aframiai su casu cun is manus = abbatigare su casu in sa labia apustis morigada sa preta
Sinònimos e contràrios
abbruscare,
aflachilai,
afogogliare,
aframatzare,
afumentai,
allampiai 1,
summuscrare
/
incèndhere
Frases
istesiadinci de sa forredha, ca ndi essis aframiau! ◊ mi as aframiau cun cussus peis pudéscius! ◊ chi sighit custu sicori fintzas s'erba noa si afràmiat
2.
su lati callau dhu murigant, dh'afràmiant e ndi dhu piscant a is aiscus
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
brûler légèrement
Ingresu
to scorch
Ispagnolu
soflamar,
socarrar
Italianu
passare alla fiamma
Tedescu
anbrennen.
fiàca 1 , nf: flaca,
fraca Definitzione
fràmula de fogu tenendho; làmpana chi leant a piscare; genia de fenu, o erba de fai ciulirus, chi ponent fintzes a fàere fundhos de cadiras: dha narant puru àcia de pòbur'ómini e in àteros logos flaca / min. frachetedha
Sinònimos e contràrios
fiama,
fiara,
gliama,
pampa
/
basca,
calura
/
làmpada,
teda
Maneras de nàrrere
csn:
piscai a fraca = farcai; no si nd'iscit ne fumu e ne fraca = nudha
Frases
seu coxinendi totu a fraca de linna ◊ candu su forru est brandu si alluit flaca in sa buca po fai cresci s'àlidu aintru ◊ su pane cheret assadu a fracas ridas ◊ parit ca bogat fraca de faci po comenti est imbriagu ◊ fuint che astile, che abes dae fumu e dae fraca ◊ sa sida de mudeju faghet fiaca meda po ulciare su porcu
2.
su gorropu, mancu in tempus de fracas ne porcos e ne crapas creo l'apant mai visitau
Terminologia iscientìfica
ans, rba, Ampelodesmos mauritanicus
Ètimu
ltn.
*flacca
Tradutziones
Frantzesu
flamme,
flambeau
Ingresu
flame,
torch,
lantern
Ispagnolu
llama,
antorcha,
carrizo
Italianu
fiamma,
fiàccola,
frugnòlo
Tedescu
Flamme,
Fackel,
Blendlaterne.
fiàma , nf: fiamma,
frama,
framma Definitzione
fogu tenendho, fràmula; bandheredha longa e istrinta chi si ponet in pitzu de is àrbures de su naviu; sa parte segante de una lepa / èssere totu fogu e frama (nadu de unu fàghere, de abbitúdine) = no bastai ni birdi e ni sicau, isperditziai sa cosa, imperaidha chentza de régula
Sinònimos e contràrios
fiaca 1,
fiara,
fràmbula,
gliama,
pampa
Frases
bi fit sa framma de una candhela ◊ forsis, a sa calura chi tenias, brujendhe in sas fiamas ti creias ◊ sa chimuzia sica, si l’atzendhes, petzi faghet frama, una tenta, e no abbarrat nudha
3.
candho sa fiama est bene tirada, si tribàgliat chin sa lima pro l'ilgrussare e li dare una fromma galana
Sambenados e Provèrbios
smb:
Fiammas
Ètimu
ltn.
flamma
Tradutziones
Frantzesu
flamme
Ingresu
flame
Ispagnolu
llama
Italianu
fiamma
Tedescu
Flamme,
Wimpel.
fiàra , nf Definitzione
fogu tenendho, sa fràmula chi faet; in cobertantza, genia de sentidu chi si provat in s'ànimu
Sinònimos e contràrios
fiaca 1,
fiama,
pampa
Frases
sa fiara si est pesada a cadharida ◊ custa est sa lughe de sa fiara ◊ mariposa ch'inghírias sa fiara, fue dae sa candhela! ◊ apenas abbasciaiat sa fiara si poniant a brincare su fogarone
2.
fisti su sole chi in sa povertade isparghiat fiaras de calore ◊ cantas fiaras dae coro tou!…◊ est sempre atzesa sa fiara de s'amore ◊ custos sunt sónnios cun fiara de mezoru
Ètimu
itl.
fiara
Tradutziones
Frantzesu
flamme
Ingresu
flame
Ispagnolu
llama
Italianu
fiamma
Tedescu
Flamme.