abrúdhu , nm: abudhu,
budhu 1 Definitzione
su pudhu o cria de s'abe
Sinònimos e contràrios
abutu
Terminologia iscientìfica
crp, sbs
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
couvain,
œufs d'abeilles
Ingresu
bee grub
Ispagnolu
larva de las abejas
Italianu
cacchióne,
larva delle api
Tedescu
Bienenei.
cucúrra , nf: cugurra Definitzione
duas genias de bobbois: a) bobboi longhitu chi naschit de sa cria de su calagasu e si papat sa fògia modhe de unas cantu erbas (es. càule, arruca), est de tantas mannàrias, si ndhe agatat fintzes cantu a unu podhighitu piticu, de tantos colores, lanosos; b) bobboi prus pitichedhu, cugurra frucidhada (forficula auricularia), in colore de castàngia cun sa coa coment'e isperrada o a tonàgia: si agatat meda in is frutuàrios, in sa linna bècia; nodu chi si faet a is lobos po no si istrínghere; genia de lobu chi faet unu filu atrotigau meda (filau) si no si mantenet istirau bene (e in cobertantza si narat po pecu, mendhea, difetu)
Sinònimos e contràrios
arruga,
berruca,
gremédhiche 1,
mamarúcola,
mamaruga,
ruda 1,
rugaruga
/
isperravórtighe
/
tzurunga
Frases
is ogus puntus de cugurra portas?!
3.
in pagu tempus, dogna cugurra ndi essit a foras e dugnunu bit in s'àteru isceti brutesa
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cugurra
Terminologia iscientìfica
crp
Ètimu
srdn.
Tradutziones
Frantzesu
chenille
Ingresu
grub
Ispagnolu
tijereta
Italianu
bruco
Tedescu
Raupe.
iforrogàre , vrb: irforrocare,
irforroncare,
isforrogare,
isforrogiare,
isforroxare,
sfarrogai Definitzione
cricare sa cosa movendho totu a morigadura, de mala manera, chentza critériu o, si est in terra, faendho fossos movendho sa terra che is porcos cun su murru / i. sas dentes = isfustigonai is dentis
Sinònimos e contràrios
corrovai,
farrogai,
forroconare,
irforronconare,
iscrucuzonare,
isforrotulare,
sciorrogai,
sforrogonai
/
chilcare
Frases
est isforrojendhe ludu chirchendhe oro ◊ est isforrojendhe in sa piae nostra cun sa lepa ◊ ereditei un'aradu de linna e gai dai s'edade pitzinna apo sempre sa terra isforrogiadu e assulcadu cun pretzisa sinna (Pazzola)◊ candho pesso a tzertas cosas m'irforroco sas petorras
2.
fit isforrojendhe in sos ammentos suos ◊ m'irforrocat s'irgràmiu de una cria, su túnchiu amorosu de sa mama ◊ ite cherites, irforroncare in s'ànima sua?!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fureter,
farfouiller
Ingresu
to rummage,
to grub
Ispagnolu
hurgar
Italianu
frugolare
Tedescu
kramen.
scotzinài, scotzinàri , vrb: iscocinare,
scutzinai Definitzione
bogare cotzighina; iscaviare sa conca, comente faent is animales / scutzinai a unu po si mòviri = fàghere pesare, fàghere andhare, scotzai
Sinònimos e contràrios
ilciacarare,
iscossighinare,
sconchedhai
/
iscotzinare
Frases
sa forestali no mi lassat scotzinari
2.
is mallorus funt scotzinendi
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
essoucher
Ingresu
to grub
Ispagnolu
cabecear
Italianu
dicioccare
Tedescu
ausstocken.
terràre , vrb Definitzione
forrogare su terrenu, comente faent is porcos cun su murru; pònnere avolotu, pentzamentu malu
Sinònimos e contràrios
chibare 1,
farrogai,
fodichinare,
iforrogare,
scarrovai,
sforrogonai
Frases
resente a una tèrema, tres porcrabos si fint postos a terrare
2.
su tenteadore l'est terrandhe sas chibedhas e sas raichinas fungudas de su coro e totu sos mermedhos de sa conca
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fouiller du groin
Ingresu
to grub
Ispagnolu
hozar
Italianu
grufolare
Tedescu
wühlen.