ammodoinài , vrb: ammuduinare, modoinai Definitzione fàere o istare coment'e dormiu, pigare o pèrdere is atuamentos, sa memória Sinònimos e contràrios abbalaucare, ammadainare, asturdire, atontonare, immaidoinare, immaudinare, scilibriri, stolondrai, stontonai 1 Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu perdre la mémoire Ingresu to lose one's memory Ispagnolu perder la memoria Italianu smemorare Tedescu das Gedächtnis verlieren.
avrinzàda , nf Definitzione genia de idea, de cosa chi si arregodat cun dificurtade, pagu / bènnere s'a. = fai un'acucada, bènnere carchi idea macota Sinònimos e contràrios bijione Frases no mi l'ammento bene: ndhe apo coment'e un'avrinzada 2. li est bénnida s'avrinzada Tradutziones Frantzesu souvenir fugace Ingresu fleeting memory Ispagnolu recuerdo lejano Italianu pàllida idèa, ricòrdo sfuggévole Tedescu blasse Ahnung, flüchtige Erinnerung.
ilméntigu , nm: imméntigu, imméntrigu, irménticu, irméntigu, isméntigu Definitzione su irmentigare, su essire de una cosa de sa mente Sinònimos e contràrios imméntiga, iscaessidura, obblevione, olvidu, scarescimentu / cdh. sménticu, smínticu | ctr. ammentu, arragodu Frases su papàile dat s'imméntrigu, nostru trobeale ◊ est atesu che s'isméntigu ◊ s'allega intrat in su niedhore de s'irménticu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu oubli, amnésie Ingresu forgetfullness, loss of memory Ispagnolu olvido, descuido Italianu dimenticanza, amnesìa Tedescu Vergessen, Amnesie.
memória , nf: mimória Definitzione sa capacidade chi tenet sa mente de registrare e arregodare totu o in parte su chi dhue intrat; foedhandho de computeras o àteru machinàriu, logu, materiale inue iscriet is datos; cosa de arregodare o chi si arregodat Sinònimos e contràrios mente / ammentu, arregordu Maneras de nàrrere csn: fàghere m. = chircare de ammentare; batire ccn. cosa a m. = arregodare cosa a is àteros; bènnere a m. = bènnere in mente, ammentare; essire, falare, rúere, fuire de m. = immentigare, iscarèsciri Frases cussu pisedhu zughet una bella memória: no li fuit nudha, si ammentat totu ◊ sas computeras zughent una memória ROM, una RAM e una fissa o discu 2. fit faghindhe memória ca no si ammentaiat su númene 3. bos lasso una memória in custu Sacramentu! ◊ a de die minnanna isterriat sas memórias de sa pareda e de sos parentados, a note nos contàt sas paristórias ◊ in sa bidha sos contos sont sas memórias de sa tzente ◊ cumbenias iscrita in donzi istória in modu de restare sa mimória Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu mémoire Ingresu memory Ispagnolu memoria Italianu memòria Tedescu Gedächtnis, Speicher, Erinnerung.
retentíva , nf: arretentiva, ritentiva Definitzione capacidade de arregodare is cosas e fatos Sinònimos e contràrios ammentu, memória / ttrs. ritintiba Frases sos poetas sunt de retentiva bona: si ammentant unu muntone de cosas, si ammentant! ◊ sa retentiva mia no est cussa de candho fia pitzinnu ◊ Murenu teniat una retentiva portentosa Tradutziones Frantzesu bonne mémoire Ingresu good memory Ispagnolu retentiva Italianu buòna memòria Tedescu gutes Gedächtnis.
smemoriadúra , nf Definitzione su smemoriai Sinònimos e contràrios smemoriamentu 2. feriu a smemoriadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu manque de mémoire Ingresu lack of memory Ispagnolu desmemoria Italianu smemoratézza Tedescu Vergeßlichkeit.