alletiàe, alletiài , vrb Definitzione
allachedhare o pònnere coment'e faendho a letu; fintzes solu tròchere, atrotigare
Sinònimos e contràrios
abbajonare,
allacare,
allachedhare,
atrotiai,
atzumborai,
colembrai,
indortigare
Frases
si allétiat unu fusti, unu filu, una mata ◊ s'àcua fiat arribbada a strossa e su trigu si fiat alletiau asuta de su bentu e de s'àcua (F.Pilloni)
2.
fadeus a chini allétiat su bratzu po biri chini est su prus forti? ◊ po bínciri a issu bastat a non alletiai is cambas ◊ sa manu dh'increscit e dha portat alletiada in piturras ◊ su bentu est alletiendi is nais de is matas
3.
portat is cambas alletiadas de su fàmini
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fléchir,
courber
Ingresu
to bow
Ispagnolu
flexionar,
doblar
Italianu
flèttere
Tedescu
biegen.
fritíre , vrb Definitzione
tròchere e incrubare (comente faent is puntas de is matas po su bentu); su si mòvere o mòvere una cosa fintzes po che dha pònnere a una parte, su si mòvere a giagaradura, a cropu, tratènnere unu pagu faendho una cosa po ndhe fàere un’àtera o agiudare a unu
Sinònimos e contràrios
allacanae,
chinnire,
frànghere,
grunare,
incruai,
incrunai,
indugi,
infritire,
ingrussiare,
mòere,
suncai,
truminare,
tziricare
/
trèmere
Frases
denanti a una mama isconsolada frito sa fronte ◊ a su càntaru meu friti sas laras ca ndhe as ingranzeu (P.Mereu)◊ dolorosas penas ant fritidu sa forte conca tua ◊ fritinno is genugos dhi faiant s'adoracione ◊ donzi fundhu fit càrrigu de ua a ispantu chi fritiat sa bide totu a terra ◊ tristu e a passos lentos fit cun sos ojos fritidos a terra
2.
cun totu sos impitzos chi tenzo no mi poto fritire a fàghere àteru ◊ comente mi poto fritire andho a binza a meighinare ◊ sas berbeghes si sunt fritidas: bae a bídere no bi apat animale! ◊ frítidi ca inoghe istrobbas! ◊ a bos fritides ca depo passare?!
Tradutziones
Frantzesu
fléchir,
courber
Ingresu
to bow
Ispagnolu
doblar
Italianu
flèttere,
chinare
Tedescu
beugen.
grunàre , vrb Definitzione
incrubare sa conca e s'ischina puru, unu pagu, a cara a denanti, nau fintzes de cumportamentu de chie si acunnortat de fàere sa volontade de is àteros
Sinònimos e contràrios
abbassiare,
ancrucare,
fritire,
incruai,
incrunai*
Frases
at grunadu sos ògios ◊ gruna sa fronte a sa divina voluntade! ◊ cheret chi deo m'ingrune a isse!
Tradutziones
Frantzesu
baisser
Ingresu
to bow
Ispagnolu
inclinar,
agachar
Italianu
inchinare
Tedescu
beugen,
sich fügen.
inconcobàre , vrb: incorcobare Definitzione
atrotigare faendho coment'e a conca, a lacu
Sinònimos e contràrios
abbajonare,
agionedhare,
allachedhare,
atzumborai,
colembrai,
corcobare,
ingobbedhare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
courber,
voûter
Ingresu
to bow
Ispagnolu
encorvar,
corcovar
Italianu
incurvare,
incurvire
Tedescu
beugen.
incruài , vrb: incrubai,
incrubare,
incuare,
inculbare,
incurbare,
incurbiai,
incurbiare,
incurvare Definitzione
abbasciare a un'ala, pònnere a un'imboe, culembru; abbasciare sa conca, indrúchere s'ischina a cara a denanti; su si indrúchere a ccn., a su chi bolet s'àteru
Sinònimos e contràrios
ancrucare,
cruai,
incrunai,
inconchinare,
incrinire,
incrubedhare,
incrunai,
indortinare,
ingruxare,
palangai
| ctr.
arritzare,
istantargiai,
ficare
Frases
m'incurvavo in sa funtana bufandhe a fruncu ◊ si est incrubau a ndi bodhí cosa de terra ◊ fit timendhe a s'incurbiare a cullire crocas ◊ su bentu est tirendi aici e sa mata s'incrubat a cussa parti ◊ zuchet s'ischina a unu cantzu a fortza de istare incurbiau ◊ incrua s'istrexu po pigai prus àcua a tassoni! ◊ totu sas matas s'incrubant ◊ apo incurbadu sa conca e mi so cagliadu
2.
su soli si nci fiat incrubendu
3.
no est de atzetare goi a conca incurbiada su chi nos benit o chi nos fachent!
Sambenados e Provèrbios
prb:
chie meda s'incúrviat su culu si li biet
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
incliner,
pencher,
s'incliner,
s'humilier
Ingresu
to incline,
to bow,
to bend down
Ispagnolu
inclinar,
agachar,
humillarse
Italianu
inclinare,
chinare,
inchinarsi,
umiliarsi
Tedescu
neigen,
sich neigen,
sich erniedrigen.