atortiàe, atortiài , vrb: atrotiai Definitzione atrotogiare, fàere trota una cosa dereta, fàere a gànciu, acancarronare Sinònimos e contràrios abbajonare, addordigare*, agionedhare, allachedhare, atorciai, atrotixai, indortigare, tòlchere | ctr. indritare, intennerare Maneras de nàrrere csn: a. sa buca, is ogus = fàghere sos murros dortos, sos ogros totu zirados a un'ala; atrotiai is fuedhus = istropiare sas peràulas Frases su pesu grai chi portat apitzus at atrotiau sa tàula ◊ at atrotiau un'arrogu de tundinu cun is manus ◊ su filuverru si atrótiat comenti dhu manígias ◊ su ferreri atrótiat su ferru a ferru de cuadhu ◊ su linnàmini candu no est bèni istasonau si atrótiat Tradutziones Frantzesu tordre Ingresu to wring Ispagnolu torcer Italianu tòrcere, stòrcere Tedescu biegen.
impillài , vrb Definitzione pònnere unu pígiu in pitzu de s'àteru, subrabare, apirare; atrotigare e acostire duos filos apare, a manera chi s'imbodhighent s'unu cun s'àteru Sinònimos e contràrios apillai / folfigiare, profizare Ètimu ltn. implicare Tradutziones Frantzesu tordre des brins, des fils Ingresu to wring, to double yarns Ispagnolu torcer hilos Italianu tòrcere o raddoppiare i fili Tedescu winden.
iscúrpere , vrb Definitzione leare sa cosa a unu cun fortza, a poderiu, a pelea, mescamente si narat candho s'àteru ndhe portat paga o dhi serbit puru, o si dhue at gente meda cricandho sa matessi cosa; iscrobare, istesiare s'unu de s'àteru duos gherrandhos Sinònimos e contràrios ifranciare, isculpire*, isfrapare, istratzare, scubbiai, strancai / iscrobare Frases so reséssidu a ndhe l'iscúrpere petzi unu biculedhu ◊ timindhe a ti l'iscúrpere ses: bae za no ti ndhe toco de su chi zughes, si no mi ndhe cheres dare! ◊ chin totu cussa zente, so risissiu a ndhe iscúrpere unu pacu! ◊ su cane at iscúrpidu un'assile a su grodhe pro no bi lu lassare manigare 2. li lassant sos pitzinnos a los tentare e fintzas si bi ndh'at in fora e si brigant est pronta a los iscúrpere (F.Cambosu)◊ so reséssidu a los iscúrpere innanti de si gherrare Tradutziones Frantzesu extorquer Ingresu to wring Ispagnolu sacar, arrebatar Italianu estòrcere Tedescu erpressen.
tòlchere , vrb: tòrchere, tòrciri, tròcere, tròchere, tròchiri, troci, tròciri, tròtzere Definitzione atrotigare lana, filu e cosa deasi coment'e filandho, mòvere faendho a atrotigadura; istesiare, incrubare, mòvere, ispostare a una parte cosa chi istrobbat, o cambiare filada andhandho, fintzes cambiare idea, cumbínchere Sinònimos e contràrios atrotiai, atrotixai, dòrchere, folfigiare, profizare / ischirchinare / dogare, issuzire, istesiare, istregire, mòere, transiri 1 Maneras de nàrrere csn: tròciri sa buca, su murru = fàghere su murru (pro cosa chi no piaghet); tòrciri iscrituras = fàghereli nàrrere, a un'iscritura, fintzas su chi no bi est iscritu; tròchere a unu = abbetiai, arrispúndiri, furriai sa chistioni cun is fuedhus 2. su militzianu ispronizat s'achetu e s'ifilat a cúrrere cun su fuste de sa bannela tróchidu cara ananti ◊ lestru, tròcheti dae cue! ◊ trochiat sas cambas de sas tupas chi li frustabant sas ancas ◊ su criedhu chircat de tròchere sa carichedha dae sa barba de su babbu ◊ si est tróchiu a un'ala ◊ nisciunus trocit de su destinu cosa sua ◊ a chie fut infatu de su giú marranno, a chie fut trotzennonne sa perda dae sa tula arada ◊ trotzedi ca seo passanno cun custa cosa! ◊ mi dhus apu ciapaus, issa totu troci troci castiendisí in s'isprigu e issu incantau coment'e un'istúpiru! ◊ s'anguidha si tròciri in su carinu ◊ sa coa segada de sa tzirigherta si trochiat ancora ◊ lassaminne tròcere, ca custos cadhos mi faent orrúere! 3. a tie no ti ant mai tróchidu a fàghere male ◊ da tet èssere dereta a tòlchere cussa fémina!…◊ sa tzia prima fit trochendhe, poi at tzédiu 4. trochendhe su murru lis damus carchi cosa 5. zai ais a bènnede a dh'ischire! - anca dh'aiat tróchiu issu Ètimu ltn. *torcere po torquere Tradutziones Frantzesu tordre, s’écarter Ingresu to wring, to sidestep Ispagnolu retorcer, apartarse Italianu tòrcere, scansarsi Tedescu winden, ausweichen.
tortojàre , vrb Definitzione múrghere is trastos, s'orrobba samunandho Sinònimos e contràrios atipriare, atriciare, intortijare Ètimu itl. (at)tortigliare Tradutziones Frantzesu tordre, essorer Ingresu to squeeze, to wring clothes (out) Ispagnolu torcer Italianu sprèmere, strizzare i panni Tedescu auswringen.