atortiàe, atortiài , vrb: atrotiai Definitzione atrotogiare, fàere trota una cosa dereta, fàere a gànciu, acancarronare Sinònimos e contràrios abbajonare, addordigare*, agionedhare, allachedhare, atorciai, atrotixai, indortigare, tòlchere | ctr. indritare, intennerare Maneras de nàrrere csn: a. sa buca, is ogus = fàghere sos murros dortos, sos ogros totu zirados a un'ala; atrotiai is fuedhus = istropiare sas peràulas Frases su pesu grai chi portat apitzus at atrotiau sa tàula ◊ at atrotiau un'arrogu de tundinu cun is manus ◊ su filuverru si atrótiat comenti dhu manígias ◊ su ferreri atrótiat su ferru a ferru de cuadhu ◊ su linnàmini candu no est bèni istasonau si atrótiat Tradutziones Frantzesu tordre Ingresu to wring Ispagnolu torcer Italianu tòrcere, stòrcere Tedescu biegen.
cannujàre , vrb: carnugare, crannugare, cranucare Definitzione tròchere e segare comente si segat e si aperit a isperradura una canna atrotigandhodha; si narat fintzes de persona, comente si trochet po cropu, dolore Frases furriamus a s'imbesse sas ideas cranucàndhelas e mascheràndhelas de fiacas ◊ petzi s'imberta de su tempus, chene piedu, est reséssia a lu cranucare ◊ su bentu crannugat su trigu candho est ifustu meda 2. a su colpu mi so carnugadu e so rutu a terra (G.Chessa) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tordre Ingresu to bend, to twist Ispagnolu doblar, romper Italianu piegare, tòrcere, spezzare Tedescu biegen.
folfigiàre , vrb: forfigare, forfijare, fosfixare, frofijare Definitzione furriare, girare de longu una cosa, pruschetotu orrobba, fune o cosas deasi, de no èssere prus a línia dereta Sinònimos e contràrios acordiolai, atrogai, atrotixai, fortzicare, foscigare, incordigliolai, profizare, trozicare | ctr. isprofizare Frases su carru como est totu folfigiadu, irbandhonadu coment'est dae tempus meda ◊ frofijadu, cun fulchidha bisestra at immannadu ◊ tale ammentu mi frofijat su coro ◊ si est tota frofijada e li falaiat sa salia dae buca puru! ◊ sas fozas, su bentu las degògliat, las atapat apare, las forfígiat ◊ si ponzeit una vestàglia de fémina e comintzeit a si fosfixare chin su dossu pro fàghere a ríere Ètimu ltn. forficare Tradutziones Frantzesu tordre Ingresu to twist Ispagnolu torcer, retorcer Italianu tòrcere, contòrcere Tedescu winden, auswinden.
impillài , vrb Definitzione pònnere unu pígiu in pitzu de s'àteru, subrabare, apirare; atrotigare e acostire duos filos apare, a manera chi s'imbodhighent s'unu cun s'àteru Sinònimos e contràrios apillai / folfigiare, profizare Ètimu ltn. implicare Tradutziones Frantzesu tordre des brins, des fils Ingresu to wring, to double yarns Ispagnolu torcer hilos Italianu tòrcere o raddoppiare i fili Tedescu winden.
tòlchere , vrb: tòrchere, tòrciri, tròcere, tròchere, tròchiri, troci, tròciri, tròtzere Definitzione atrotigare lana, filu e cosa deasi coment'e filandho, mòvere faendho a atrotigadura; istesiare, incrubare, mòvere, ispostare a una parte cosa chi istrobbat, o cambiare filada andhandho, fintzes cambiare idea, cumbínchere Sinònimos e contràrios atrotiai, atrotixai, dòrchere, folfigiare, profizare / ischirchinare / dogare, issuzire, istesiare, istregire, mòere, transiri 1 Maneras de nàrrere csn: tròciri sa buca, su murru = fàghere su murru (pro cosa chi no piaghet); tòrciri iscrituras = fàghereli nàrrere, a un'iscritura, fintzas su chi no bi est iscritu; tròchere a unu = abbetiai, arrispúndiri, furriai sa chistioni cun is fuedhus 2. su militzianu ispronizat s'achetu e s'ifilat a cúrrere cun su fuste de sa bannela tróchidu cara ananti ◊ lestru, tròcheti dae cue! ◊ trochiat sas cambas de sas tupas chi li frustabant sas ancas ◊ su criedhu chircat de tròchere sa carichedha dae sa barba de su babbu ◊ si est tróchiu a un'ala ◊ nisciunus trocit de su destinu cosa sua ◊ a chie fut infatu de su giú marranno, a chie fut trotzennonne sa perda dae sa tula arada ◊ trotzedi ca seo passanno cun custa cosa! ◊ mi dhus apu ciapaus, issa totu troci troci castiendisí in s'isprigu e issu incantau coment'e un'istúpiru! ◊ s'anguidha si tròciri in su carinu ◊ sa coa segada de sa tzirigherta si trochiat ancora ◊ lassaminne tròcere, ca custos cadhos mi faent orrúere! 3. a tie no ti ant mai tróchidu a fàghere male ◊ da tet èssere dereta a tòlchere cussa fémina!…◊ sa tzia prima fit trochendhe, poi at tzédiu 4. trochendhe su murru lis damus carchi cosa 5. zai ais a bènnede a dh'ischire! - anca dh'aiat tróchiu issu Ètimu ltn. *torcere po torquere Tradutziones Frantzesu tordre, s’écarter Ingresu to wring, to sidestep Ispagnolu retorcer, apartarse Italianu tòrcere, scansarsi Tedescu winden, ausweichen.